5
Jesuzi tikio miti jazawec
(Luk 6:20–26)
Eme Jesuzi ŋic guru sâko hâcne honec‐joparâ tikio ferâ ŋehame motecfâcne maŋfuŋ‐ticnao rapie Luk 6:20–49 miti kecʒiŋuc muhuc jaza qazuc ewec: “Maŋjeŋicte manapie hapetac eekac jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne sambâŋte uucmaŋ rauckeŋgopieŋ. Jes 57:15 Ki busâqochec jueŋgopieŋ jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne bubiaŋ qajarezo. Mi Mâ 126:5; Jes 61:3; Bar 7:17 Maŋuruc jueŋgopieŋ jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne mâreŋ sâko mâreŋ hotâckeniŋmu. Mi Mâ 37:11 Biaŋkeniŋte nânâ opâre hâhâmo hâmoeŋgopieŋ jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne gapec‐jopaocmu. Aki uruc‐jeŋichec jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne Anutuzi aki uruc ejareocmu. Jak 2:13 Maŋ ɋaɋacne jueŋgopieŋ jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne Anutu honenʒoŋgopieŋ. Mi Mâ 24:4; 51:10; 73:1; Joh I 3:2, 3 Wamare guriŋne baeŋgopieŋ jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne Anuture naru motec mujarezo. Heb 12:4 10 Mitire erâ ʒika kâpâcwâru hotâckeeŋgopieŋ jaŋere manape ʒerine ekac, jaŋe hâcne sambâŋte uucmaŋzi ɋoroc‐jopaocmu. Pet I 3:14 11 Nore qâqâiŋne sopec‐ŋopahuc ŋopa jâpec ehuc sâqocnere micko âkec eŋareniŋmu ŋoŋere manape ʒerine ekac. Pet I 4:14 12 Ŋoŋe sambâŋko furi sâko roniŋmure bubiaŋ manahuc ʒerienʒepieŋ. Porofete mârâc jaha jumbiŋ jaŋe iŋuc jaha jopa jâpec ejarekicne. Jak 5:10; Heb 11:33–38
Ŋic jaŋere hâwec â lambe ezo
(Mar 9:50; 4:21; Luk 14:34–35; 8:16; 11:33)
13 “Ŋoŋe ŋic jaŋere hâwec. Hâweczi sâqoreme izi wemo ezo? I mâc hae ʒoŋao hesiepie rame ŋic jaŋe kikezi âteniŋmu. Mar 9:50; Luk 13:34, 35 14 Erâ ŋoŋe ŋic jaŋere lambe. Hae moc tiki taniŋko ŋeme wiac moczi mi sâockeocmu. Joh 8:12 15 Me lambe qazerâ kuʒizi mi hetutuckeeŋgopeneŋ, i ŋeŋenao hepene ŋeekac, ehuc ficmaŋko ŋec foc eniŋmu jaŋe tamae‐jare‐fâreekac. Mar 4:21 16 Irec ŋoŋere lambezi iŋuc jaha ŋic tamae‐jarezejec. Eme jaŋe juju bapa‐ŋeŋic honepie biaŋkeme sambâŋ Mamac‐ŋeŋic muteŋkenʒepieŋ. Efe 5:8, 9; Pet I 2:12
Jesu e Miti Raŋɋa hetâtieocte mi fisiwec
17 “Ŋoŋe sâcmutâc dâŋqâhâc â porofete jaŋere dâŋ qataraocte wahawec, nore iŋuc moc mupie. No qatarapere mâcne, reŋkepere fisipo. Mat 3:15; Rom 3:31; 10:4 18 No jâmbomac ŋazape: Sambâŋ â mâreŋ fonicmu sâc sâcmutâc dâŋqâhâc iŋuc jaha fohuc juocmu, ehuc dâŋ uucne moc mâc foku mi omaeocmu, i fârinehec efâreocmu. Luk 16:17; 21:33 19 Irec ŋic moczi sâcmutâc dâŋ piticne mac moc qâsuahuc gâcne ijaha eniŋte qafeŋ‐jopaocmu, e sambâŋte kikefuŋ guruo ŋic wawahane juocmu, â moczi ine reŋkehuc gâcne ijaha eniŋte qafeŋ jopaocmu, e sambâŋte kikefuŋ guruo ŋic fekicne juocmu. Jak 2:10; Kor I 15:9 20 Irec ŋazape mananiŋ: Ŋoŋe miti qaqazu â farisaio jaŋere sâc mi jâuruhuc tiŋke biaŋ eniŋmuo sambâŋte kikefuŋ mi eniŋmu.
Sâcmutâc Sanaŋ 5 irec fuŋne muwec
(Luk 12:57–59)
21 “Mimiŋnefâc‐ŋeŋic dâŋ kecʒiŋuc jazakicne: ‘Go ʒika mi qazemec. Moc e ʒika qaocmu, e dâŋte biŋe ekac.’ Wah 20:13; 21:12 22 Noni ine ʒiŋuc ŋazakopac: Moc e âgo‐ticne aaric manacneocmu, e dâŋte biŋe ekac. Moc e âgo‐ticne mimiec mamakâc mucneocmu, e micne bapa tutumaŋte biŋe ekac. Moc e âgo‐ticne maric maŋgâpâc mucneocmu, e ʒochârâcte biŋe ekac. Tah 24:17; Sâc 17:8; Joh I 3:15 23 Irec go taha bâzi wiac alatao râezo ehuc ʒiŋuc manasucmu: Âgo‐nanehec fâfâuc‐nâhec fokac; Mar 11:25 24 iŋuc manasucmuo taha wiacge behetec foha rarâ âgogehec dâŋ mufâsâerâ ie risierâ taha wiacge alatao râezemec. 25 Go kiare haeo mi fifisi hatao juhuc kisâgehec kiŋ bebehec ezepirec. Iŋuc mi etecne kisâgezi biac kiarao ra fuŋnege mume kiazi momori‐ticne ecneme kâpâcwâru ficko râecguocmu. Mat 6:14, 15; 18:35; Luk 12:58, 59 26 No jâmbomac gazape: Go ira ŋeku mâc mi wahacmu, âgogere tofa bazutec tara‐jâmbâŋkeme jaha wahacmu.
