14
Eysa sözini dawam qilidu — «Yol, heqiqet we hayatliqturmen»
Könglünglarni parakende qilmanglar! Xudagha ishinisiler, mangimu ishininglar. Atamning öyide nurghun makanlar bar. Bolmighan bolsa, buni silerge éytqan bolattim; chünki men herbiringlargha orun teyyarlash üchün shu yerge kétip barimen. «Atamning öyide nurghun makanlar bar» — bu sözler jennetni körsitemdu? Oqurmenlerning éside barki, Eysa 2-babta öz ténini «Xudaning öyi» (ibadetxana) dep süretlidi, shundaqla 8:35de «Xudaning öyi»ni rohiy jehettin tilgha aldi. Buninggha qarighanda «turalghu-makan»ni rohiy jehettin chüshinish kérek. «qoshumche söz»imizde bu toghrisida toxtilimiz. Men silerge orun teyyarlighili baridighanikenmen, choqum qaytip kélip, silerni özümge alimen; shuning bilen, men qeyerde bolsam, silermu shu yerde bolisiler. «Men silerge orun teyyarlighili baridighanikenmen, choqum qaytip kélip, silerni özümge alimen; shuning bilen, men qeyerde bolsam, silermu shu yerde bolisiler» — Mesihning bu «qaytip kélish»i Mesihning qiyamette dunyagha kélishi yaki Muqeddes Rohning ewetilishini körsitemdu? Bu üchinchi ayet üstidimu «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.   Yuh. 12:26; 17:24. Siler méning qeyerge kétidighanliqimni we u yerge baridighan yolni bilisiler.
Tomas uninggha: — I Reb, séning qeyerge kétidighanliqingni bilmeymiz. Shundaq iken, yolni qandaq bilimiz? — dédi.
Eysa uninggha:
— Yol, heqiqet we hayatliq özümdurmen. Méningsiz héchkim Atining yénigha baralmaydu. «Yol, heqiqet we hayatliq özümdurmen. Méningsiz héchkim atining yénigha baralmaydu» — Mesih üchün Atining yénigha baridighan yol krésttiki ölüm arqiliq bolatti; özige étiqad qilghuchilargha nisbeten, Mesihning özi Atining aldigha baridighan yoldur.   Yuh. 1:4, 17; 10:9; 11:25; Ibr. 9:8. Eger méni tonughan bolsanglar, Atamnimu tonughan bolattinglar. Hazirdin bashlap uni tonudunglar hem uni kördünglar, — dédi.
— I Reb, Atini bizge körsitip qoysangla, shu kupaye, — dédi Filip.
Eysa uninggha mundaq dédi: — «I Filip, siler bilen birge bolghinimgha shunche waqit boldi, méni téxiche tonumidingmu? Méni körgen kishi Atini körgen bolidu. Shundaq turuqluq, sen némishqa yene: «Bizge Atini körsetkeysen» deysen? Yuh. 10:30. 10 Men Atida, Ata mende ikenlikige ishenmemsen? Silerge éytqan sözlirimni özlükümdin éytqinim yoq; belki mende turuwatqan Ata Öz emellirini qiliwatidu. Yuh. 5:17; 7:16; 8:28; 10:38; 12:49; 16:13; 17:21. 11 Méning Atida bolghanliqimgha, Atining mende bolghanliqigha ishininglar. Yaki héchbolmighanda, méning qilghan emellirimdin manga ishininglar. «... héchbolmighanda, méning qilghan emellirimdin manga ishininglar» — 11- we 12-ayetlerde «emeller» Eysa yaratqan möjizilik alametler.
12 Berheq, berheq, men silerge shuni éytip qoyayki, manga ishen’gen kishi méning qiliwatqan emellirimni qilalaydu; we bulardinmu téximu ulugh emellerni qilidu, chünki men Atining yénigha qaytip kétimen. «manga ishen’gen kishi méning qiliwatqan emellirimni qilalaydu; we bulardinmu téximu ulugh emellerni qilidu, chünki men Atining yénigha qaytip kétimen» — bu «téximu ulugh emeller» üstide «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.   Mat. 21:21; Luqa 17:6; Ros. 5:12; 19:11. 13 We Atining Oghulda ulughlinishi üchün, hernémini méning namim bilen tilisenglar, shularni ijabet qilimen. Yer. 29:12; Mat. 7:7; 21:22; Mar. 11:24; Luqa 11:9; Yuh. 15:7; 16:24; Yaq. 1:5; 1Yuh. 3:22. 14 Méning namim bilen herqandaq nersini tilisenglar, men silerge shuni ijabet qilimen».
 
