80
80-küy •••• Huda yolida yurtning güllinixi üqün dua •••• 1-ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng
«Nilupǝrlǝr» degǝn aⱨangda; bir guwaⱨliⱪ; Asaf yazƣan küy: —
Ⱪulaⱪ salƣaysǝn, i Israilning padiqisi,
Yüsüpni ⱪoy padisidǝk beⱪip yetǝkligüqi;
I kerublar otturisida Olturƣuqi,
Nurlanƣaysǝn! «Ⱪulaⱪ salƣaysǝn, i Israilning padiqisi, Yüsüpni ⱪoy padisidǝk beⱪip yetǝkligüqi; i kerublar otturisida Olturƣuqi, nurlanƣaysǝn!» — bu küy bǝlkim Israilning jǝnubiy tǝripidǝ (jǝnubiy padixaⱨliⱪida, yǝni «Yǝⱨuda»da) miladiyǝdin ilgiriki 734-722 yillarda yezilƣan; xu waⱪitlarda Asuriyǝ imperiyǝsi Israil ximaliy padixaⱨliⱪiƣa bɵsüp kirip, bulangqiliⱪ ⱪilip, ularning kɵp adǝmlirini ǝsirgǝ aldi. Jǝnubiy padixaⱨliⱪtiki bir ⱪisim kixilǝr ǝpsuslinip, ximalidiki ⱪerindixliri üqün dua ⱪilidu. «kerublar otturisida Olturƣuqi» — Hudaning muⱪǝddǝs ibadǝthanisidiki «ǝng muⱪǝddǝs jay»da ǝⱨdǝ sanduⱪining ikki yenida altundin yasalƣan birdin «kerub», yǝni küqlük pǝrixtining seymasi turidu. Huda ǝslidǝ Ɵz ⱨuzurining bu ikki kerub otturisida boluxiƣa wǝdǝ ⱪilƣan.
Əfraim, Binyamin, Manassǝⱨlǝrning aldida ⱪudritingni ⱪozƣiƣaysǝn,
Bizlǝrni ⱪutⱪuzƣili kǝlgǝysǝn!
I Huda, bizni Ɵz yeningƣa ⱪayturƣaysǝn!
Jamalingning nurini qaqⱪaysǝn, xunda biz ⱪutⱪuzulimiz! Zǝb. 4:6; 31:16; 67:1-2; Dan. 9:17
I Pǝrwǝrdigar, samawiy ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Huda,
Hǝlⱪingning dualiriƣa bolƣan ƣǝziping ⱪaqanƣiqǝ yalⱪunlap turidu?
Sǝn kɵz yaxlirini ularƣa nan ornida ⱪilding,
Kɵz yaxlirini ⱪaqa-ⱪaqilap ularƣa iqküzdung.
Bizni ⱪoxnilirimizƣa talaxⱪa ⱪoydung;
Bizni mǝshiridǝ düxmǝnlǝrning aƣzida. «Bizni ⱪoxnilirimizƣa talaxⱪa ⱪoydung» — bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ: — «Sǝn bizni ⱪoxnimizƣa mazaⱪ obyekti ⱪilding» degǝn sɵzlǝr tepilidu.  Zǝb. 44:13-14; 79:4
I samawiy ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Huda,
Bizni Ɵz yeningƣa ⱪayturƣaysǝn!
Jamalingning nurini qaqⱪaysǝn, xunda biz ⱪutⱪuzulimiz!
Sǝn Misirdin bir tüp üzüm kɵqitini elip kǝlding;
Yat ǝllǝrni ⱨǝydiwetip, orniƣa uni tikting. Yǝx. 5; Yǝr. 2:21; Əz. 15; 17:3-10; Yuⱨ. 15:1
Yǝr tǝyyarliding u kɵchǝtkǝ,
Qongⱪur yiltiz tartip kǝng yeyildi u zeminƣa.
10 Sayǝ taxlidi dǝxti-taƣlarƣa;
Ƣolliri küqlük kedir dǝrǝhliridǝk; «küchlük kedir dǝrǝhliridǝk..» — yaki «Tǝngrining kedir dǝrǝhliridǝk...».
11 U xahlirini dengizƣiqǝ,
Pilǝkliridin Əfrat dǝryasimu ⱪurup ⱪalmidi.
12 Neqün buzisǝn ⱪaxalirini,
Ⱨǝdiyǝ ⱪilisǝn yoluqilarƣa mewisini?
13 Ormandiki yawa tongguzlar uni ⱨarap ⱪilmaqta,
Daladiki ⱨaywanatlar ozuⱪ ⱪilmakta.
14 I samawiy ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Huda, ɵtünimiz Sǝndin,
Yenimizƣa ⱪaytⱪaysǝn!
Ərxtin ⱨalimizƣa nǝzǝr salƣaysǝn,
Kelip bu üzüm telidin hǝwǝr alƣaysǝn! «... Kelip bu üzüm telidin hǝwǝr alƣaysǝn» — ibraniy tilida: — «...bu üzüm telini yoⱪliƣaysǝn» degǝn bilǝn ipadilinidu.
15 Yǝni ong ⱪolung tikkǝn bu yiltizdin,
Ɵzüng üqün mǝzmut yetixtürgǝn bu oƣlungdin hǝwǝr alƣaysǝn!
16 Mana u otta kɵydürüldi,
Kesiwetildi;
Yüzüngdiki tǝnbiⱨiy ⱪarixingni kɵrüp ular ⱨalak bolmaⱪta;
17 Ⱪolungni ong ⱪolungdiki adǝmgǝ,
Yǝni Ɵzüng üqün mǝzmut yetixtürgǝn Insan Oƣliƣa ⱪondurƣaysǝn; «ong ⱪolungdiki adǝm... yǝni Ɵzüng üqün mǝzmut yetixtürgǝn Insan oƣli..» — «ong ⱪolungdiki adǝm», «Ɵzüng üqün mǝzmut yetixtürgǝn Insan Oƣli» xübⱨisizki Mǝsiⱨ toƣruluⱪ aldin’ala eytilƣan bexarǝtlik sɵz.  Zǝb. 110:1; Dan. 7:13, 14; Mat. 16:27; Ibr. 1:3; 8:1; 10:12; 12:1; 1Pet. 3:22
18 Xundaⱪ ⱪilƣanda biz Sǝndin ⱨǝrgiz qekinmǝymiz;
Bizni yengiliƣaysǝn, xunda biz namingni qaⱪirip Sanga iltija ⱪilimiz.
19 I Pǝrwǝrdigar, samawiy ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Huda,
Bizni Ɵz yeningƣa ⱪayturƣaysǝn!
Jamalingning nurini qaqⱪaysǝn, xunda biz ⱪutⱪuzulimiz!
 
