Iyuda Yana Leta Givetokilumina
Kivemala
Yeisu gialika ada giyewa gabameya muline, malamala anafaiweya fifiti (50) giavaidi ada Iyuda, banae Yeisu taina ani leta taidei givetokilumina. Leta-nai ananuwanuwa anafaiweya 2 Pita ananuwanuwa. Ada gavega tovetumagana wagaidiya givetokiluma ani keke gida awamogatale.
Iyuda nuwanuwana Yaubada yana kalivamomo gina vonamatawedi tovewala fwayafwaya faidiya. Badi tufodi iyegemona ada taudiyavo ikikilakaidi vaita badi tovetumagana velemoena, aku anavelemoena ani Yaubada yana veimeya iyaweyawelina ke idewadewa koyona, ada kaduwe yadi vewala balana ivevewalayena kaliva wagaidiya ke giakwalelega. Taidei yadi vewala-nai sidamana ani vaita Yaubada Tonuwakabubu-mowa faina, kaliva yadi dewa koyodi keke gida awaawata ada keke gina vematavulogidi faidiya. Taidei nuwanuwa-nai ani bala-moena, faina Yaubada velemoena Tonuwakabubu-mowa aku kaduwe kaliva gina vematavulogidi yadi dewa koyodi faidiya. E, nuwanuwa-nai bala-moena, aku au tovetumagana velemoena tufodi ani tovewala-dina ivevenogaledi. Taidei faina Iyuda taide yana leta-nai wagaine gikivealamanidi e ada vewala-nai tunutunugina ina alamane-dewedewena, vewala-nai Yaubada yana nuwadogeya gikibababaleda faina. Kaduwe givonavagadonedi ke kaliva ina kikivemalidi Yeisu anavetumagana anavelemoena faina.
Vona vesiule. (1:1-2)
Tovetumaganayavo adilauboda ina mididi toyogina Keliso yana vewala faine. (1:3-4)
Ebaita toiye ivewaleda vaita tovetumagana fwayafwaya adimatavuloga ina vaina. (1:5-19)
Tovetumaganayavo givona asevatudi. (1:20-23)
Yaubada anakaiya. (1:24-25)
1
Iya Iyuda,Mad 13:55, Mak 6:3 Yeisu yana togugai seyana kadu bana Iyemesa taina. Imiyavo Yaubada Tamada gidouwemi ke imi yana kalivayavo ani yama vesiule wagaimiya. Banae ginuwakabubuyemi ada Yeisu Keliso yana itaveyabina wagaine wamiyamiya. Gaveola Yaubada gina nuwakalikaliyemi, gina kivenuwaniwalovimi, ada yana nuwakabubu faimiya wana lulutovonina lakai-moena.
Tovetumaganayavo adilauboda ina mididi toyogina Keliso yana vewala faine.
Imi tubuiya aseasekuweyavo, keke gavana faina aku nagona nuwanuwaku lakaina gana vetokiluma wagaimiya adakibababala Yaubada wagaine moyaida kanuwagana faine. Taidei anafaiweya ganuwanuwa aku malinai vita lakaina seyana giyegemona ineneku, e ada nuwaku gimalina vaita akulauboda gana maduvetokiluma wagaimiya ada gana vonavagadonemi ke wana mididi toyogina Yeisu yana vewala kavetumaganena faina.1Tim 6:12, 2Tim 4:7, Luk 13:24, 1Kol 9:25, Fip 1:27 Kaduwe, badi gavega vewala-nai idibusoyogena ani wana kikivetunudi, ada wana lugaviya toyogina vetumagana faine. Taide yana vewala-nai kavetumaganena, ani tova seya-moena tova matatabuna faine ide yana yoo tabutabudeyavo givele-yabuda ke kana itaveyabina. Waitana, kaliva tufodi badi keke Yaubada yana wai ida muliye ada keke ida vemoimoine, ani bade iluku yami yoo wagaine. Ivonavona vaita badi tovetumagana aku velemoena ani keke, ada badiyavo ani imi nodi waluveyau aku keke wada inanadi. Yaubada yana nuwadoga ananuwanuwa ani badi ivetoviviyena ada ivevewala vaita dewa udo au iwakana. Taidei wagaine yadi seba ibububuna ke ivona vaita ida iwakana ke dewa koyona ina naunauwena. Badiyavo Yeisu Keliso ivedomobubusena,Tai 1:16, 2Pi 2:1 Banae anakaibe-mowa yada Toveimeya kadu yada Kauveya. Bademowa tova tuwaina wagaine falofitayavo ivetokilumina tovewala fwayafwaya-dina faidiya, ani Yaubada matane wa yadi koyona imiyamiya e ada matavuloga adilauboda.