Eysaning Muqeddes Rohni ewetishi; Uning qilidighan ishliri
15 — «Méni söysenglar, emrlirimge emel qilisiler. Yuh. 14:21, 23; 15:10; 1Yuh. 5:3. 16 Menmu Atidin tileymen we U silerge bashqa bir Yardemchi ata qilidu. U siler bilen ebedgiche birge bolidu. «Menmu Atidin tileymen we U silerge bashqa bir Yardemchi ata qilidu» — muhim söz «bashqa bir Yardemchi»dur. Birinchi «Yardemchi» bolsa Eysa Mesihning özi, elwette. «Yardemchi» grék tilidiki «paraklétos» dégen sözning menisini toluq ipadilep bérelmeydu. Grék tilidiki «paraklétos»ning toluq menisi «melum birawning yénigha yardem bérishke chaqirilghuchi», yeni «teselli bergüchi», «hemrah», «meslihetchi», «kücheytküchi», «adwokat-aqlighuchi» qatarliqlardur. «Bashqa bir...» dégini bizge shuni körsitiduki, Eysa muxlislar bilen birge bolghan waqtida, ulargha qandaq jehetlerdin «Yardemchi» bolghan bolsa, u ulardin ayrilghanda, Muqeddes Roh ulargha Eysaning toluq wekili bolup, ikkinchi «Yardemchi» rolida bolidu, dégen qimmetlik wedini bildüridu. 17 U bolsimu Heqiqetning Rohidur. Uni bu dunyadikiler qobul qilalmaydu, chünki Uni ne körmeydu, ne tonumaydu. Biraq siler Uni tonuysiler, chünki U siler bilen bille turuwatidu hem silerde makan qilidu. «U bolsimu Heqiqetning Rohidur» — «Heqiqetning Rohi» — yaki «heqiqetke bashlighuchi Roh». «siler Uni tonuysiler, chünki U siler bilen bille turuwatidu» — ular qaysi yol bilen Muqeddes Rohni tonuydu? U shu chaghda qandaq yol bilen «ular bilen bille turidu»? Jawab shübhisizki, ular Eysani tonughachqa, Muqeddes Rohnimu tonughan bolidu; Eysa ular bilen bille turghachqa, Muqeddes Rohmu ular bilen bille turuwatatti. Lékin Eysa ulardin ayrilghandin kéyin Muqeddes Roh ularning «ichide, qelbide, rohida» makan qilidu.
18 Men silerni yétim qaldurmaymen, yéninglargha yene qaytip kélimen. Mat. 28:20. 19 Azghina waqittin kéyin, bu dunya méni körmeydu, lékin siler körüsiler. Men hayat bolghanliqim üchün, silermu hayat bolisiler. 20 Shu künde méning Atamda bolghanliqim, silerning mende bolghanliqinglar we menmu hem silerde bolghanliqimni bilisiler. 21 Kim emrlirimge ige bolup ularni tutsa, méni söygüchi shu bolidu. Méni söygüchini Atammu söyidu, menmu uni söyimen we özümni uninggha ayan qilimen». 22 Yehuda (Yehuda Ishqariyot emes) uningdin:
— I Reb, sen özüngni bu dunyadikilerge ayan qilmay, bizgila ayan qilishing qandaq ish? — dep soridi. «I Reb, sen özüngni bu dunyadikilerge ayan qilmay, bizgila ayan qilishing qandaq ish?» — shübhisizki, muxlislar uni derhal özini pütkül dunyagha ayan qilidu, dep oylatti.
23 Eysa uninggha jawaben mundaq dédi:
— «Birkim méni söyse, sözümni tutidu; Atammu uni söyidu we Atam bilen ikkimiz uning yénigha bérip, uning bilen bille makan qilimiz. «Atam bilen ikkimiz uning yénigha bérip, uning bilen bille makan qilimiz» — «Atam bilen ikkimiz» grék tilida «biz». 24 Méni söymeydighan kishi sözlirimni tutmaydu; we siler anglawatqan bu söz bolsa méning emes, belki méni ewetken Atiningkidur. Yuh. 7:16; 8:28; 12:49; 14:10; 16:13. 25 Men siler bilen bille boluwatqan chéghimda, bularni silerge éyttim. 26 Lékin Ata méning namim bilen ewetidighan Yardemchi, yeni Muqeddes Roh silerge hemmini ögitidu hem méning silerge éytqan hemme sözlirimni ésinglargha keltüridu. Luqa 24:49; Yuh. 15:26; 16:7, 13; Ros. 2:4.
27 Silerge xatirjemlik qaldurimen, öz xatirjemlikimni silerge bérimen; méning silerge berginim bu dunyadikilerning berginidek emestur. Könglünglarni parakende qilmanglar we jür’etsiz bolmanglar. «méning silerge berginim bu dunyaning ademlirining berginidek emestur» — bu dunyadiki ademler bir nerse berginide daim dégüdek xalap bermeydu — aldamchiliq, yalghanchiliq we nurghun shertler bilen béridu. Lékin Xuda bizge bir nerse berse uni qayturghuzmaydu.   Fil. 4:7.
28 Siler méning: «Men silerdin ayrilip kétimen, kéyin yéninglargha yene qaytip kélimen» déginimni anglidinglar. Méni söygen bolsanglar, Atining yénigha kétidighanliqim üchün xursen bolattinglar. Chünki Ata mendin ulughdur. Yuh. 14:3. 29 Silerning bu ishlar yüz berginide ishinishinglar üchün bu ishlar yüz bérishtin awwal silerge éyttim. «Silerning bu ishlar yüz berginide ishinishinglar üchün bu ishlar yüz bérishtin awwal silerge éyttim» — «bu ishlar» — Eysaning tutulup öltürülüshi («silerdin ayrilip kétishim») ularning étiqadigha dehshetlik zerb bolidu.   Yuh. 13:19; 16:4. 30 Mundin kéyin siler bilen köp sözleshmeymen; chünki bu dunyaning hökümdari kélish aldida turidu we mendin kirgüdek héch yochuq tapalmaydu. «bu dunyaning hökümdari kélish aldida turidu we mendin kirgüdek héch yochuq tapalmaydu» — «bu dunyaning hökümdari» Sheytan, Iblisni körsitidu.   Yuh. 12:31; 16:11; Ef. 2:2. 31 Lékin bu dunyaning ademlirining méning Atini söyidighanliqimni bilishi üchün Ata manga néme emr qilghan bolsa, men del shuni emelge ashurimen. Turunglar, bu jaydin kéteyli». «Ata manga néme emr qilghan bolsa, men del shuni emelge ashurimen» — 30-ayet bilen zich baghlinidu. Démek, Eysaning özining tutulushi, sotlinishi, haqaretlinishi andin kréstlinishini ixtiyari bilen qobul qilishining tüp meqsiti bolsa, Iblisning üstidin qandaqtur bir hoquqqa ige bolush üchün emes, belki Atining iradisi üchün bolidu.   Yuh. 10:18; Ibr. 10:5.
 
