119
119-küy •••• Hudaning sɵz-kalami gɵⱨǝrdur! •••• «Elipbǝ tǝrtipilik» küy — 1-ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng
1 |א| (Alǝf) Yolda mukǝmmǝl bolƣanlar,
Pǝrwǝrdigar Tǝwrat-ⱪanunida mangidiƣanlar bǝhtliktur!□« א (Alǝf) Yolda mukǝmmǝl bolƣanlar, Pǝrwǝrdigar Tǝwrat-ⱪanunida mangidiƣanlar bǝhtliktur!» — bu 119-küy «elipbǝ tǝrtipilik» küy. Ⱨǝr sǝkkiz ayǝt bir guruppa bolidu. Ⱨǝrbir guruppidiki sǝkkiz ayǝt ohxax ⱨǝrb bilǝn baxlinidu, ⱨǝrbir guruppa (jǝmiy 22 guruppa) ibraniy tilining elipbǝlik tǝrtipi boyiqǝ yengi bir ⱨǝrp bilǝn baxlinidu. «Pǝrwǝrdigar Tǝwrat-ⱪanunida mangidiƣanlar bǝhtliktur!» — «Tǝwrat» (toraⱨ) degǝn sɵz ibraniy tili bolup, ǝslidǝ «yolyoruⱪ», «tǝrbiyǝ» degǝn mǝnidǝ, bu yǝrdǝ: «ⱪanun», «tǝlim», «Huda bǝrgǝn barliⱪ kitablar» degǝn omumiy mǝnidǝ ixlitilidu. Adǝttǝ Musa pǝyƣǝmbǝr arⱪiliⱪ kǝltürülgǝn Tǝwrattiki «Yaritilix» «Misirdin qiⱪix» «Lawiyliⱪlar» «Qɵl-bayawandiki sǝpǝr» ⱨǝm «Ⱪanun xǝrⱨi» degǝn aldinⱪi bǝx ⱪisimni kɵrsitidu. ■Zǝb. 1:1
2 Uning agaⱨ-guwaⱨlirini tutⱪanlar,
Uni qin ⱪǝlbi bilǝn izdigǝnlǝr,
3 Ⱨeqbir ⱨǝⱪsizliⱪni ⱪilmiƣanlar bǝhtliktur!
Ular uning yollirida mangidu.
4 Kɵrsǝtmiliringgǝ ǝstayidil ǝmǝl ⱪiliximiz üqün,
Ɵzüng ularni bekitkǝnsǝn.
5 Aⱨ, yollirimning yɵnilixi bǝlgilimiliringgǝ ǝmǝl ⱪilixⱪa bekitilgǝy!
6 Xuning bilǝn barliⱪ ǝmr-pǝrmanliringni ǝtiwarlisam,
Mǝn yǝrgǝ ⱪarap ⱪalmaymǝn.
7 Sening ⱨǝⱪⱪaniy ⱨɵkümliringni ɵginip,
Durus kɵngüldin Sanga tǝxǝkkür eytimǝn.
8 Mǝn bǝlgilimiliringni qoⱪum tutimǝn;
Meni pütünlǝy taxliwǝtmigǝysǝn!
9 |ב| (Bǝt) Yax bir yigit ⱪandaⱪ ⱪilip ɵz yolini pak tutalaydu?
Sening sɵz-kalamingni anglap ǝmǝl ⱪilix bilǝnla.
10 Pütün ⱪǝlbim bilǝn mǝn Seni izdidim;
Meni ǝmrliringdin adaxturmiƣaysǝn;
11 Gunaⱨ ⱪilip Sanga ⱪarxi qiⱪmasliⱪim üqün,
Sɵzüngni kɵnglümgǝ mǝⱨkǝm püküwaldim.
12 Mubarǝkdursǝn Pǝrwǝrdigar,
Manga Ɵz bǝlgilimiliringni ɵgǝtkǝysǝn.
13 Lǝwlirim bilǝn mǝn bayan ⱪilimǝn,
Aƣzingdiki barliⱪ ⱨɵkümliringni.