 

80:1 «Ⱪulaⱪ salƣaysǝn, i Israilning padiqisi, Yüsüpni ⱪoy padisidǝk beⱪip yetǝkligüqi; i kerublar otturisida Olturƣuqi, nurlanƣaysǝn!» — bu küy bǝlkim Israilning jǝnubiy tǝripidǝ (jǝnubiy padixaⱨliⱪida, yǝni «Yǝⱨuda»da) miladiyǝdin ilgiriki 734-722 yillarda yezilƣan; xu waⱪitlarda Asuriyǝ imperiyǝsi Israil ximaliy padixaⱨliⱪiƣa bɵsüp kirip, bulangqiliⱪ ⱪilip, ularning kɵp adǝmlirini ǝsirgǝ aldi. Jǝnubiy padixaⱨliⱪtiki bir ⱪisim kixilǝr ǝpsuslinip, ximalidiki ⱪerindixliri üqün dua ⱪilidu. «kerublar otturisida Olturƣuqi» — Hudaning muⱪǝddǝs ibadǝthanisidiki «ǝng muⱪǝddǝs jay»da ǝⱨdǝ sanduⱪining ikki yenida altundin yasalƣan birdin «kerub», yǝni küqlük pǝrixtining seymasi turidu. Huda ǝslidǝ Ɵz ⱨuzurining bu ikki kerub otturisida boluxiƣa wǝdǝ ⱪilƣan.

80:3 Zǝb. 4:6; 31:16; 67:1-2; Dan. 9:17

80:6 «Bizni ⱪoxnilirimizƣa talaxⱪa ⱪoydung» — bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ: — «Sǝn bizni ⱪoxnimizƣa mazaⱪ obyekti ⱪilding» degǝn sɵzlǝr tepilidu.

80:6 Zǝb. 44:13-14; 79:4

80:8 Yǝx. 5; Yǝr. 2:21; Əz. 15; 17:3-10; Yuⱨ. 15:1

80:10 «küchlük kedir dǝrǝhliridǝk..» — yaki «Tǝngrining kedir dǝrǝhliridǝk...».

80:14 «... Kelip bu üzüm telidin hǝwǝr alƣaysǝn» — ibraniy tilida: — «...bu üzüm telini yoⱪliƣaysǝn» degǝn bilǝn ipadilinidu.

80:17 «ong ⱪolungdiki adǝm... yǝni Ɵzüng üqün mǝzmut yetixtürgǝn Insan oƣli..» — «ong ⱪolungdiki adǝm», «Ɵzüng üqün mǝzmut yetixtürgǝn Insan Oƣli» xübⱨisizki Mǝsiⱨ toƣruluⱪ aldin’ala eytilƣan bexarǝtlik sɵz.

80:17 Zǝb. 110:1; Dan. 7:13, 14; Mat. 16:27; Ibr. 1:3; 8:1; 10:12; 12:1; 1Pet. 3:22