Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Yuⱨanna 9

Əysaning tuƣma ⱪariƣuni saⱪaytixi

1 Wǝ u yolda ketiwetip, tuƣma ⱪariƣu bir adǝmni kɵrdi. 2 Muhlisliri uningdin:

— Ustaz, kim gunaⱨ ⱪilip uning ⱪariƣu tuƣulƣiniƣa sǝwǝb bolƣan? U ɵzimu ya ata-anisimu? — dǝp soraxti.□

3 Əysa mundaⱪ jawab bǝrdi:

— Ɵzi yaki ata-anisining gunaⱨ sadir ⱪilƣanliⱪidin ǝmǝs, bǝlki Hudaning Ɵz ǝmǝlliri uningda ayan ⱪilinsun dǝp xundaⱪ bolƣan. 4 Künning yoruⱪida, meni Əwǝtküqining ǝmǝllirini ada ⱪilixim kerǝk. Kǝq kirsǝ, xu qaƣda ⱨeqkim ix ⱪilalmaydu.□ 5 Mǝn dunyada turƣan waⱪtimda, dunyaning nuri ɵzümdurmǝn.■

6 Bu sɵzlǝrni ⱪilƣandin keyin, u yǝrgǝ tükürüp, tükürüktin lay ⱪilip, layni ⱨeliⱪi adǝmning kɵzlirigǝ sürüp ⱪoydi■ 7 wǝ uningƣa: «Siloam kɵlqiki»gǝ berip yuyuwǝtkin» dedi («Siloam» ibraniyqǝ sɵz bolup, «ǝwǝtilgǝn» degǝn mǝnini bildüridu). Xuning bilǝn ⱨeliⱪi adǝm berip yuyuwidi, kɵzi kɵridiƣan bolup ⱪaytip kǝldi.□ 8 Ⱪoxniliri wǝ u ilgiri tilǝmqilik ⱪilƣinida uni kɵrgǝnlǝr:

— Bu olturup tilǝmqilik ⱪilidiƣan ⱨeliⱪi adǝm ǝmǝsmu? — deyixip kǝtti.■

9 Bǝzilǝr: «Ⱨǝǝ, xu ikǝn» desǝ, yǝnǝ bǝzilǝr: «Yaⱪ. u ǝmǝs, lekin uningƣa ohxaydikǝn» deyixti.

Biraⱪ u ɵzi:

— Mǝn dǝl xu kixi bolimǝn! — dedi.

10 — Undaⱪta kɵzliring ⱪandaⱪ eqildi? — dǝp soraxti ular.

11 U jawabǝn mundaⱪ dedi:

— Əysa isimlik bir kixi tükürükidin lay ⱪilip kɵzlirimgǝ sürüp ⱪoyuwidi, manga: «Siloam kɵlqikigǝ berip yuyuwǝtkin» degǝnidi. Mǝn berip yuyuwidim, kɵrǝlǝydiƣan boldum.

12 — U ⱨazir ⱪǝyǝrdǝ? — dǝp soraxti ular.

— Bilmǝymǝn, — dedi u.

Pǝrisiylǝrning mɵjizini sürüxtürüxi

13 Halayiⱪ ilgiri ⱪariƣu bolƣan bu adǝmni Pǝrisiylǝrning aldiƣa elip berixti 14 (ǝslidǝ Əysa lay ⱪilip bu adǝmning kɵzlirini aqⱪan kün dǝl xabat küni idi). ■ 15 Xuning bilǝn Pǝrisiylǝr ⱪaytidin bu adǝmdin ⱪandaⱪ kɵrǝlǝydiƣan bolƣinini soriwidi, u ularƣa: — U kɵzlirimgǝ lay sürüp ⱪoydi, mǝn yuyuwidim wǝ mana, kɵrǝlǝydiƣan boldum! — dedi.

16 Xuning bilǝn Pǝrisiylǝrdin bǝziliri:

— U adǝm Hudaning yenidin kǝlgǝn ǝmǝs, qünki u xabat künini tutmaydu, — deyixti.

Yǝnǝ bǝziliri:

— U gunaⱨkar adǝm bolsa, ⱪandaⱪlarqǝ bundaⱪ mɵjizilik alamǝtlǝrni yaritalaytti? — deyixti.