14 Türlük bayliⱪlardin xadlanƣandǝk,
Agaⱨ-guwaⱨliⱪliringƣa ǝgǝxkǝn yolda xadlandim.
15 Mǝn kɵrsǝtmiliring üstidǝ seƣinip oylinimǝn;
Izliringƣa ⱪarap oylinimǝn.
16 Bǝlgilimiliringni hursǝnlik dǝp bilimǝn;
Sɵz-kalamingni untumaymǝn.
17 |ג| (Gimǝl) Ⱪulungƣa meⱨribanliⱪni kɵrsǝtkǝysǝn, xuning bilǝn mǝn yaxaymǝn,
Kalamingƣa boysunimǝn.■Zǝb. 103:2; 116:7
18 Tǝwrat-ⱪanunungdin karamǝt sirlarni kɵrüxüm üqün,
Kɵzlirimni aqⱪaysǝn!
19 Mǝn bu dunyada musapirmǝn;
Əmrliringni mǝndin yoxurmiƣaysǝn.■Yar. 47:9; 1Tar. 29:15; Zǝb. 39:12; Ibr. 11:13
20 Ⱨɵkümliringgǝ ⱨǝrⱪaqan intizar bolup,
Yürikim ezilip ketǝy dǝp ⱪaldi.
21 Sǝn lǝnǝtkǝ buyrulƣan tǝkǝbburlarƣa tǝnbiⱨ berisǝn,
Ular ǝmrliringdin adixip ketidu.
22 Mǝndin aⱨanǝt ⱨǝm mǝshirini yiraⱪⱪa kǝtküzgǝysǝn;
Qünki agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni tutimǝn.
23 Əmirlǝr olturup yaman gepimni ⱪilixmaⱪta;
Sening ⱪulung bolsa bǝlgilimiliring üstidǝ seƣinip oylaydu.
24 Sening agaⱨ-guwaⱨliⱪliring mening hursǝnlikim,
Mening mǝsliⱨǝtqilirimdur.■Zǝb. 43:3; 112:1; 119:35, 47, 77, 174;
25 |ד| (Dalǝt) Mening jenim tupraⱪⱪa yepixⱪan;
Sɵz-kalaming boyiqǝ meni yengilandurƣaysǝn.
26 Ɵz yollirimni aldingda oquⱪ bayan ⱪildim,
Sǝn manga jawab bǝrding;
Manga bǝlgilimiliringni ɵgǝtkǝysǝn.■Zǝb. 25:4; 27:11; 86:11
27 Meni kɵrsǝtmiliringning yolini qüxinidiƣan ⱪilƣaysǝn,
Andin mǝn karamǝtliring üstidǝ seƣinip oylinimǝn.
28 Jenim ⱪayƣu bilǝn erip ketidu;
Sɵz-kalaming boyiqǝ meni küqlǝndürgǝysǝn.
29 Mǝndin aldamqi yolni neri ⱪilƣaysǝn;
Xǝpⱪǝt ⱪilip manga Tǝwrat-ⱪanunungni beƣixliƣaysǝn;
30 Mǝn ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪǝt yolini talliwaldim;
Ⱨɵkümliringni aldimda ⱪoydum.
31 Agaⱨ-guwaⱨliringni qing tutimǝn;
Pǝrwǝrdigar, meni uyatⱪa ⱪaldurmiƣaysǝn.
32 Sǝn mening ⱪǝlbimni kǝng-azadǝ ⱪilixing bilǝn,
Əmrliring yoliƣa ǝgixip yügürimǝn.
33 |ה| (He) I Pǝrwǝrdigar, bǝlgilimiliringning yolini manga ayan ⱪilƣaysǝn;
Mǝn uni ahirƣiqǝ tutimǝn.
34 Meni yorutⱪaysǝn, mǝn Tǝwrat-ⱪanunungni tutimǝn,
Xundaⱪla pütün ⱪǝlbim bilǝn uningƣa ǝmǝl ⱪilimǝn.
35 Meni ǝmrliringning yolida mangidiƣan ⱪilƣaysǝn;
Qünki ularni hursǝnlik dǝp bilimǝn.