Sâcmutâc Sanaŋ 6 irec fuŋne muwec
(Mat 18:8–9; 10:11–12; Luk 16:18)
27 “Mimiŋnefâc‐ŋeŋic kecʒiŋuc jazakicne: ‘Ŋowe ŋonâŋ ŋohe bebehec mi ezepirec.’ Wah 20:14 28 Noni ine ʒiŋuc ŋazakopac: Ŋic moczi ŋokac moc hone sasec ecneocmu, ine e jahacne ŋonâŋ biac maŋzi behejec muzo. Hio 31:1; Pet II 2:14 29 Irec ʒâŋege moczi sâqocnere bitiŋko râecguzo eme riporâ behezemec. Ʒâŋe furu juku hârâcko huzicte sifu ʒâŋe hândâŋge qaisockezemec. Mat 18:8, 9; Mar 9:42, 47; Kol 3:5 30 Mefâregezi sâqocnere bitiŋko râecguzo eme hetâcne behezemec. Sahac furu juku sipirickerâ hârâcko huzicte sifu mege qaisockezemec. 31 Dâŋ raŋɋane kecʒiŋuc fokac: ‘Moc e ŋonâŋ‐ticne behezo murâ pasi râcnehuc sorezejec.’ Mat 19:3–9; Sâc 24:1 32 Noni ine ʒiŋuc ŋazakopac: Moc e ŋonâŋ‐ticne beheocmu, e ŋokac sahacko râec ecnehuc kiŋsâko hureocmu. Mâc ŋokaczi boe sau bâfuawecko ŋicte kiŋ mi eocmu. Eme moc e ŋokac behekicne hâcne baocmu, e wâc ʒuhuc bâtâcte kiŋ hotâckeocmu. Luk 16:18; Kor I 7:10, 11
Sâcmutâc Sanaŋ 2 irec fuŋne muwec
33 “Mimiŋnefâc‐ŋeŋic kecʒiŋuc jazakicne: ‘Go Anuture maio dâŋ mumupaŋ i burecko mi ezemec. Â mumupaŋ dâŋ murâ Wofuŋte maio reŋketec fârine fuazejec.’ Wah 20:7; Tah 19:12 34 Noni ine ʒiŋuc ŋazakopac: Anuture maio dâŋ mumupaŋ sasawa i behe‐fârenʒepieŋ. Â sambâŋko ɋetickehuc mumupaŋ i wâc ʒiŋucte behenʒepieŋ: Sambâŋ i Anuture ŋeŋe hae. Mat 23:16–22; Jes 66:1; Apo 7:49 35 Mâreŋko ɋetickehuc mumupaŋ ine ʒiŋucte wâc behezo: Mâreŋ i Anuture ââtesiŋ. Â Jerusalem haeo ɋetickehuc mumupaŋ i ʒiŋucte behezo: Jerusalem i Wofuŋ sâkore hae. Mi Mâ 48:2 36 Erâ qizec‐ŋeŋicko ɋetickehuc mumupaŋ i wâc behenʒepieŋ. Ŋoŋe qizec susuc‐ŋeŋic qaŋqaŋ moc âzâcnepie gâgâpâc eocmu me? Me gâgâpâc moc âzâcnepie qaŋqaŋ eocmu me? I aricne. 37 Irec dâŋŋeŋic ine jâmbomacte fârine jâmbomac ezejec, â aricnere fârine aricne jaha ezejec. Faicnao muraʒihuc mumu i sâqocne. Kor II 1:17; Jak 5:12
Ookac mi ezo
(Luk 6:27–30)
38 “Dâŋ moc ʒiŋuc mukicne i manaeŋgopieŋ: ‘Moczi ʒâŋege âke hâpome okacne âke hâpocnezemec, me moczi micsiecge hezume okacne hezucnezemec. Tah 24:19, 20 39 Noni ine ʒiŋuc ŋazakopac: Ba imac eŋarezo mupie sahac‐ŋeŋic mi ŋezickenʒepieŋ. Irec moczi maucge ŋifecne qame ŋifecne wâc sicnecnezemec. Joh 18:22, 23; Tah 19:18 40 Â moczi gohec iiriac erâ ŋaqige faine rome maŋne qikiŋnecnezemec. Kor I 6:7 41 Â moczi hata bembeŋne jowacte gazame go hata ʒoricne jowa razemec. 42 Â moczi wiac mocte numu‐gareme râcnezemec, me wiacge jaba bajuzo mume manacnezemec.
Râsi maŋjauŋ ejarezo
(Luk 6:27–28, 32–36)
43 “Dâŋ moc ʒiŋuc mukicne i manaeŋgopieŋ: ‘Go âgoge maŋjauŋ ecnezemec â râsige qaisockezemec.’ Tah 19:18 44 Noni ine ʒiŋuc ŋazakopac: Râsifâc‐ŋeŋic âgo ejarenʒepieŋ â ŋopa jâpec eŋareeŋgopieŋ jaŋere erâ numunʒepieŋ. Wah 23:4, 5; Rom 12:14, 20; Luk 23:34; Apo 7:59 45 Iŋuc ehuc sambâŋ Mamac‐ŋeŋicte naru motec fârine erâ juniŋmu. Eki hâcne mume ʒoaŋ‐ticnezi ŋic sâqocne â biaŋne mâmâc tamae‐ŋareekac, â hoe mume ŋic tiŋne â hehesic kosa heŋareekac. Efe 5:1 46 Ŋoŋe maŋjauŋ eŋareeŋgopieŋ jaŋe sawa maŋjauŋ ejareniŋmu, ine wemocko tofane fome juku bazu‐ŋarezo? I miti râpeckembiŋzi eeŋgopieŋ wâc. 47 Me qomâfâc‐ŋeŋic jaŋe sawa âgo ejareniŋmu, ine wemo wiac sâko eŋgopieŋ eocmu? Qâpuc jaŋe i mi eeŋgopieŋ me? 48 Irec ŋoŋe sambâŋ Mamac‐ŋeŋiczi tiŋne juekac irec sâc jaha junʒepieŋ. Tah 19:2