Ebaita toiye ivewaleda vaita tovewala fwayafwaya adimatavuloga ina vaina.
Iya nuwanuwaku nuwami gana talafolena gaitoma tufodi bademowa waalamanedi. Wana nuwaududuna, seyana tova Kauveya yana yoo gikibababaledi meItipita nimadiya ke givaidi giyegemonedi fafali-nai Itipita wagaine-deya. E aku aimo kadu tova seyana badi yana yoo adimwatuguya keke ida vetumagana Banae wagaine ani giluyavuledi.Naba 14:29-37, 1Kol 10:5-10, Ibel 3:17-19 Ada kaduwe, wana nuwanuwayena anelose-dina dibudisoyogidiyavo. Seyana seyana Yaubada giveledi yadi ebaveimeya, aku adiivi wa anaveimeya keke ida itaveyabi. Badi keke nuwanuwadi Banae yana veimeya ina matawalewaleye faina, yadi ebamiya isegena. Taidei faina giseini-vagaidi fafali yuyuvana wagaine imiyamiya analaba vonayavuga anayadayada-nai lakaina wagaine.2Pi 2:4 Taidei anafaiweya Sodoma ke Gomola ada melala lakaidi lilivadiya. Badi adikaliva-dina ani yadi dewa gikoyo-mowa, ada vovo anaawaege-kavokavovo tulidi koyodi igugaiyedi, keke ide kaliva yada nuwanuwa analauboda. Kaliva adilutovona Yaubada giveledi anafaiweya ani keke ida dewadewaye, aku kaliva taudiyavo iudoudo seyana seyana. Ada kadu vevine taudiyavo iudoudo seyana seyana. E ada melala-dina matatabudi ani Yaubada givematavulogidi aiyabeyabela wagaine.Eba 13:12-13, 18:16 - 19:28, 2Pi 2:6-9 Ee, ada gavana giyegemona kaliva-dina koyodi wagaidiya ani wada yada ebaita givonamataweda, e ada kana alamanena vaita eli ana ai yabeyabela gimiyamiya kaliva koyodi faidiya. Ai-nai keke gida avaavai.
Aku taine tovewala fwayafwaya-dina ikavuya-deya iluku yami yoo wagaine, ani ebaita-dina bade ialamanena nonogana kadu dewa-dina anafaiweya igugugaiyedi. Yadi enoita wagaidiya iitana vaita dewa koyona ani iwakana, ada itunutunuvala wagaine vaita vona velemoena, e ada au igugugaiyedi ada vovodi ivevebwanenedi. Kaduwe keke maita nuwanuwadi Yaubada gina veimeyedi. Ee, aneloseyavo badi totoyogidi gabameya wa adiveimeya lakaina, ani biyavo-dina keke maita wa yadi matauta aku au ivona awadamana wagaidiya. Wana itana. Maikolo bana Yaubada yana aneloseyavo aditonagona,Dan 10:13, 12:1, Ive 12:7-8 ada tova tuwai-moena Mosese gialika wagaine, Maikolo Seitani nodi ivevonavona Mosese vovona faine. Ada bana Maikolo anayegana lakai-moena nonogana keke gida nuwanuwa vaita tauna analauboda Seitani ginavona venuvenuwadadanena ke gina awavekoyoyena, aku au givona Seitani wagaine, givona, “Kauveya Tauna gina duweyeni.” 10 Aku taide tovewala fwayafwaya-dina, ani gaitoma tulina tulina adinuwanuwa keke ida alamanedi aku au gaitoma-dina ivona awadamanedi. Aku gaitoma-dina velemoena ialamane-dewedewedi ani vovodi adilutovona gagana wagaine ialamanedi, vaita kevakeva keke wa yadi nuwanuwa anafaiweya. E ada taide yadi nuwanuwa-nai ani ginagonagoyedi ke taudiyavo yadi dewa-dina yawaidi ikikivekoyo-moedi. 11 Oiyoi! Vita lakaina ina nuwagana! Faina yadi wai-nai wagaine inaunau ani bana Keni yana wai, bana keke Yaubada gida vemoimoine aku taina giveumagigiyena ke giluvealikana.Eba 4:2-12, 1Iyo 3:12 Kaduwe Belami,Naba 22:1 - 24:25, 2Pi 2:15-16, Ive 2:14 bana mani giluvadigena e ada yana nuwanuwa balana giveimeyena ada koyona gifaisewana. Ada Belami anafaiweya, taide kaliva-dina keke Yaubada ida vemoimoine aku au mani iitaluvadigena, e ada taudiyavo iawaawaegedi ke ina gugai koyona. Kaduwe Kola,Naba 16:1-35 tova nagona wagaine yana tonagonayavo wa adiveimeya iveiveimeya, aku banae gigadibudibusoyogedi. E ada Kola anafaiweya ani tovewala-dina fwayafwayadiyavo. Yaubada yana tonagonayavo wa adiveimeya, ada iveiveimeya aku badi igadibudibusoyogedi. E ada Kola agolaufofola ginuwagana anafaiweya, badi kaduwe adiagolaufofola bademowa ikivetoyogina gina yegemona wagaidiya.