36 Mening ⱪǝlbimni xǝhsiy mǝnpǝǝtkǝ ǝmǝs,
Bǝlki agaⱨ-guwaⱨliⱪliringƣa mayil ⱪilƣaysǝn.
37 Kɵzlirimni sahtini kɵrüxtin yandurƣaysǝn;
Meni yolungda janlandurƣaysǝn;
38 Sǝn ⱪulungƣa bolƣan wǝdǝngni ǝmǝlgǝ axurƣaysǝn;
Xuning bilǝn hǝⱪlǝr Sǝndin ǝyminidu.□«Sǝn ⱪulungƣa bolƣan wǝdǝngni ǝmǝlgǝ axurƣaysǝn; Xuning bilǝn hǝⱪlǝr Sǝndin ǝyminidu» — baxⱪa birnǝqqǝ tǝrjimiliri bar, jümlidin: «Sening ǝyminixinggǝ berilgǝn ⱪulung üqün wǝdǝngni ǝmǝlgǝ axurƣaysǝn».
39 Mǝn ⱪorⱪⱪan xǝrmǝndilikni neri kǝtküzgǝysǝn;
Qünki Sening ⱨɵkümliring ǝladur.
40 Mana, mǝn kɵrsǝtmiliringgǝ tǝxna bolup kǝldim;
Ɵz ⱨǝⱪⱪaniyitingdǝ meni janlandurƣaysǝn;
41 |ו|: (Waw) Wǝ meⱨir-muⱨǝbbǝtliring yenimƣa kǝlsun, i Pǝrwǝrdigar;
Wǝdǝng boyiqǝ nijatliⱪing yenimƣa kǝlsun;□« ו: (Waw) Wǝ meⱨir-muⱨǝbbǝtliring yenimƣa kǝlsun, i Pǝrwǝrdigar....» — muxu sǝkkiz ayǝt (41-48-ayǝt) ⱨǝmmisi ibraniy tilida: «waw» bilǝn baxlinidu; uyƣur tilidiki «wǝ» muxu «waw»din (ǝrǝb tilining wasitisi bilǝn) kǝlgǝn.
42 Xunda mǝndǝ meni mǝshirǝ ⱪilƣuqiƣa bǝrgüdǝk jawab bolidu;
Qünki sɵzünggǝ tayinimǝn.
43 Wǝ aƣzimdin ⱨǝⱪiⱪǝtning sɵzini elip taxlimiƣaysǝn;
Qünki ⱨɵkümliringgǝ ümid baƣlidim;
44 Xunda mǝn Sening Tǝwrat-ⱪanunungni ⱨǝr ⱪaqan tutimǝn,
Bǝrⱨǝⱪ, ǝbǝdil’ǝbǝdgiqǝ tutimǝn;
45 Xunda mǝn azadiliktǝ mangimǝn;
Qünki kɵrsǝtmiliringni izdidim.
46 Xunda mǝn padixaⱨlar aldida agaⱨ-guwaⱨliⱪliring toƣruluⱪ sɵzlǝymǝn,
Bu ixlarda mǝn yǝrgǝ ⱪarap ⱪalmaymǝn.
47 Wǝ ǝmrliringni hursǝnlik dǝp bilimǝn,
Qünki ularni sɵyüp kǝldim;
48 Mǝn sɵyüp kǝlgǝn ǝmrliringgǝ ⱪollirimni sozup intilimǝn,
Wǝ bǝlgilimiliring üstidǝ seƣinip oylinimǝn.□«mǝn sɵyüp kǝlgǝn ǝmrliringgǝ ⱪollirimni sozup intilimǝn» — yaki «mǝn sɵyüp kǝlgǝn ǝmrliringgǝ ⱪollirimni sozup kɵtürimǝn».
49 |ז| (Zain) Sǝn ⱪulungƣa bǝrgǝn sɵzüngni,
Yǝni manga ümid beƣixliƣan kalamingni ǝsligǝysǝn.
50 U bolsa dǝrdimgǝ bolƣan tǝsǝllidur;
Qünki sɵz-wǝdǝng meni janlandurdi.
