Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Galatiyaliⱪlarƣa 5

Etiⱪadqilarning ǝrkinliki

1-2 Mana, mǝnki Pawlus silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ǝgǝr silǝr hǝtnǝ ⱪobul ⱪilsanglar, u qaƣda Mǝsiⱨning silǝrgǝ ⱨeqⱪandaⱪ paydisi ⱪalmaydu.□ ■ 3 Mǝn hǝtnini ⱪobul ⱪilƣan ⱨǝrbir kixigǝ yǝnǝ agaⱨlandurup ⱨǝⱪiⱪǝtni eytip ⱪoyayki, ularning Tǝwrattiki barliⱪ ǝmr-bǝlgilimilǝrgǝ toluⱪ ǝmǝl ⱪilix mǝjburiyiti bardur.□ 4 Əy Tǝwrat ⱪanuni arⱪiliⱪ ɵzümni ⱨǝⱪⱪaniy adǝm ⱪilay degǝnlǝr, ⱨǝrbiringlar Mǝsiⱨdin ayrilip, mǝⱨrum bolup, Hudaning xapaitidin qiⱪip, yiⱪilip uningdin ⱪaldinglar. 5 Qünki Roⱨⱪa tayinip ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa baƣlanƣan arzu-armanni etiⱪad bilǝn tǝlpünüp kütmǝktimiz.□ 6 Qünki Mǝsiⱨ Əysada hǝtnilik küqkǝ igǝ ǝmǝs, hǝtnisizlikmu küqkǝ igǝ ǝmǝs, küqkǝ igǝ bolƣini pǝⱪǝt muⱨǝbbǝt arⱪiliⱪ ix ⱪilidiƣan etiⱪadtur.□ ■ 7 Silǝr obdan qepip mengiwatⱪanidinglar; biraⱪ kim silǝrni ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ itaǝt ⱪilixtin tosuwaldi?□ ■ 8 Bundaⱪ ⱪayil ⱪilix amili silǝrni Qaⱪirƣuqidin bolƣan ǝmǝs!□ 9 «Kiqikkinǝ hemirturuq pütkül hemirni boldurup yoƣinitidu!»□ ■

10 Ɵzüm Rǝbgǝ ⱪarap ⱪayil boldumki, silǝrmu bu ixta ⱨeq baxⱪiqǝ oyda bolmaysilǝr. Əmma silǝrni ⱪaymuⱪturuwatⱪan kim boluxidin ⱪǝt’iynǝzǝr, u qoⱪum tegixlik jazasini tartidu. □ ■ 11 Ⱪerindaxlar, ǝgǝr mǝn «hǝtnǝ ⱪilinix kerǝk» dǝp jakarlap yürgǝn bolsam, undaⱪta mǝn bügünki küngiqǝ yǝnǝ nemǝ üqün Yǝⱨudiylardin ziyankǝxlikkǝ uqrap kelimǝn? Əgǝr xundaⱪ ⱪilƣan bolsam, «krest bizarliⱪi» yoⱪ ⱪilinatti! □ ■ 12 Silǝrni ⱪutritiwatⱪan bu adǝmlǝr ɵzlirini ahta ⱪiliwǝtsun dǝymǝn!■ 13 Qünki ⱪerindaxlar, silǝr ǝrkinlikkǝ qaⱪirildinglar. Lekin ǝrkinlikinglarni ǝtlǝrning arzu-ⱨǝwǝslirigǝ ⱪanduruxning baⱨanisi ⱪilmanglar, bǝlki meⱨir-muⱨǝbbǝt bilǝn bir-biringlarning ⱪulluⱪida bolunglar. □ ■ 14 Qünki pütkül Tǝwrat ⱪanuni «Ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygǝndǝk sɵygin» degǝn birla ǝmrdǝ ǝmǝl ⱪilinidu. □ ■ 15 Lekin pǝhǝs bolunglarki, bir-biringlarni qixlǝp tartip yalmap yürüp, bir-biringlardin yutulup kǝtmǝnglar yǝnǝ!■

Roⱨ wǝ «ǝt»