12 Tova-nai moyaimi Yeisu yana nuwakabubu wavemwamwalena ada nodi wakanikani ke nodi wavevetubuiyana, ani badi kaduwe ielaelai, aku keke wa yadi vemoimoina.2Pi 2:13 Badiyavo ani anafaiweya toitaveyabina sifi keke yadi sifi ida vekavekanidi aku au taudiyavo gaga iitaitaveyabidi. Yadi nuwanuwa luluvadigadi isesedi aku keke maita ida vovomumu faine, e ada yami kani ikikivekoyo-kavuyena. Taidei kaliva-dina vaita lai sewasewavuyena aku waka givetulana anafaiweya, aku imiyavo keke wada inainana. Kadu badiyavo keke gavana ida faifaisewa ke Yaubada yana kaliva ina lemedi, aku au iga-kavokavovo. Badiyavo anafaiweya buibui kaitaitadi babi ayayana getane iluluvelaka, ada kanuwanuwa vaita wei ginaobu aku au mala gitafi alualugedi inau, ada keke maita wei. Ada kaduwe, tova-nai ai giguwaguwa kana itana ada kaalamanena ai guwaguwa anatova gielaelai, aga kaveitabodaboda guwana iwakana kana kanina. Aku kaliva-dina taidei, badi anafaiweya ai guwaguwa guwana anatova gielai, aku guwadi keke. Vaita ai guwaguwa walamidi isiyabudi ialika, badi keke gavana ina veguwe iwakana. Nagona badi anafaiweya kaliva alialikadiyavo, ada malinai tova anavelu ialika-vagila. 13 Ada kaliva-dina yadi dewa ani koyo-moena. Kai ide kada faisewana, aga kada vovomumu lakaina gaitoma-nai faina. E ada badiyavo anafaiweya buli lakaidi taliya wagaine ilavulavuga ke yogo gilululakaidi. Kadu badi anafaiweya ailabama adiivi isegesegena ani iakolukoludi ada ivuyovuyo. Badi faidiya bademowa fafali iwakana Yaubada gikidewedewe-vagaina, ada wadedeku inamiya-vagata. Wada-nai eli anayuyuvana bakibaki.
14 Kaduwe, taide tovewala fwayafwayadiyavo faidiya bana InokiEba 5:18 gifalofisai, banae kaliva anaveseveni Adama yana tubudelideli wagaine. Gifalofisai, givona, “Wana itana! Kauveya ginaelai wa yana anelose tabutabudiyavo gavaiyei tausani kadu nodi, 15 ada babi anakalivayavo moyaidi gina vevonayavugidi ke gina awamogatala kai wa yadi koyona kai keke. Ada tokoyona matatabuna gavega Yaubada keke ida vemoimoine, ani yadi gugai koyodi gina vewaledi ke adimatavuloga gina awamogatalena. Faina taide yadi gugai-dina wagaidiya iseyegemonena yadi gadibudibusoyoga lakaina Yaubada wagaine, ada kaduwe tokoyona taidei keke wa yadi vemoimoina aku vona koyodi wagaidiya ivonavonaveyewa Banae wagaine.” **Tuwai-moena muliya-yo Yeisu yana tova babi taidei wagaine, Yaubada yana falofita Inoki gifalofisai, ada buki seyana wagaine yana falofisai-dina ivetokilumina. Ada taidei maita-nai wagaine Inoki yana falofisai Iyuda giinanana, maita 14-15 wagaidiya. 16 Taide tovefwayafwaya-dina iluku yami vagauta wagaidiya, ani tova moyaina igavoluvolu ada kaliva iawaawalavedi. Badi yadi nuwanuwa itaitaluvadigadi gaga imulimuliyedi, ada wa yadi nuwalaka taudiyavo adiyegana ikikilakaidi, kaduwe kaliva ikaiyesebesebedi ke gavana yadi nuwanuwa ina vaidi.
Tovetumagana givona asevatudi.