51 Tǝkǝbburlar ǝxǝddiy ⱨaⱪarǝtligini bilǝn,
Lekin Tǝwrat-ⱪanunungdin ⱨeq qǝtnimidim.
52 Ⱪǝdimdǝ bekitilgǝn ⱨɵkümliringni yadimƣa kǝltürdüm, i Pǝrwǝrdigar,
Xundaⱪ ⱪilip ɵzümgǝ tǝsǝlli bǝrdim.
53 Tǝwrat-ⱪanunungni taxliwǝtkǝn rǝzillǝr wǝjidin,
Otluⱪ ƣǝzǝp mǝndǝ ⱪaynap taxti.
54 Musapir bolup turƣan jayimda,
Kɵrsǝtmiliring mening nahxilirim boldi.
55 Keqidǝ, i Pǝrwǝrdigar, namingni ǝslǝp yürdum,
Tǝwrat-ⱪanunungni tutup kǝldim.■Zǝb. 16:7; 42:8
56 Mǝn buningƣa nesip boldum,
Qünki mǝn kɵrsǝtmiliringkǝ itaǝt ⱪilip kǝldim.
57 |ח| (Hǝt) Ɵzüng mening nesiwǝmdursǝn, i Pǝrwǝrdigar;
«Sening sɵz-kalamingni tutay» — dedim.□«Ɵzüng mening nesiwǝmdursǝn, i Pǝrwǝrdigar; «Sening sɵz-kalamingni tutay» — dedim» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: — «Mening nesiwǝm, i Pǝrwǝrdigar, Sening sɵz-kalamingni tutuxtin ibarǝttur, — dedim».
58 Mǝn pütün ⱪǝlbim bilǝn didaringƣa intilip yelindim;
Wǝdǝng boyiqǝ manga xapaǝt kɵrsǝtkǝysǝn.□«Mǝn pütün ⱪǝlbim bilǝn didaringƣa intilip yelindim» — yaki «Mǝn pütün ⱪǝlbim bilǝn iltipatingƣa intilip yelindim».
59 Mǝn yolliring üstidǝ oylandim,
Ayaƣlirimni agaⱨ-guwaⱨliⱪliringƣa ⱪaritip buridim.
60 Mǝn aldiridim, ⱨeq keqikmidim,
Sening ǝmrliringgǝ ǝmǝl ⱪilixⱪa.
61 Rǝzillǝrning asarǝtliri meni qirmiwalƣini bilǝn,
Mǝn Tǝwrat-ⱪanunungni ⱨeq untumidim.
62 Ⱨǝⱪⱪaniy ⱨɵkümliring üqün,
Tün keqidǝ tǝxǝkkür eytⱪili ⱪopimǝn.
63 Mǝn Sǝndin ⱪorⱪidiƣanlarning,
Kɵrsǝtmiliringgǝ ǝgǝxkǝnlǝrning ⱨǝmmisining ülpitidurmǝn.
64 Jaⱨan, i Pǝrwǝrdigar, Sening ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbiting bilǝn toldi;
Manga bǝlgilimiliringni ɵgǝtkǝysǝn.
65 |ט| (Tǝt) Sɵz-kalaming boyiqǝ, i Pǝrwǝrdigar,
Ɵz ⱪulungƣa meⱨribanliⱪni kɵrsitip kǝlgǝnsǝn.
66 Manga obdan pǝrⱪ etixni wǝ bilimni ɵgǝtkǝysǝn;
Qünki mǝn ǝmrliringgǝ ixǝndim.
67 Mǝn azabⱪa uqraxtin burun yoldin azƣan,
Biraⱪ ⱨazir sɵzüngni tutimǝn.
68 Sǝn meⱨribandursǝn, meⱨribanliⱪ ⱪilisǝn,
Manga bǝlgilimiliringni ɵgǝtkǝysǝn.
69 Tǝkǝbburlar manga ⱪara qaplaxti;
Biraⱪ kɵrsǝtmiliringgǝ pütün ⱪǝlbim bilǝn itaǝt ⱪilimǝn.