5:1: Luk 6:20–49

5:3: Jes 57:15

5:4: Mi Mâ 126:5; Jes 61:3; Bar 7:17

5:5: Mi Mâ 37:11

5:7: Jak 2:13

5:8: Mi Mâ 24:4; 51:10; 73:1; Joh I 3:2, 3

5:9: Heb 12:4

5:10: Pet I 3:14

5:11: Pet I 4:14

5:12: Jak 5:10; Heb 11:33–38

5:13: Mar 9:50; Luk 13:34, 35

5:14: Joh 8:12

5:15: Mar 4:21

5:16: Efe 5:8, 9; Pet I 2:12

5:17: Mat 3:15; Rom 3:31; 10:4

5:18: Luk 16:17; 21:33

5:19: Jak 2:10; Kor I 15:9

5:21: Wah 20:13; 21:12

5:22: Tah 24:17; Sâc 17:8; Joh I 3:15

5:23: Mar 11:25

5:25: Mat 6:14, 15; 18:35; Luk 12:58, 59

5:27: Wah 20:14

5:28: Hio 31:1; Pet II 2:14

5:29: Mat 18:8, 9; Mar 9:42, 47; Kol 3:5

5:31: Mat 19:3–9; Sâc 24:1

5:32: Luk 16:18; Kor I 7:10, 11

5:33: Wah 20:7; Tah 19:12

5:34: Mat 23:16–22; Jes 66:1; Apo 7:49

5:35: Mi Mâ 48:2

5:37: Kor II 1:17; Jak 5:12

5:38: Tah 24:19, 20

5:39: Joh 18:22, 23; Tah 19:18

5:40: Kor I 6:7

5:43: Tah 19:18

5:44: Wah 23:4, 5; Rom 12:14, 20; Luk 23:34; Apo 7:59

5:45: Efe 5:1

5:48: Tah 19:2