17 Aku tubuiya aseasekuweyavo, wana nuwaududuna gavana yada Kauveya Yeisu Keliso yana afositolo ivone-vagaina. 18 Ivona wagaimiya, ivonaga, “Tova anaebalauyabu anayadayada-dina wagaidiya badi keke wa yadi vemoimoina ani ina yegemona ada Yaubada ke yana yoo ina awaawaveleigedi. Keke Yaubada faina ina nuwanuwa, aku gavawai yadi nuwanuwa luluvadigana gaga analauboda ani taidei wagaine ina naunau.”2Pi 3:2-3 Afositoloyavo taide anafaiweya ivona tova nagona wagaine, 19 e ada ida kaliva-dina anafaiweya, ani imi tovetumagana yami yoo iluludakana. Badiyavo babi anakalivayavo, ada tova moyaina babi taidei anagaitoma gagana inuwanuwa faidiya. Aluwaluwa Tabuna keke wagaidiya.
20 Aku tubuiya aseasekuweyavo, Yaubada yana vewala tabutabuna ani yami vetumagana anaavutuwa. E ada gilubodami yana vewala-dina wana nuwanuwayedi ada avutuwa-nai wagaine yawaimi wana yogona toyogina.Kol 2:6-7 Imi seyana seyana wana kikiveasevatumi Yaubada yana vona wagaidiya. Ada yami tova veoveola wagaine, Aluwaluwa Tabuna wana awaegena ke gina nagonagoyemi. 21 Wana itaitabodana yada Kauveya Yeisu Keliso yana nuwakalikali wagaine yawai-vagata gina velemi faine.**Yawai-vagata ananuwaga anaalamana ani iluwei. Seyana ani tova-nai kaliva taudiyavo ina awaegedi Yeisu Keliso wagaine, tova-nai wagaine yawai-vagata ina nuwagana. Aku kadu anaalamana seyana ani tova-nai Yeisu ginayewa-vagilena, Yaubada yana kalivayavo yawai-vagata ina lutovonina magamagana. Tayuwe tova-nai wagaine Yaubada gina sevedavedamadi, ada badi keke aimo ina dewadewa koyona o kai ina alika. Ada maita taidei wagaine Iyuda givonavonayena yawai-vagata-nai ide kana lutovonina tova-nai Yeisu ginayewa-vagilena. Wana itaitabodana aku wana alamanena velemoena vaita tova moyaina Yaubada ginuwakabubuyemi, e ada anafaiweya wana dewadewa.**Kai tovetumagana givetumagana vaita Yaubada ginuwakabubuyena velemoena, aga taidei yana vetumagana-nai gina nagonagoyena ada yawaina gina vevewala vaita banae velemoena gilulutovonina Yaubada yana nuwakabubu. 22 Badi tovetumagana yadi vetumagana keke toyogina ke inuwakila valeya iwakana anavewala faina, ani wa yami nuwakalikali wana kivetuvetunudi.Lom 15:1 23 Aku kaliva tufodi inaunau eli ana ai alalata anawai wagaine, ani wanamadu vaiyewedi ke wana kibababaledi. Aku kaliva tufodi tova moyaina dewa koyodi idewadewayedi, ani wana nuwakalikaliyedi aku wa yami matauta wana itaveyabimi, aenanai yadi dewa koyona ani nuwami gina vaina ayo adibwanene gina damana wagaimiya.2Kol 5:11 Ee, wana nuwakalikaliyedi aku yadi dewa koyona adibwanene-nai wana dibusoyoge-moena. E, adinuya ivebwanenediSek 3:4, Ive 3:4 yadi dewa koyona wagaidiya ani wana dibusoyoge-moedi.
Yaubada anakaiya.
24-25 Aku Yaubada Banae anakaibe-mowa Yaubada velemoena. Banae adaTokibababala ani anayegana kana kikilakaina. Banae anafaiweya gina itaveyabimi e ada keke wanabe koyona wagaine, ada gina kidewedewemi ke imi keke tamo koyona wagaimiya aku yegayegamiyavoIyo 17:12, Efes 1:4, 5:27, Fip 2:14-15, 1Pi 1:5 ani wa yami vemwamwala lakaina gina seyegemonemi Tauna matane,Kol 1:22 Banae gimiyamiya yana iwakana mamalina wagaine. Banae anakaibe-mowa Yaubada adaTokibababala, e ada yada Kauveya Yeisu Keliso anayegana wagaine kana kaiyena, Banae yana iwakana mamali-moena ada wa anavemoimoina, wa yana toyogina, ada Banae-menai Toveimeya lakai-moena tova tuwaina wagaine ke tova malinai, ada tova gielaelai kaduwe, keke ginaavai. Ika anafaiweya.
Iyayeku Iyuda