 

14:2 «Atamning öyide nurghun makanlar bar» — bu sözler jennetni körsitemdu? Oqurmenlerning éside barki, Eysa 2-babta öz ténini «Xudaning öyi» (ibadetxana) dep süretlidi, shundaqla 8:35de «Xudaning öyi»ni rohiy jehettin tilgha aldi. Buninggha qarighanda «turalghu-makan»ni rohiy jehettin chüshinish kérek. «qoshumche söz»imizde bu toghrisida toxtilimiz.

14:3 «Men silerge orun teyyarlighili baridighanikenmen, choqum qaytip kélip, silerni özümge alimen; shuning bilen, men qeyerde bolsam, silermu shu yerde bolisiler» — Mesihning bu «qaytip kélish»i Mesihning qiyamette dunyagha kélishi yaki Muqeddes Rohning ewetilishini körsitemdu? Bu üchinchi ayet üstidimu «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.

14:3 Yuh. 12:26; 17:24.

14:6 «Yol, heqiqet we hayatliq özümdurmen. Méningsiz héchkim atining yénigha baralmaydu» — Mesih üchün Atining yénigha baridighan yol krésttiki ölüm arqiliq bolatti; özige étiqad qilghuchilargha nisbeten, Mesihning özi Atining aldigha baridighan yoldur.

14:6 Yuh. 1:4, 17; 10:9; 11:25; Ibr. 9:8.

14:9 Yuh. 10:30.

14:10 Yuh. 5:17; 7:16; 8:28; 10:38; 12:49; 16:13; 17:21.

14:11 «... héchbolmighanda, méning qilghan emellirimdin manga ishininglar» — 11- we 12-ayetlerde «emeller» Eysa yaratqan möjizilik alametler.