Buning bilǝn ularning arisida bɵlünüx pǝyda boldi. □ ■ 17 Ular ⱪariƣu adǝmdin yǝnǝ:

— U kɵzliringni eqiptu, ǝmdi sǝn u toƣruluⱪ nemǝ dǝysǝn? — dǝp soraxti.

U: — U bir pǝyƣǝmbǝr ikǝn, — dedi.■

18 Yǝⱨudiylar kɵrǝlǝydiƣan ⱪilinƣan kixining ata-anisini tepip kǝlmigüqǝ, burun uning ⱪariƣu ikǝnlikigǝ wǝ ⱨazir kɵrǝlǝydiƣan ⱪilinƣanliⱪiƣa ixǝnmǝytti. Xunga ular uning ata-anisini qaⱪirtip, 19 ulardin:

— Bu silǝrning oƣlunglarmu? Tuƣma ⱪariƣu, dǝwatattinglar? Əmdi ⱨazir ⱪandaⱪlarqǝ kɵrǝlǝydiƣan bolup ⱪaldi? — dǝp soraxti.

20 Ata-anisi ularƣa: — Uning bizning oƣlimiz ikǝnliki, xundaⱪla tuƣuluxidinla ⱪariƣu ikǝnlikini bilimiz; 21 lekin ⱨazir ⱪandaⱪlarqǝ kɵrǝlǝydiƣan bolup ⱪalƣanliⱪini, kɵzlirini kim aqⱪanliⱪini bilmǝymiz. U qong adǝm tursa, buni ɵzidin soranglar, u ɵzi dǝp bǝrsun, — dǝp jawab bǝrdi.

22 Ata-anisining xundaⱪ deyixi Yǝⱨudiylardin ⱪorⱪⱪanliⱪi üqün idi; qünki Yǝⱨudiylar kimdǝkim Əysani Mǝsiⱨ dǝp etirap ⱪilsa, u sinagog jamaitidin ⱪoƣlap qiⱪirilsun dǝp ⱪarar ⱪilƣanidi. □ ■ 23 Xu sǝwǝbtin uning ata-anisi: «U qong adǝm tursa, buni ɵzidin soranglar» degǝnidi.

24 Pǝrisiylǝr ǝslidǝ ⱪariƣu bolƣan adǝmni yǝnǝ qaⱪirip uningƣa:

— Hudaƣa xan-xǝrǝp berip ⱪǝsǝm ⱪil! Biz bu adǝmning gunaⱨkar ikǝnlikini bilimiz, — deyixti.□ ■

25 U mundaⱪ jawab bǝrdi:

— U gunaⱨkarmu, ǝmǝsmu, bilmǝymǝn. Biraⱪ mǝn xu birla ixni bilimǝnki, ⱪariƣu idim, ⱨazir kɵrǝlǝydiƣan boldum.

26 Ular uningdin yǝnǝ bir ⱪetim:

— U seni ⱪandaⱪ ⱪildi? Kɵzliringni ⱪandaⱪ aqti? — dǝp soraxti.

27 U jawabǝn:

— Silǝrgǝ alliⱪaqan eyttim, biraⱪ ⱪulaⱪ salmidinglar. Silǝr nemǝ dǝp ⱪaytidin anglaxni halap ⱪaldinglar? Silǝrmu uning muhlisliri bolay dǝwatamsilǝr?! — dedi.

28 Buning bilǝn, ular uni ⱪattiⱪ tillap:

— Sǝn ⱨeliⱪining muhlisi! Biz bolsaⱪ Musa pǝyƣǝmbǝrning muhlislirimiz. 29 Hudaning Musaƣa sɵzligǝnlikini bilimiz; lekin bu nemining bolsa ⱪǝyǝrdin kǝlgǝnlikinimu bilmǝymiz, — deyixti.

30 Ⱨeliⱪi adǝm ularƣa mundaⱪ jawab ⱪayturdi:

— Ajayip ixⱪu bu! Gǝrqǝ silǝr uning ⱪǝyǝrdin kǝlgǝnlikini bilmigininglar bilǝn, u mening kɵzlirimni aqti. 31 Biz bilimizki, Huda gunaⱨkarlarning tilǝklirini anglimaydu; biraⱪ Ɵzigǝ ihlasmǝn bolup iradisigǝ ǝmǝl ⱪilƣuqilarningkini anglaydu. ■ 32 Dunya apiridǝ bolƣandin tartip, birǝrsining tuƣma ⱪariƣuning kɵzini aqⱪanliⱪini anglap baⱪⱪan ǝmǝs. 33 Əgǝr bu adǝm Hudadin kǝlmigǝn bolsa, ⱨeqnemǝ ⱪilalmiƣan bolatti.

