Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Yuⱨanna 10

Əysa sɵzini dawam ⱪilidu — «Mǝn yahxi ⱪoy baⱪⱪuqidurmǝn»

1 Bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ, mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ⱪoy ⱪotiniƣa ixiktin kirmǝy, baxⱪa yǝrdin yamixip kirgǝn kixi oƣri wǝ ⱪaraⱪqidur. 2 Ixiktin kiridiƣan kixi bolsa ⱪoylarning padiqisidur. 3 Ixik baⱪar uningƣa ixikni eqip beridu wǝ ⱪoylar uning awazini anglap tonuydu; u ɵz ⱪoylirining isimlirini bir-birlǝp qaⱪirip ularni sirtⱪa baxlap qiⱪidu.□ 4 U ⱪoylirining ⱨǝmmisini sirtⱪa qiⱪirip bolup, ularning aldida mangidu, ⱪoylarmu uning kǝynidin ǝgixip mengixidu; qünki ular uning awazini tonuydu.□ 5 Lekin ular yat adǝmning kǝynidin mangmaydu, bǝlki uningdin ⱪaqidu; qünki ular yatlarning awazini tonumaydu.

6 Əysa bu tǝmsilni ularƣa sɵzlǝp bǝrgini bilǝn, lekin ular uning ɵzlirigǝ nemǝ dǝwatⱪanliⱪini ⱨeq qüxǝnmidi. 7 Xunga Əysa ularƣa yǝnǝ mundaⱪ dedi:

— Bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ, mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ⱪoylarning ixiki ɵzümdurmǝn.□ 8 Mǝndin ilgiri kǝlgǝnlǝrning ⱨǝmmisi oƣri wǝ ⱪaraⱪqidur, lekin ⱪoylar ularƣa ⱪulaⱪ salmidi.□ 9 Ixik ɵzümdurmǝn. Mǝn arⱪiliⱪ kirgini ⱪutⱪuzulidu ⱨǝm kirip-qiⱪip, ot-qɵplǝrni tepip yeyǝlǝydu. ■ 10 Oƣri bolsa pǝⱪǝt oƣrilax, ɵltürüx wǝ buzux üqünla kelidu. Mǝn bolsam ularni ⱨayatliⱪⱪa erixsun wǝ xu ⱨayatliⱪi mol bolsun dǝp kǝldim.□

11 Yahxi padiqi ɵzümdurmǝn. Yahxi padiqi ⱪoylar üqün ɵz jenini pida ⱪilidu. □ ■ 12 Lekin mǝdikar undaⱪ ⱪilmaydu. U bǝlki nǝ ⱪoylarning igisi nǝ padiqisi bolmiƣaqⱪa, bɵrining kǝlginini kɵrsǝ, ⱪoylarni taxlap ⱪaqidu wǝ bɵrǝ kelip ⱪoylarni titip tiripirǝn ⱪiliwetidu. □ ■ 13 Əmdi mǝdikar bolsa pǝⱪǝt ⱨǝⱪⱪini dǝp ixlǝp, ⱪoylarƣa kɵngül bɵlmǝy bǝdǝr ⱪaqidu.

14-15 Yahxi padiqi ɵzümdurmǝn. Ata meni toniƣinidǝk mǝn atini tonuƣinimdǝk, mǝn ɵzümningkilǝrni tonuymǝn wǝ ɵzümningkilǝrmu meni tonuydu; ⱪoylar üqün jenim pida. ■ 16 Bu ⱪotandin bolmiƣan baxⱪa ⱪoylirimmu bar. Ularnimu elip baxlixim kerǝk wǝ ularmu awazimni anglaydu; xuning bilǝn bir pada bolidu, xundaⱪla ularning bir padiqisi bolidu.□ ■

17 Ata meni xu sǝwǝbtin sɵyiduki, mǝn jenimni ⱪayturuwelixim üqün uni pida ⱪilimǝn. ■ 18 Jenimni ⱨeqkim mǝndin alalmaydu, mǝn uni ɵz ihtiyarim bilǝn pida ⱪilimǝn. Mǝn uni pida ⱪilixⱪa ⱨoⱪuⱪluⱪmǝn wǝ xundaⱪla uni ⱪayturuwelixⱪimu ⱨoⱪuⱪluⱪmǝn; bu ǝmrni Atamdin tapxuruwalƣanmǝn.■

19 Bu sɵzlǝr tüpǝylidin Yǝⱨudiylar arisida yǝnǝ bɵlünüx pǝyda boldi. ■ 20 Ulardin kɵp adǝmlǝr:

— Uningƣa jin qaplixiptu, u jɵylüwatidu, nemǝ üqün uning sɵzigǝ ⱪulaⱪ salƣudǝksilǝr? — deyixti.■