70 Ularning ⱪǝlbi tuymas bolup kǝtti;
Biraⱪ mǝn bolsam Tǝwrat-ⱪanunungni hursǝnlik dǝp bilimǝn.□«Ularning ⱪǝlbi tuymas bolup kǝtti» — degǝn sɵz ibraniy tilida «Ularning ⱪǝlbi mayliⱪ bolup kǝtti» dǝp elinƣan.
71 Azabⱪa uqriƣinim yahxi boldi,
Xuning bilǝn bǝlgilimiliringni ɵgǝndim.
72 Mǝn üqün aƣzingdiki ⱪanun-tǝlim,
Mingliƣan altun-kümüx tǝnggidin ǝwzǝldur.■Zǝb. 19:10
73 |י| (Yod) Sening ⱪolliring meni yasiƣan, meni mustǝⱨkǝmlidi;
Meni yorutⱪaysǝn, ǝmrliringni ɵginimǝn.■Ayup 10:9; Zǝb. 139:13-16
74 Sǝndin ǝyminidiƣanlar meni kɵrüp xadlinidu;
Qünki mǝn sɵz-kalamingƣa ümid baƣlap kǝldim.
75 I Pǝrwǝrdigar, Sening ⱨɵkümliringning ⱨǝⱪⱪaniy ikǝnlikini,
Wapadarliⱪingdin meni azabⱪa salƣiningni bilimǝn.□«Sening ⱨɵkümliringning ⱨǝⱪⱪaniy ikǝnlikini ... bilimǝn» — ibraniy tilida «Sening ⱨɵkümliringning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪtur ... dǝp bilimǝn».
76 Aⱨ, ⱪulungƣa bǝrgǝn wǝdǝng boyiqǝ,
Ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbiting tǝsǝlliyim bolsun.
77 Mening yaxixim üqün,
Rǝⱨimdilliⱪliring yenimƣa kǝlsun;
Qünki Tǝwrat-ⱪanunung mening hursǝnlikimdur.
78 Tǝkǝbburlar hijalǝttǝ ⱪalsun;
Qünki ular manga yalƣanqiliⱪ bilǝn tǝtürlük ⱪilƣan;
Mǝn bolsam, kɵrsǝtmiliring üstidǝ seƣinip oylinimǝn.
79 Sǝndin ǝyminidiƣanlar mǝn tǝrǝpkǝ burulup kǝlsun;
Agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni bilgǝnlǝrmu xundaⱪ bolsun.
80 Kɵnglüm bǝlgilimiliringdǝ mukǝmmǝl bolsun;
Xuning bilǝn yǝrgǝ ⱪarap ⱪalmaymǝn.
81 |כ| (Kaf) Jenim nijatliⱪingƣa tǝlmürüp ⱨalidin ketǝy dǝwatidu;
Mǝn sɵz-kalamingƣa ümid baƣlidim.
82 Kɵzüm sɵz-wǝdǝnggǝ tǝlmürüp tügixǝy dedi,
«Sǝn ⱪaqanmu manga tǝsǝlli berǝrsǝn» — dǝp.
83 Qünki mǝn islinip ⱪurup kǝtkǝn tulumdǝk boldum,
Biraⱪ bǝlgilimiliringni untumaymǝn.
84 Ⱪulungning künliri ⱪanqǝ bolidu?
Manga ziyankǝxlik ⱪilƣanlarni ⱪaqan jazalaysǝn?
85 Tǝkǝbburlar manga orilarni koliƣan;
Bu ixlar Tǝwratingƣa muhaliptur;
86 Sening barliⱪ ǝmrliring ixǝnqliktur;
Ular yolsizliⱪ bilǝn meni ⱪistimaⱪta;
Manga yardǝm ⱪilƣaysǝn!
87 Ular meni yǝr yüzidin yoⱪatⱪili ⱪil ⱪaldi;
Biraⱪ mǝn bolsam, kɵrsǝtmiliringdin waz kǝqmidim.
88 Ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbiting boyiqǝ meni janlandurƣaysǝn,
Wǝ aƣzingdiki agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni tutimǝn.
89 |ל| (Lamǝd) Mǝnggügǝ, i Pǝrwǝrdigar,
Sɵz-kalaming ǝrxlǝrdǝ bekitilgǝndur.