1:1 Mad 13:55, Mak 6:3

1:3 1Tim 6:12, 2Tim 4:7, Luk 13:24, 1Kol 9:25, Fip 1:27

1:4 Tai 1:16, 2Pi 2:1

1:5 Naba 14:29-37, 1Kol 10:5-10, Ibel 3:17-19

1:6 2Pi 2:4

1:7 Eba 13:12-13, 18:16 - 19:28, 2Pi 2:6-9

1:9 Dan 10:13, 12:1, Ive 12:7-8

1:11 Eba 4:2-12, 1Iyo 3:12

1:11 Naba 22:1 - 24:25, 2Pi 2:15-16, Ive 2:14

1:11 Naba 16:1-35

1:12 2Pi 2:13

1:14 Eba 5:18

**1:15 Tuwai-moena muliya-yo Yeisu yana tova babi taidei wagaine, Yaubada yana falofita Inoki gifalofisai, ada buki seyana wagaine yana falofisai-dina ivetokilumina. Ada taidei maita-nai wagaine Inoki yana falofisai Iyuda giinanana, maita 14-15 wagaidiya.

1:18 2Pi 3:2-3

1:20 Kol 2:6-7

**1:21 Yawai-vagata ananuwaga anaalamana ani iluwei. Seyana ani tova-nai kaliva taudiyavo ina awaegedi Yeisu Keliso wagaine, tova-nai wagaine yawai-vagata ina nuwagana. Aku kadu anaalamana seyana ani tova-nai Yeisu ginayewa-vagilena, Yaubada yana kalivayavo yawai-vagata ina lutovonina magamagana. Tayuwe tova-nai wagaine Yaubada gina sevedavedamadi, ada badi keke aimo ina dewadewa koyona o kai ina alika. Ada maita taidei wagaine Iyuda givonavonayena yawai-vagata-nai ide kana lutovonina tova-nai Yeisu ginayewa-vagilena.

**1:21 Kai tovetumagana givetumagana vaita Yaubada ginuwakabubuyena velemoena, aga taidei yana vetumagana-nai gina nagonagoyena ada yawaina gina vevewala vaita banae velemoena gilulutovonina Yaubada yana nuwakabubu.

1:22 Lom 15:1

1:23 2Kol 5:11

1:23 Sek 3:4, Ive 3:4

1:24-25 Iyo 17:12, Efes 1:4, 5:27, Fip 2:14-15, 1Pi 1:5

1:24-25 Kol 1:22