21 Yǝnǝ bǝzilǝr bolsa:

— Jin qaplaxⱪan adǝmning sɵzliri bundaⱪ bolmaydu. Jin ⱪandaⱪmu ⱪariƣularning kɵzlirini aqalisun?! — deyixti.■

Əysaning qǝtkǝ ⱪeⱪilixi

22 Ⱪix pǝsli bolup, Yerusalemda «Ⱪayta beƣixlax ⱨeyti» ɵtküzülüwatatti. □ 23 Əysa ibadǝthanidiki «Sulaymanning pexaywini»da aylinip yürǝtti. ■ 24 Yǝⱨudiylar uning ǝtrapiƣa olixiwelip:

— Bizni ⱪaqanƣiqǝ tit-tit ⱪilip tutuⱪluⱪta ⱪaldurmaⱪqisǝn? Əgǝr Mǝsiⱨ bolsang, bizgǝ oquⱪini eyt, — deyixti.□

25 Əysa mundaⱪ jawab bǝrdi:

— Mǝn silǝrgǝ eyttim, lekin ixǝnmǝysilǝr. Atamning nami bilǝn ⱪilƣan ǝmǝllirimning ɵzi manga guwaⱨliⱪ beridu. ■ 26 Biraⱪ mǝn silǝrgǝ eytⱪinimdǝk, silǝr etiⱪad ⱪilmidinglar, qünki mening ⱪoylirimdin ǝmǝssilǝr. 27 Mening ⱪoylirim mening awazimni anglaydu, mǝn ularni tonuymǝn wǝ ular manga ǝgixidu. ■ 28 Mǝn ularƣa mǝnggülük ⱨayat ata ⱪilimǝn; ular ǝsla ⱨalak bolmaydu. Ⱨeqkim ularni ⱪolumdin tartiwalalmaydu. ■ 29 Ularni manga tǝⱪdim ⱪilƣan atam ⱨǝmmidin üstündur wǝ ⱨeqkim ularni atamning ⱪolidin tartiwalalmaydu. 30 Mǝn wǝ Ata ǝslidinla birdurmiz.□ ■

31 Buning bilǝn Yǝⱨudiylar yǝnǝ uni qalma-kesǝk ⱪilixmaⱪqi bolup, yǝrdin ⱪolliriƣa tax elixti.■

32 Əysa ularƣa: — Atamdin kǝlgǝn nurƣun yahxi ǝmǝllǝrni silǝrgǝ kɵrsǝttim. Bu ǝmǝllǝrning ⱪaysisi üqün meni qalma-kesǝk ⱪilmaⱪqisilǝr? — dedi.

33 — Seni yahxi bir ǝmǝl üqün ǝmǝs, bǝlki kupurluⱪ ⱪilƣining üqün qalma-kesǝk ⱪilimiz. Qünki sǝn bir insan turuⱪluⱪ, ɵzüngni Huda ⱪilip kɵrsǝtting! — dedi Yǝⱨudiylar jawabǝn.■

34 Əysa ularƣa mundaⱪ jawab bǝrdi:

— Silǝrgǝ tǝwǝ muⱪǝddǝs ⱪanunda «Mǝn eyttim, silǝr ilaⱨlarsilǝr» dǝp pütülgǝn ǝmǝsmu? □ ■ 35 Huda ɵz sɵz-kalamini yǝtküzgǝnlǝrni «ilaⱨlar» dǝp atiƣan yǝrdǝ (wǝ muⱪǝddǝs yazmilarda eytilƣini ⱨǝrgiz küqtin ⱪalmaydu) 36 nemǝ üqün Ata Ɵzigǝ has-muⱪǝddǝs ⱪilip paniy dunyaƣa ǝwǝtkǝn zat «Mǝn Hudaning Oƣlimǝn» desǝ, u toƣruluⱪ «kupurluⱪ ⱪilding!» dǝysilǝr? □ ■ 37 Əgǝr Atamning ǝmǝllirini ⱪilmisam, manga ixǝnmǝnglar. ■ 38 Biraⱪ ⱪilsam, manga ixǝnmigǝn ⱨalǝttimu, ǝmǝllǝrning ɵzlirigǝ ixininglar. Buning bilǝn Atining mǝndǝ ikǝnlikini, meningmu Atida ikǝnlikimni ⱨǝⱪ dǝp bilip etiⱪad ⱪilidiƣan bolisilǝr.■

39 Buning bilǝn ular yǝnǝ uni tutmaⱪqi boldi, biraⱪ u ularning ⱪolliridin ⱪutulup, u yǝrdin kǝtti. ■ 40 Andin u yǝnǝ Iordan dǝryasining u ⱪetiƣa, yǝni Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝr dǝslipidǝ adǝmlǝrni qɵmüldürgǝn jayƣa berip, u yǝrdǝ turdi.■

41 Nurƣun kixilǝr uning yeniƣa kǝldi. Ular:

— Yǝⱨya ⱨeq mɵjizilik alamǝt kɵrsǝtmigǝn, lekin uning bu adǝm toƣrisida barliⱪ eytⱪanliri rast ikǝn! — deyixti. 42 Xuning bilǝn nurƣunliƣan kixilǝr bu yǝrdǝ uningƣa etiⱪad ⱪildi.