16 Əmma xuni dǝymǝnki — Muⱪǝddǝs Roⱨta menginglar, wǝ xu qaƣda silǝr ǝtlǝrning arzu-ⱨǝwǝslirigǝ yol ⱪoymaysilǝr. □ ■ 17 Qünki ǝt Roⱨⱪa zit bolƣan ixlarni arzu ⱪilidu, wǝ Roⱨ ǝtkǝ zit bolƣan ixlarni arzu ⱪilidu. Ular ikkisi bir-birigǝ ⱪarimuⱪarxidur; nǝtijidǝ, ɵzünglar arzu ⱪilƣan ixlarni ⱪilalmaysilǝr. ■ 18 Wǝⱨalǝnki, silǝr Roⱨning yetǝkqilikidǝ bolsanglar, u qaƣda Tǝwrat ⱪanunining ilkidǝ bolmaysilǝr. 19 Əmdi ǝtning ǝmǝlliri roxǝnki — zinahorluⱪ, buzuⱪluⱪ, napakliⱪ, xǝⱨwaniyliⱪ, ■ 20 butpǝrǝslik, seⱨirgǝrlik, ɵqmǝnliklǝr, jedǝllǝr, ⱪizƣanquⱪluⱪlar, ƣǝzǝplǝr, riⱪabǝtlixixlǝr, bɵlgünqiliklǝr, guruⱨwazliⱪlar, 21 ⱨǝsǝthorluⱪlar, ⱪatilliⱪlar, ⱨaraⱪkǝxliklǝr, ǝyx-ixrǝtlǝr ⱪatarliⱪ ixlardur; bu ixlar toƣruluⱪ burunⱪi eytⱪinimdǝk ⱨazir yǝnǝ bir ⱪetim agaⱨlandurimǝnki, bundaⱪ ixlarni ⱪilƣuqilar Hudaning padixaⱨliⱪiƣa mirasliⱪ ⱪilmaydu. ■ 22 Wǝⱨalǝnki, Roⱨning mewisi bolsa meⱨir-muⱨǝbbǝt, xad-huramliⱪ, hatirjǝmlik, sǝwr-taⱪǝt, meⱨribanliⱪ, yahxiliⱪ, ixǝnq-sadiⱪliⱪ, □ ■ 23 mɵmin-mulayimliⱪ wǝ ɵzini tutuwelixtin ibarǝt. Muxundaⱪ ixlarni tosidiƣan ⱨeqⱪandaⱪ ⱪanun yoⱪtur. □ ■ 24 Lekin Mǝsiⱨkǝ mǝnsup bolƣanlar ǝtlirini, xundaⱪla uningdiki ixⱪlar wǝ ⱨǝm ⱨǝwǝslǝrni tǝng krestligǝn bolidu. □ ■ 25 Roⱨta yaxawatⱪan bolsaⱪ, Roⱨⱪa ǝgixip mangayli. 26 Bir-birimizni rǝnjitip, bir-birimizgǝ ⱨǝsǝt ⱪilip, ⱨakawur xɵⱨrǝtpǝrǝslǝrdin bolmayli.

□5:1-2 «... Əgǝr silǝr hǝtnǝ ⱪobul ⱪilsanglar, u qaƣda Mǝsiⱨning silǝrgǝ ⱨeqⱪandaⱪ paydisi ⱪalmaydu» — Galatiyaliⱪlarning hǝtnini ⱪobul ⱪilixtiki mǝⱪsiti «muxu arⱪiliⱪ ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa eriximǝn» degǝnliktur; ular Mǝsiⱨning gunaⱨlar üqün bolƣan ⱪurbanliⱪiƣa tayanmayla, pǝⱪǝt yǝnǝ ɵzining tirixqanliⱪi bilǝn «sawabliⱪ ixlar»ni bǝrpa ⱪilmaⱪqi bolup «ɵz-ɵzümgǝ tayinip gunaⱨlirimni yuyup ⱨǝⱪⱪaniy adǝm bolimǝn» degǝnlǝrdin ibarǝt idi.

■5:1-2 Yǝx. 9:3; Yⱨ. 8:32; Ros. 15:1; Rim. 6:18; 1Pet. 2:16.

□5:3 «Mǝn hǝtnini ⱪobul ⱪilƣan ⱨǝrbir kixigǝ yǝnǝ agaⱨlandurup ⱨǝⱪiⱪǝtni eytip ⱪoyayki, ularning Tǝwrattiki barliⱪ ǝmr-bǝlgilimilǝrgǝ (toluⱪ ǝmǝl ⱪilix) mǝjburiyiti bardur» — muxu ayǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.

□5:5 «Qünki Roⱨⱪa tayinip ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa baƣlanƣan arzu-armanni etiⱪad bilǝn tǝlpünüp kütmǝktimiz» — «Roⱨ» Muⱪǝddǝs Roⱨ, ǝlwǝttǝ. «ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa baƣlanƣan arzu-armanni» — grek tilida «ⱨǝⱪⱪaniyliⱪning ümidi» dǝp ipadilinidu. Mǝnisi: (1) kimdǝ Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ bar bolsa uning ǝrxtiki bǝhtkǝ baƣliƣan zor ümidimu bar bolidu; (2) bizdǝ Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ ⱨazir bar bolƣan ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ Uning ⱪaytip kelixi bilǝn toluⱪ, mukǝmmǝl bolidu, dǝydiƣan ümidmu bardur. Bizningqǝ, bu ⱨǝr ikki ümid kɵrsitilidu.