34 Ular uni:

— Sǝn tüptin gunaⱨ iqidǝ tuƣulƣan turuⱪluⱪ, bizgǝ tǝlim bǝrmǝkqimusǝn? — deyixip, uni sinagogtin ⱪoƣlap qiⱪiriwetixti.□

Roⱨiy ⱪariƣuluⱪ

35 Əysa ularning uni sinagogtin ⱪoƣlap qiⱪarƣanliⱪini anglap, uni izdǝp tepip:

Sǝn, Hudaning Oƣliƣa etiⱪad ⱪilamsǝn? — dǝp soridi.□

36 U jawabǝn: — Tǝⱪsir, u kim? Mǝn uningƣa etiⱪad ⱪilay, — dedi.

37 — Sǝn ⱨǝm uni kɵrdüng ⱨǝm mana, ⱨazir sǝn bilǝn sɵzlixiwatⱪan dǝl xuning ɵzi, — dedi Əysa uningƣa.

38 Ⱨeliⱪi adǝm:

— I Rǝb, etiⱪad ⱪilimǝn! — dǝp, uningƣa sǝjdǝ ⱪildi.

39 — Mǝn korlarni kɵridiƣan bolsun, kɵridiƣanlarni kor bolsun dǝp bu dunyaƣa ⱨɵküm qiⱪirixⱪa kǝldim, — dedi Əysa.□ ■

40 Uning yenidiki bǝzi Pǝrisiylǝr bu sɵzlǝrni anglap uningdin:

— Bizmu kormu? — dǝp soraxti. 41 Əysa ularƣa: — Kor bolƣan bolsanglar, gunaⱨinglar bolmaytti; lekin silǝr ⱨazir «kɵrüwatimiz» degininglar üqün silǝrgǝ gunaⱨ ⱨesabliniweridu, — dedi.

□9:2 «Ustaz» — Grek tilida «Rabbi».

□9:4 «meni Əwǝtküqining ǝmǝllirini ada ⱪilixim kerǝk» — yaki «meni Əwǝtküqining ǝmǝllirini ada ⱪiliximiz kerǝk». «Kǝq kirsǝ, xu qaƣda ⱨeqkim ix ⱪilalmaydu» — Əysaning yǝr yüzidǝ bolidiƣan hizmitigǝ bǝlkim pǝⱪǝt altǝ ay ⱪalƣan bolsa kerǝk.

■9:5 Yǝx. 42:6; Luⱪa 2:32; Yⱨ. 1:9; 8:12; 12:35,46; Ros. 13:47.

■9:6 Mar. 8:23.

□9:7 «Siloam» — Ibraniy tilida «Siloⱨa». «Əysa uningƣa: «Siloam kɵlqiki»gǝ berip yuyuwǝtkin» dedi... ⱨeliⱪi adǝm berip yuyuwidi, kɵzi kɵridiƣan bolup ⱪaytip kǝldi» — bu kor adǝm ibadǝthaniƣa yeⱪin jayda tilǝmqilik ⱪilip olturƣan bolsa, ibadǝthanidin «Siloam kɵlqiki»gǝ bir kilometrdǝk kelǝtti. Xuning üqün bu sǝpǝr kor adǝmning ixǝnqigǝ nisbǝtǝn heli bir sinaⱪ idi. Lay ⱪattiⱪlaxⱪandin keyin u kɵzlirini ⱨeq aqalmiƣan ⱨalda muxu uzun yolni mengixi kerǝk idi. Bu kor adǝm üqün intayin eƣir idi, ǝlwǝttǝ. Uning üstigǝ yolni bikar mangsa kɵp «tilǝmqilik waⱪti» israp bolup ketǝtti.

■9:8 Ros. 3:2.

■9:14 Mat. 12:1; Mar. 2:23; Luⱪa 6:1; Yⱨ. 5:9.