□10:3 «Ixik baⱪar uningƣa ixikni eqip beridu wǝ ⱪoylar uning awazini anglap tonuydu...» — «ixik baⱪar» bǝlkim Qɵmüldürgüqi Yǝⱨyani kɵrsitixi mumkin. Bu ayǝt ⱨǝm 4-ayǝtkǝ munasiwǝtlik, «Mik.» 2:13 wǝ izaⱨatni kɵrüng.

□10:4 «U ⱪoylirining ⱨǝmmisini sirtⱪa qiⱪirip bolup, ularning aldida mangidu, ⱪoylarmu uning kǝynidin ǝgixip mengixidu; qünki ular uning awazini tonuydu» — demisǝkmu, Ottura Xǝrⱪtiki ⱪoyqilar dǝl xundaⱪ yol bilǝn ⱪoylarni baⱪidu. Ⱪoyqi barliⱪ ⱪoylarƣa isim ⱪoyup ularni bu isim bilǝn qaⱪiridu. U daim «ⱪoylirini baxlaydu», ular uning awazi bilǝn ǝgixip mangidu. Adǝttǝ ⱪoyqining ⱪoylarni «ⱨǝydǝx»ning ⱨeq ⱨajiti yoⱪ.

□10:7 «ⱪoylarning ixiki ɵzümdurmǝn» — Ottura Xǝrⱪtǝ padiqilar keqidǝ ⱪoylarni ⱪoƣdax üqün ⱪotanning aƣzida toƣrisiƣa yetip uhlaydu. Xuning bilǝn ular ɵzlirini «ⱪoylarning ixiki» dǝydu. Undaⱪ ⱪoyqilar ⱨǝrküni «ɵz ⱪoyliri üqün jenini pida ⱪilidu».

□10:8 «Mǝndin ilgiri kǝlgǝnlǝrning ⱨǝmmisi oƣri wǝ ⱪaraⱪqidur, lekin ⱪoylar ularƣa ⱪulaⱪ salmidi» — bu yǝrdǝ Əysaning kɵzdǝ tutⱪini Tǝwrattiki pǝyƣǝmbǝrlǝr ǝmǝs, bǝlki ɵzlirini «Israilni baⱪⱪuqilar» dǝp atiwalƣanlar — yǝni Pǝrisiylǝr, bax kaⱨinlar, Tǝwrat ustazliri, Yǝⱨudiy aⱪsaⱪalliri, xundaⱪla ɵzidin ilgiri pǝyda bolƣan «sahta Mǝsiⱨlǝr» (mǝsilǝn, «Ros.» 5:36-37)din ibarǝt. Israilƣa baⱪⱪuqi bolux kerǝk bolƣanlar ǝksiqǝ padidin payda-mǝnpǝǝt alidiƣanlarƣa aylandurulƣan («Yǝr.» 23-bab, «Əz.» 34-babni kɵrüng).

■10:9 Yⱨ. 14:6.

□10:10 «Oƣri bolsa pǝⱪǝt oƣrilax, ɵltürüx wǝ buzux üqünla kelidu» — «ɵltürüx» grek tilida «boƣuzlax».

□10:11 «Yahxi padiqi ⱪoylar üqün ɵz jenini pida ⱪilidu» — «yahxi padiqi» bolƣandin keyin baxⱪa hil padiqilar bolamdu? Bu toƣrisida «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.

■10:11 Yǝx. 40:11; Əz. 34:11, 12, 15, 22, 23; Mik. 1:14; Ibr. 13:20; 1Pet. 5:4.

□10:12 «bɵrǝ kelip ⱪoylarni titip tiripirǝn ⱪiliwetidu» — yaki «bɵrǝ kelip ⱪoylarni tutuwelip tiripirǝn ⱪiliwetidu».

■10:12 Zǝk. 11:16.

■10:14-15 2Tim. 2:19; Mat. 11:27; Luⱪa 10:22; Yⱨ. 6:46; 7:29.

□10:16 «Bu ⱪotandin bolmiƣan baxⱪa ⱪoylirimmu bar. Ularnimu elip baxlixim kerǝk ... xuning bilǝn bir pada bolidu, xundaⱪla ularning bir padiqisi bolidu» — ⱨeqⱪandaⱪ xübⱨǝ yoⱪki, muxu yǝrdǝ «bu ⱪotandin bolmiƣan»lar Mǝsiⱨkǝ etiⱪad ⱪilidiƣan Yǝⱨudiy ǝmǝslǝrni kɵrsitidu.