□5:6 «Qünki Mǝsiⱨ Əysada hǝtnilik küqkǝ igǝ ǝmǝs, hǝtnisizlikmu küqkǝ igǝ ǝmǝs, küqkǝ igǝ bolƣini pǝⱪǝt muⱨǝbbǝt arⱪiliⱪ ix ⱪilidiƣan etiⱪadtur» — «muⱨǝbbǝt arⱪiliⱪ ix ⱪilidiƣan etiⱪad»: — etiⱪad muⱨǝbbǝt arⱪiliⱪ güzǝl ixlarni ⱪilidu ⱨǝm muⱨǝbbǝtning ɵzi etiⱪadⱪa güzǝl ixlarni ⱪilixⱪa türtkǝ bolup ilⱨamlanduridu.

■5:6 Mat. 12:50; Yⱨ. 15:14; 1Kor. 7:19; 2Kor. 5:17; Gal. 6:15; Kol. 3:11; 1Tes. 1:3.

□5:7 «Silǝr obdan qepip mengiwatⱪanidinglar» — etiⱪad yolida, ǝlwǝttǝ.

■5:7 Gal. 3:1.

□5:8 «Bundaⱪ ⱪayil ⱪilix amili silǝrni Qaⱪirƣuqidin bolƣan ǝmǝs!» — «ⱪayil ⱪilix»ning mǝnisi yuⱪiriⱪi «itaǝt» degǝn sɵzning mǝnisigǝ yeⱪin bolup, kinayilik mǝnini tǝkitlǝydu — demǝk, muxundaⱪ «itaǝt» bolamdu?

□5:9 «Kiqikkinǝ hemirturuq pütkül hemirni boldurup yoƣinitidu!» — demǝk, kiqikkinǝ hemirturuq pütün hemirni boldurƣinidǝk, bir adǝmning «azraⱪ hata» tǝlimimu nurƣun adǝmni azduridu. Baxⱪiqǝ eytⱪanda «hǝtnǝ ⱪilix» «kiqikkinǝ bir ix» bolsimu, Galatiyaliⱪlarning uni «muxu ix bilǝn ⱨǝⱪⱪaniy (yaki «tehimu ⱨǝⱪⱪaniy») adǝm bolimǝn» dǝp ⱪobul ⱪilixi ɵzlirini Hudaning nijatidin qiⱪirip ayriwetǝtti.

■5:9 1Kor. 5:6.

□5:10 «Əmma silǝrni ⱪaymuⱪturuwatⱪan kim boluxidin ⱪǝt’iynǝzǝr, u qoⱪum tegixlik jazasini tartidu» — Huda tǝripidin, ǝlwǝttǝ.

■5:10 2Kor. 2:3; 8:22.

□5:11 «Ⱪerindaxlar, ǝgǝr mǝn «hǝtnǝ ⱪilinix kerǝk» dǝp jakarlap yürgǝn bolsam, undaⱪta mǝn bügünki küngiqǝ yǝnǝ nemǝ üqün Yǝⱨudiylardin ziyankǝxlikkǝ uqrap kelimǝn?» — Galatiyadiki jamaǝtni «ⱪaymuⱪturuwatⱪan»lar bolsa bǝlkim: «Pawlus, sünnǝt ⱪilinix kerǝk dǝydu», dǝp yalƣanqiliⱪ ⱪilƣan bolsa kerǝk. Pawlusning bu soali bilǝn ularning yalƣan sɵzigǝ jawab beridu — Mana, mǝn xundaⱪ hǝwǝrni yǝtküzgǝn bolsam, Yǝⱨudiylar tǝripidin ziyankǝxlikkǝ uqrap kǝtmǝyttim, dǝydu. «Əgǝr xundaⱪ ⱪilƣan bolsam, «krest bizarliⱪi» yoⱪ ⱪilinatti!» — «krest bizarliⱪi» toƣruluⱪ: — «krest» ɵzi Rim imperiyǝsidiki ǝng yirginqlik ɵlüm jaza tǝdbiri idi! Lekin Huda Əysaning dǝl xundaⱪ ɵlümi arⱪiliⱪ adǝmni ⱪutⱪuzmaⱪqi! Mana «krest bizarliⱪi»dur! Uning üstigǝ, «hǝtnǝ ⱪilinix yaki Tǝwrat ⱪanuniƣa ǝmǝl ⱪilixⱪa tirixixlar adǝmni gunaⱨliridin ⱪutⱪuzmaydu, nijat-ⱪutⱪuzulux pǝⱪǝt Əysa Mǝsiⱨning kresttiki ⱪurbanliⱪidinla kelidu» degǝn hǝwǝr kɵp adǝmlǝrni (pǝⱪǝt Yǝⱨudiylarnila ǝmǝs!) rǝnjitidu yaki ularning ƣǝzipini ⱪozƣaydu. Mana bumu «krest bizarliⱪi»dur. Hux hǝwǝr yǝtküzüxtǝ «krest bizarliⱪi» ⱨǝrdaim bolidu; undaⱪ ix kǝm bolsa yǝtküzgǝn «hux hǝwǝr» ǝmdi «hux hǝwǝr» bolmaydu!

