88
88-күй •••• Худаниң Давут үчүн бекиткән мәңгүлүк әһдиси — немишкә мәғлубийәт һәм мунқәризлик болиду?
1-2 Әзраһлиқ Етан язған «Масқил»: —
Пәрвәрдигарниң өзгәрмәс муһәббитини әбәдий күйләймән,
Ағзимда дәвирдин-дәвиргичә һәқиқәт-садақитиңни аян қилимән. ◼«Әзраһлиқ Етан язған «Масқил»: — ...» — әгәр бу «Етан» Давут падишаниң дәвридә яшиған («1Пад.» 4:31-айәттики «Етан») болса, бу күй бешарәт болуши керәк. Ундақ болмиса Давутниң ханидани тәхттин мәһрум болғандин кейин (Бабилда сүргүн болғандин кейин) башқа бир Етан язған.
3 Чүнки мән: Өзгәрмәс муһәббәт мәңгүгә тиклинип маңиду,
Сән һәқиқәт-садақитиңни әршиәлада мустәһкәмләватисән — дәп билдим;
4 Сән дедиңки: —
«Мән талливалғиним билән әһдә түзгәнмән;
Қулум Давутқа қәсәм қилдим: —
5 Сениң әвладиңни мәңгү давам қилдуримән,
Тәхтиңни әвлаттин-әвлатқа қуруп чиқимән».
Селаһ.
6 Һәм асманларму Сениң мөҗизилириңни тәбрикләйду, и Пәрвәрдигар,
Муқәддәсләрниң җамаитидә улар һәқиқәт-садақитиңни мәдһийиләйду; ◼«Муқәддәсләрниң җамаитидә улар һәқиқәт-садақитиңни мәдһийиләйду» — «муқәддәсләр» һәм 6-айәттики «қудрәт егисиниң оғуллири» пәриштиләрни көрсәтсә керәк. ◘Зәб. 18:1-3
7 Чүнки асманларда Пәрвәрдигарниң тәңдиши барму?
Қудрәт Егисиниң оғуллири арисида Пәрвәрдигарға охшайдиған ким бар?
8 Тәңриниң һәйвиси муқәддәсләрниң мәҗлисидикиләрни қаттиқ титритиду,
Униң әтрапидикиләрниң һәммиси үчүн У қорқунучлуқтур.
9 И Пәрвәрдигар, самавий қошунларниң Сәрдари болған Худа,
Қудрәтлик Яһ,
Һәр тәрәпиңда һәқиқәт-садақитиң турса,
Охшар Саңа кимму һәм?
10 Деңизниң мәғрурлуғи үстидин һөкүм сүрисән,
Долқунлар өркәшлигәндә, сән уларни тиничландурисән;
11 Раһабни өлгидәк янҗидиңсән,
Күчлүк билигиң билән дүшмәнлириңни тирипирән қилип тарқитивәттиң. ◼«Раһабни өлгидәк янҗидиңсән» — «Раһаб» һәм деңиз әҗдиһаси (җин-шәйтанларниң бир ипадиси) һәм Мисирниң бир ләқими еди. Мәнаси «мәғрур»дур («Йәш.» 30:7ни көрүң).
12 Асманлар Сениңки, зиминму Сениңкидур,
Җаһан һәм униңға толған һәммини бәрпа қилдиң. ◘Зәб. 23:1, 2
13 Шимал вә җәнупни, уларни яратқансән,
Табор вә Һәрмон чоққилири намиңни яңритип күйләр.
14 Қудрәтлик биләк Сениңкидур;
Күчлүктур Сениң қолуң, оң қолуң һәм чидамлиқтур.
15 Тәхтиңниң ули һәққанийлиқ һәм адаләттур,
Муһәббәт һәм һәқиқәт-садақәт дайим дидариң алдида маңиду. ◘Зәб. 84:14; 96:2
16 Тәнтәнә садасини билгән хәлиқ бәхитликтур;
Улар Сениң җамалиңниң нурида маңиду, и Пәрвәрдигар! ◼«Тәнтәнә садаси» — яки «Ғаливийәтниң вақириши», яки «Һейтлиқ тәнтәниләр».
17 Улар намиңда күн бойи шат болар,
Һәққанийлиғиңда улар көтирилди.
18 Чүнки уларниң күчиниң шан-шәриви өзүңдурсән,
Сениң илтипатиң билән мүңгүзимиз көтирилиду. ◼«Сениң илтипатиң билән мүңгүзимиз көтирилиду» — «мүңгүз» мәлум әлниң яки адәмниң шан-шәривини, күч-қудритини билдүриду.