14:12 «manga ishen’gen kishi méning qiliwatqan emellirimni qilalaydu; we bulardinmu téximu ulugh emellerni qilidu, chünki men Atining yénigha qaytip kétimen» — bu «téximu ulugh emeller» üstide «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.

14:12 Mat. 21:21; Luqa 17:6; Ros. 5:12; 19:11.

14:13 Yer. 29:12; Mat. 7:7; 21:22; Mar. 11:24; Luqa 11:9; Yuh. 15:7; 16:24; Yaq. 1:5; 1Yuh. 3:22.

14:15 Yuh. 14:21, 23; 15:10; 1Yuh. 5:3.

14:16 «Menmu Atidin tileymen we U silerge bashqa bir Yardemchi ata qilidu» — muhim söz «bashqa bir Yardemchi»dur. Birinchi «Yardemchi» bolsa Eysa Mesihning özi, elwette. «Yardemchi» grék tilidiki «paraklétos» dégen sözning menisini toluq ipadilep bérelmeydu. Grék tilidiki «paraklétos»ning toluq menisi «melum birawning yénigha yardem bérishke chaqirilghuchi», yeni «teselli bergüchi», «hemrah», «meslihetchi», «kücheytküchi», «adwokat-aqlighuchi» qatarliqlardur. «Bashqa bir...» dégini bizge shuni körsitiduki, Eysa muxlislar bilen birge bolghan waqtida, ulargha qandaq jehetlerdin «Yardemchi» bolghan bolsa, u ulardin ayrilghanda, Muqeddes Roh ulargha Eysaning toluq wekili bolup, ikkinchi «Yardemchi» rolida bolidu, dégen qimmetlik wedini bildüridu.

14:17 «U bolsimu Heqiqetning Rohidur» — «Heqiqetning Rohi» — yaki «heqiqetke bashlighuchi Roh». «siler Uni tonuysiler, chünki U siler bilen bille turuwatidu» — ular qaysi yol bilen Muqeddes Rohni tonuydu? U shu chaghda qandaq yol bilen «ular bilen bille turidu»? Jawab shübhisizki, ular Eysani tonughachqa, Muqeddes Rohnimu tonughan bolidu; Eysa ular bilen bille turghachqa, Muqeddes Rohmu ular bilen bille turuwatatti. Lékin Eysa ulardin ayrilghandin kéyin Muqeddes Roh ularning «ichide, qelbide, rohida» makan qilidu.

14:18 Mat. 28:20.

14:22 «I Reb, sen özüngni bu dunyadikilerge ayan qilmay, bizgila ayan qilishing qandaq ish?» — shübhisizki, muxlislar uni derhal özini pütkül dunyagha ayan qilidu, dep oylatti.

14:23 «Atam bilen ikkimiz uning yénigha bérip, uning bilen bille makan qilimiz» — «Atam bilen ikkimiz» grék tilida «biz».

14:24 Yuh. 7:16; 8:28; 12:49; 14:10; 16:13.

14:26 Luqa 24:49; Yuh. 15:26; 16:7, 13; Ros. 2:4.

14:27 «méning silerge berginim bu dunyaning ademlirining berginidek emestur» — bu dunyadiki ademler bir nerse berginide daim dégüdek xalap bermeydu — aldamchiliq, yalghanchiliq we nurghun shertler bilen béridu. Lékin Xuda bizge bir nerse berse uni qayturghuzmaydu.

14:27 Fil. 4:7.

14:28 Yuh. 14:3.

14:29 «Silerning bu ishlar yüz berginide ishinishinglar üchün bu ishlar yüz bérishtin awwal silerge éyttim» — «bu ishlar» — Eysaning tutulup öltürülüshi («silerdin ayrilip kétishim») ularning étiqadigha dehshetlik zerb bolidu.

14:29 Yuh. 13:19; 16:4.

14:30 «bu dunyaning hökümdari kélish aldida turidu we mendin kirgüdek héch yochuq tapalmaydu» — «bu dunyaning hökümdari» Sheytan, Iblisni körsitidu.

14:30 Yuh. 12:31; 16:11; Ef. 2:2.

14:31 «Ata manga néme emr qilghan bolsa, men del shuni emelge ashurimen» — 30-ayet bilen zich baghlinidu. Démek, Eysaning özining tutulushi, sotlinishi, haqaretlinishi andin kréstlinishini ixtiyari bilen qobul qilishining tüp meqsiti bolsa, Iblisning üstidin qandaqtur bir hoquqqa ige bolush üchün emes, belki Atining iradisi üchün bolidu.

14:31 Yuh. 10:18; Ibr. 10:5.