□9:16 «U adǝm Hudaning yenidin kǝlgǝn ǝmǝs, qünki u xabat künini tutmaydu» — ular «u xabat künini tutmaydu» dǝydu. Qünki ular Əysaning tükürükidin lay ⱪilixni «ǝmgǝk ⱪilix», xundaⱪla xabatning «dǝm elix prinsipi»ni buzux, dǝp ⱪaraytti. Əysa bolsa «Atamning ǝmǝllirini ada ⱪilixim kerǝk» degǝnidi (4-ayǝt). Demǝk, «ix ⱪilƣuqi» yaki «ǝmǝl ⱪilƣuqi» ǝslidǝ Huda Ɵzidur. Uningdin baxⱪa kim xundaⱪ mɵjizǝ yaritaytti?

■9:16 Yⱨ. 3:2; 7:12; 9:33; 10:19.

■9:17 Luⱪa 7:16; 24:19; Yⱨ. 4:19; 6:14.

□9:22 «Yǝⱨudiylar kimdǝkim Əysani Mǝsiⱨ dǝp etirap ⱪilsa, u sinagog jamaitidin ⱪoƣlap qiⱪirilsun dǝp ⱪarar ⱪilƣanidi» — «sinagogtin qiⱪirilix»ning nǝtijisi, jǝmiyǝttikilǝrdin ⱨeqkim sinagogtin qiⱪirilƣan kixi bilǝn bardi-kǝldi ⱪilmaytti.

■9:22 Yⱨ. 7:13; 12:42.

□9:24 «Hudaƣa xan-xǝrǝp berip ⱪǝsǝm ⱪil» — Əslidǝ grek tilida «ⱪǝsǝm ⱪil» degǝn sɵz yoⱪ idi. Bu ayǝttǝ xu sɵz bolmisimu, xu mǝnǝ qiⱪip turidu (mǝsilǝn «Yǝxua» 7:19ni kɵrüng). Xuning üqün bu jümlining mǝnisi «Əysaƣa ǝmǝs, bǝlki Hudaƣa xan-xǝrǝp bǝr» degǝnlik ǝmǝs, bǝlki «Hudani uluƣlax üqün rast gǝp ⱪil, bu mɵjizǝ ǝslidǝ qong bir aldamqiliⱪ ǝmǝsmu?» degǝndǝk.

■9:24 Yǝ. 7:19.

■9:31 Zǝb. 66:18; Pǝnd. 15:29; 28:9; Yǝx. 1:15; Mik. 3:4.

□9:34 «ular... uni sinagogtin ⱪoƣlap qiⱪiriwetixti» — 22-ayǝt wǝ izaⱨatni kɵrüng.

□9:35 «Sǝn, Hudaning Oƣliƣa etiⱪad ⱪilamsǝn?» — bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ «Sǝn, Insan’oƣliƣa etiⱪad ⱪilamsǝn?» dǝp pütülgǝn.

□9:39 «Mǝn korlarni kɵridiƣan bolsun, kɵridiƣanlarni kor bolsun dǝp bu dunyaƣa ⱨɵküm qiⱪirixⱪa kǝldim» — «ⱨɵküm qiⱪirixⱪa kǝldim» — Bu «ⱨɵküm» toƣruluⱪ «Yǝx.» 42:1 wǝ uningdiki izaⱨatni kɵrüng. Bu ⱪandaⱪ «ⱨɵküm»? Bizningqǝ Yǝxaya pǝyƣǝmbǝrning bexaritidǝ eytilƣandǝk az degǝndǝ bu «ⱨɵküm»ning ɵq tǝripi bardur: (1) etiⱪadqilarƣa toƣra kɵzⱪaraxlarni yǝtküzüx; (2) Hudaning kɵp ixlar üstidiki ⱨɵkümlirini bildürüx; (3) Mǝsiⱨning hǝwiri kixilǝrning ⱪǝlbini yaki yoruⱪ yaki tehimu ⱪarangƣu, kor ⱪilix; huddi Yǝxaya pǝyƣǝmbǝr ɵz waⱪtida Hudaning sɵz-kalamini Israilƣa yǝtküzgǝndǝ, Israilning ǝⱨwali «Silǝr anglaxni anglaysilǝr, biraⱪ qüxǝnmǝysilǝr; kɵrüxni kɵrüsilǝr, biraⱪ bilip yǝtmǝysilǝr» («Yǝx.» 6:9-10) degǝndǝk bolƣanƣa ohxax. «Yǝx.» 44:18nimu kɵrüng.

■9:39 Yⱨ. 3:17; 12:47.