19 Чүнки Пәрвәрдигар бизниң қалқинимиз,
Исраилдики Муқәддәс Болғучи Шаһимиздур. ◼«Чүнки Пәрвәрдигар бизниң қалқинимиз, Исраилдики Муқәддәс Болғучи Шаһимиздур» — башқа бир хил тәрҗимиси: «Чүнки қалқинимиз Пәрвәрдигардин, Шаһимиз Исраилдики Муқәддәс Болғучидиндур».
20 Сән бурун Өз мөмин бәндәңгә ғайипанә аламәттә көрүнүп сөз қилип шундақ дегән едиңсән: —
«Мән бир әзимәт үстигә ярдимимни қондурдум,
Әл арисидин Мән талливалған бирисини көтәрдим; ◼«Сән бурун Өз мөмин бәндәңгә ғайипанә аламәттә көрүнүп сөз қилип шуни дегән едиңсән...» — бу тоғрилиқ «2Сам.» 7:8-17ни көрүң.
21 Қулум Давутни таптим,
Муқәддәс мейим билән Мән уни мәсиһ қилип тиклидим. ◘1Сам. 16:1,13
22 Қолум униңға яр болушқа бекитилгән,
Билигим уни күчләндүриду.
23 Дүшмән униңдин һеч алван-селиқ алмайду,
Пәскәш адәм уни қистимайду; ◘2Сам. 7:10
24 Бәлки Мән рәқиплирини униң алдида янҗиймән,
Уни өч көргәнләрни йәр билән йәксан қилимән;
25 Өз һәқиқәт-садақитим һәм меһир-муһәббитим униңға яр болар,
Һәм Мениң намим билән униң мүңгүзи көтирилиду. ◼«...униң мүңгүзи көтирилиду» — «мүңгүз» мәлум әлниң яки адәмниң шан-шәривини, күч-қудритини билдүриду.
26 Мән униң қолини деңиз үстидә,
Оң қолини дәриялар үстидә қойимән.
27 У Мени чақирип дәйдуки: —
«Сән мениң Атам, мениң Тәңрим,
Ниҗатлиғим болған қорам тешимдурсән!». ◘2Сам. 7:14; Ибр. 1:4, 5
28 Мән йәнә уни Мениң тунҗа оғлум дәп,
Дуния падишалиридин әң жуқуриси қилимән. ◘Зәб. 2:7; 71:11; Кол. 1;15-18
29 Мениң муһәббитимни униң үчүн әбәдий қалдуримән,
Мениң әһдәм униң билән мәһкәм туриду;
30 Мән униң нәслини әбәдийләштүримән,
Униң тәхтини асманниң күнлиридәк давам қилдуримән.
31 Мабада оғуллири Тәврат-қанунумдин чиқип,
Һөкүмлирим бойичә жүрмисә, ◘2Сам. 7:14
32 Бәлгүлимилиримни бузса,
Әмирлиримгә итаәт қилмиса,
33 — У вақитта итаәтсизлигини таяқ билән,
Гунайини яра-җараһәт билән җазалаймән.
34 Лекин муһәббитимни униңдин үзүп қоймаймән,
Һәқиқәт-садақитимгә хиянәт қилмаймән;
35 Мән түзгән әһдәмни әсла бузмаймән,
Ләвлиримдин чиққанлирини һеч өзгәртмәймән.
36 Мән бир қетим пак-муқәддәслигимгә қәсәм ичтим —
Давутқа қәти ялған сөзлимәймән: — ◘Ибр. 6:13,17,18
37 «Униң әвлади әбәдий давамлишар;
Униң тәхти көз алдимдики қуяш кәби турар; ◘Мат. 27:45
38 У ай кәби мәңгүлүк мустәһкәмлинәр,
Асмандики турғун гувачидәк мәзмут турар».
39 Бирақ Сән буларни чәткә қеқип, тенип кәттиң;
Сән мәсиһ қилған падишаға қаттиқ ғәзәпләндиң. ◘Зәб. 21:1-2; Мат. 27:46; Йәш. 53:3-6, 10
40 Қулуң билән түзгән әһдидин ваз кәчтиң,
Униң таҗини йәргә ташлап дағ тәккүздуң.
41 Униң барлиқ там-пасиллирини жиқитип,
Қәлъәлирини харабиликкә айландурдуң. ◘Зәб. 70:13-14
42 Йолдин өтүватқанларниң һәммиси уни булимақта,
У барлиқ хошнилири алдида рәсва болди. ◘Зәб. 79:13-14
43 Уни әзгәнләрниң оң қолини жуқури көтәрдиң,
Пүткүл дүшмәнлирини хошал қилдиң.