■5:11 1Kor. 1:23.

■5:12 Yǝ. 7:25.

□5:13 «lekin ǝrkinlikinglarni ǝtlǝrning arzu-ⱨǝwǝslirigǝ ⱪanduruxning baⱨanisi ⱪilmanglar» — «ǝt» yaki «ǝtlǝr» asasǝn insanning ɵz xǝhsiyǝtqi tǝbiitini kɵrsitidu. Buning toƣruluⱪ «rimliⱪlarƣa»diki «kirix sɵz»imizni kɵrüng.

■5:13 1Kor. 8:9; 1Pet. 2:16; Yǝⱨ. 4.

□5:14 «... pütkül Tǝwrat ⱪanuni «Ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygǝndǝk sɵygin» degǝn birla ǝmrdǝ ǝmǝl ⱪilinidu» — «ǝmǝl ⱪilinidu» degǝnning baxⱪa hil tǝrjimisi: «yiƣinqaⱪlanƣandur» («Law.» 19:18).

■5:14 Law. 19:18; Mat. 22:39; Mar. 12:31; Rim. 13:8; Yaⱪ. 2:8.

■5:15 2Kor. 12:20.

□5:16 «Muⱪǝddǝs Roⱨta menginglar» — demǝk, «Muⱪǝddǝs Roⱨning yetǝkqilikidǝ ⱨǝm Uning küq-ⱪudritidǝ menginglar». Bu ibarǝ toƣruluⱪ «rimliⱪlarƣa»diki «kirix sɵz»imizni kɵrüng.

■5:16 Rim. 13:14; 1Pet. 2:11.

■5:17 Rim. 7:15-26.

■5:19 1Kor. 3:3; Yaⱪ. 3:14.

■5:21 1Kor. 6:10; Əf. 5:5; Kol. 3:6; Wǝⱨ. 22:15.

□5:22 «Roⱨning mewisi bolsa...» — «Roⱨ» Muⱪǝddǝs Roⱨ, Hudaning Roⱨi. «Roⱨning mewisi» — baxⱪiqǝ eytⱪanda, «Muⱪǝddǝs Roⱨning yetǝkqilikidǝ yaxaxtin beridiƣan mewǝ».

■5:22 Əf. 5:9.

□5:23 «... mɵmin-mulayimliⱪ wǝ ɵzini tutuwelixtin ibarǝt» — Injilda «mɵmin-mulayimliⱪ» yaki «yuwax-mulayimliⱪ»ning alaⱨidiliki bar, u bolsimu ⱪorⱪunqtin küqlüklǝrgǝ yol ⱪoyidiƣan ajizliⱪ ǝmǝs, bǝlki Hudaning yolida talax-tartixlardin ⱪol üzüx, Hudaning ⱨǝmmǝ ixlirimizni zorawanliⱪsiz, jedǝlsiz toƣra orunlaxturuxiƣa iman baƣlaxtur; muxundaⱪ pozitsiyǝ mulayim, yuwaxliⱪ bilǝn ipadilinidu, ǝlwǝttǝ.

■5:23 1Tim. 1:9.

□5:24 «Lekin Mǝsiⱨkǝ mǝnsup bolƣanlar ǝtlirini, xundaⱪla uningdiki ixⱪlar wǝ ⱨǝm ⱨǝwǝslǝrni tǝng krestligǝn bolidu» — «uningdiki (ǝtlǝrning) ixⱪlar...» yaki «uningdiki ⱨessiyatlar...».

■5:24 Rim. 6:6; 13:14; Gal. 2:20; 1Pet. 2:11.