■10:16 Əz. 37:22.

■10:17 Yǝx. 53:12.

■10:18 Yⱨ. 2:19.

■10:19 Yⱨ. 7:12; 9:16.

■10:20 Yⱨ. 7:20; 8:48, 52.

■10:21 Mis. 4:11; Zǝb. 94:9; 146:8

□10:22 «Ⱪayta beƣixlax ⱨeyti» — (ibadǝthanini) «ⱪayta beƣixlax ⱨeyti» bolsa miladiyǝdin ilgiri 164-yili «Yǝⱨuda Makkabus» ibadǝthanini Yunandikilǝrning butpǝrǝslikidin ⱪayturuwelip, uni ⱪaytidin Hudaning yoliƣa atap beƣixliƣanliⱪini tǝbriklǝydiƣan ⱨeyt. Bu ⱨeyt Yǝⱨudiylar arisida ⱨazirƣiqǝ «Hannukaⱨ» dǝp atilidu.

■10:23 1Pad. 6:3; Ros. 3:11; 5:12.

□10:24 «Bizni ⱪaqanƣiqǝ tit-tit ⱪilip tutuⱪluⱪta ⱪaldurmaⱪqisǝn?» — grek tilida «jenimizni ⱪaqanƣiqǝ tit-tit ⱪilip tutuⱪluⱪta ⱪaldurmaⱪqisǝn?».

■10:25 Yⱨ. 5:36.

■10:27 Yⱨ. 8:47.

■10:28 Yⱨ. 6:39; 17:12; 18:9.

□10:30 «Mǝn wǝ Ata ǝslidinla birdurmiz» — «Ⱪan» 32:39ni kɵrüng. Muxu yǝrdǝ Mǝsiⱨning «bir» degini, yuⱪirida tilƣa elinƣan ixlirida ɵzining Huda’ata bilǝn birgǝ bir bolƣanliⱪini tǝkitlǝydu.

■10:30 Yǝx. 54:5; Yⱨ. 5:19; 14:9; 17:5.

■10:31 Yⱨ. 8:59; 11:8.

■10:33 Yⱨ. 5:18.

□10:34 «Silǝrgǝ tǝwǝ muⱪǝddǝs ⱪanun» — 8:17 wǝ izaⱨatini kɵrüng. «Mǝn eyttim, silǝr ilaⱨlarsilǝr» — bu sɵzlǝr «Zǝb.» 82:6dǝ tepilidu. Toluⱪ eytsaⱪ «Mǝn eyttim: — Silǝr ilaⱨlar ikǝnsilǝr; ⱨǝmminglar Ⱨǝmmidin Aliy Bolƣuqining oƣullirisilǝr» degǝn bolup, bu sɵz ǝslidǝ sot mǝjlisigǝ ⱪatnaxⱪan «ilaⱨlar»ƣa, yǝni Hudaning hǝlⱪigǝ soraⱪqi bolƣan yaki ɵz hǝlⱪi arisida ⱨǝrⱪandaⱪ ⱨoⱪuⱪ-mǝs’uliyiti bar adǝmlǝrgǝ eytilƣanidi. Ular muxu ixta, ⱨǝmmini soraⱪ ⱪilƣuqi Hudaƣa ohxap kǝtkǝqkǝ, «ilaⱨlar» deyilidu. 35-36-ayǝt wǝ izaⱨatini kɵrüng. «Zǝb.» 82:1diki izaⱨatnimu kɵrüng.

■10:34 Zǝb. 82:6

□10:36 «Nemǝ üqün Ata Ɵzigǝ has-muⱪǝddǝs ⱪilip paniy dunyaƣa ǝwǝtkǝn zat «Mǝn Hudaning Oƣlimǝn» desǝ, u toƣruluⱪ «kupurluⱪ ⱪilding!» dǝysilǝr?» — bu 36-ayǝt boyiqǝ, Huda «Zǝbur»da «Hudaning sɵz-kalami yǝtküzülgǝnlǝr»ni «ilaⱨlar» dǝp atiƣan yǝrdǝ, Hudaning Sɵz-Kalamining Ɵzi dunyaƣa kǝlgǝndǝ, «Hudaning Oƣlimǝn» desǝ, bu ⱪandaⱪmu kupurluⱪ bolidu?

■10:36 Yⱨ. 5:1; 6:27.

■10:37 Yⱨ. 15:24.

■10:38 Yⱨ. 14:11; 17:21.

■10:39 Luⱪa 4:29; Yⱨ. 8:59.

■10:40 Yⱨ. 1:28; 3:23.