44 Бәрһәқ, Сән униң қиличиниң бисини қайривәттиң,
Җәңдә уни тик турғузмидиң.
45 Униң җулалиқини йоқитип,
Униң тәхтини өрүвәттиңсән. ◘Йәш. 53:7-8
46 Яшлиқ күнлирини Сән қисқарттиң,
Уни хиҗаләткә чөмдүрдүң.
Селаһ.
47 Қачанғичә, и Пәрвәрдигар?
Өзүңни әбәдий йошуруверәмсән?
Қәһриң от кәби мәңгү янарму?
48 Маңа нисбәтән, өмүрниң қис екәнлигини әстә тутқин!
Немишқиму барлиқ инсан балилирини беһудиликкә яратқансән?
49 Қени, қайси адәм яшап өлүмни көрмәйдикән?
У җенини тәһтисараниң чаңгилидин қутқузаламдикән?
Селаһ. ◘Zǝb. 48:7-13, 16
50 Сән һәқиқәт-садақитиңдә Давутқа қәсәм ичкән,
Авалқи меһир-муһәббәтләр қәйәрдә қалди, я Рәббим? ◘2Сам. 7:15
51 Қуллириң учраватқан мәсқириләрни яд әткәйсән, и Рәб —
Мән ичимдә пүткүл күчлүк әлләрниң мазақлирини көтирип жүримән —
52 Дүшмәнлириңниң Өзүң мәсиһ қилғанниң қәдәмлирини қанчилик мәсқирилигинини,
И Пәрвәрдигар, яд әткәйсән!
53 Пәрвәрдигарға мәңгүгә тәшәккүр-мәдһийә қайтурулсун!
Амин! Амин!
◼88:1-2 «Әзраһлиқ Етан язған «Масқил»: — ...» — әгәр бу «Етан» Давут падишаниң дәвридә яшиған («1Пад.» 4:31-айәттики «Етан») болса, бу күй бешарәт болуши керәк. Ундақ болмиса Давутниң ханидани тәхттин мәһрум болғандин кейин (Бабилда сүргүн болғандин кейин) башқа бир Етан язған.
◼88:6 «Муқәддәсләрниң җамаитидә улар һәқиқәт-садақитиңни мәдһийиләйду» — «муқәддәсләр» һәм 6-айәттики «қудрәт егисиниң оғуллири» пәриштиләрни көрсәтсә керәк.
◼88:11 «Раһабни өлгидәк янҗидиңсән» — «Раһаб» һәм деңиз әҗдиһаси (җин-шәйтанларниң бир ипадиси) һәм Мисирниң бир ләқими еди. Мәнаси «мәғрур»дур («Йәш.» 30:7ни көрүң).
◘88:12 Зәб. 23:1, 2
◼88:16 «Тәнтәнә садаси» — яки «Ғаливийәтниң вақириши», яки «Һейтлиқ тәнтәниләр».
◼88:18 «Сениң илтипатиң билән мүңгүзимиз көтирилиду» — «мүңгүз» мәлум әлниң яки адәмниң шан-шәривини, күч-қудритини билдүриду.
◼88:19 «Чүнки Пәрвәрдигар бизниң қалқинимиз, Исраилдики Муқәддәс Болғучи Шаһимиздур» — башқа бир хил тәрҗимиси: «Чүнки қалқинимиз Пәрвәрдигардин, Шаһимиз Исраилдики Муқәддәс Болғучидиндур».
◼88:20 «Сән бурун Өз мөмин бәндәңгә ғайипанә аламәттә көрүнүп сөз қилип шуни дегән едиңсән...» — бу тоғрилиқ «2Сам.» 7:8-17ни көрүң.
◼88:25 «...униң мүңгүзи көтирилиду» — «мүңгүз» мәлум әлниң яки адәмниң шан-шәривини, күч-қудритини билдүриду.
◘88:27 2Сам. 7:14; Ибр. 1:4, 5
◘88:28 Зәб. 2:7; 71:11; Кол. 1;15-18
◼88:38 «У ай кәби мәңгүлүк мустәһкәмлинәр, асмандики турғун гувачидәк мәзмут турар» — «асмандики турғун гувачи» йәнә айни көрситишиму мүмкин.
◘88:39 Зәб. 21:1-2; Мат. 27:46; Йәш. 53:3-6, 10
◘88:49 Zǝb. 48:7-13, 16