90 Sening sadaⱪiting dǝwrdin-dǝwrgiqidur;
Sǝn yǝr-zeminni muⱪim bekitkǝnsǝn, u mǝwjut bolup turidu.■Top. 1:4
91 Sening ⱨɵküm-ⱪanuniyǝtliring bilǝn bular bügünki kündimu turidu;
Qünki barliⱪ mǝwjudatlar Sening hizmitingdidur.□«Sening ⱨɵküm-ⱪanuniyǝtliring bilǝn bular bügünki kündimu turidu» — «bular» bolsa 89-ayǝttǝ tilƣa elinƣan Hudaning sɵz-kalami wǝ 90-ayǝttǝ tilƣa elinƣan yǝr-zemin bolsa kerǝk.
92 Sening Tǝwrat-ⱪanunung hursǝnlikim bolmiƣan bolsa,
Azabimda yoⱪap ketǝr idim.
93 Mǝn Sening kɵrsǝtmiliringni ⱨǝrgiz untumaymǝn;
Qünki muxular arⱪiliⱪ manga ⱨayatliⱪ bǝrding;
94 Mǝn Seningkidurmǝn, meni ⱪutⱪuzƣaysǝn;
Qünki mǝn kɵrsǝtmiliringni izdǝp kǝldim.
95 Rǝzillǝr meni ⱨalak ⱪilixni kütmǝktǝ;
Biraⱪ mǝn agaⱨ-guwaⱨliringni kɵnglümdǝ tutup oylaymǝn.
96 Mǝn ⱨǝmmǝ mukǝmmǝllikning qeki bar dǝp bilip yǝttim;
Biraⱪ Sening ǝmr-kalaming qǝksiz kǝngdur!
97 |מ| (Mǝm) Aⱨ, mening Tǝwrat-ⱪanunungƣa bolƣan muⱨǝbbitim nǝⱪǝdǝr qongⱪurdur!
Kün boyi u mening seƣinip oylaydiƣinimdur.
98 Əmrliring ⱨǝrdaim mǝn bilǝn billǝ turƣaqⱪa,
Meni düxmǝnlirimdin dana ⱪilidu;
99 Barliⱪ ustazlirimdin kɵp yorutulƣanmǝn,
Qünki agaⱨ-guwaⱨliring seƣiniximdur.
100 Mǝn ⱪerilardin kɵprǝk qüxinimǝn,
Qünki kɵrsǝtmiliringgǝ itaǝt ⱪilip kǝldim.
101 Sɵz-kalamingƣa ǝmǝl ⱪilixim üqün,
Ayaƣlirimni ⱨǝmmǝ yaman yoldin tarttim.□«Ayaƣlirimni ⱨǝmmǝ yaman yoldin tarttim» — «tarttim» — ibraniy tilida «baƣlidim» yaki «qüxǝklidim».
102 Ⱨɵkümliringdin ⱨeq qiⱪmidim;
Qünki manga ɵgǝtkǝn Sǝn ɵzüngdursǝn.
103 Sɵzliring tilimƣa xunqǝ xerin tetiydu!
Aƣzimda ⱨǝsǝldin tatliⱪtur!■Zǝb. 19:10; Pǝnd. 8:11
104 Kɵrsǝtmiliringdin mǝn yorutuldum;
Xunga barliⱪ sahta yolni ɵq kɵrimǝn.
105 |נ| (Nun) Sɵz-kalaming ayiƣim aldidiki qiraƣ,
Yolumƣa nurdur.
106 Ⱪǝsǝm iqtim, ǝmǝl ⱪilimǝnki,
Mǝn ⱨǝⱪⱪaniy ⱨɵkümliringni tutimǝn.■Nǝⱨ. 10:30
107 Zor azab-oⱪubǝtlǝrni qǝktim, i Pǝrwǝrdigar;
Sɵz-kalaming boyiqǝ meni janlandurƣaysǝn.
108 Ⱪobul ⱪilƣaysǝn, i Pǝrwǝrdigar, aƣzimdiki halis ⱪurbanliⱪlarni,
Manga ⱨɵkümliringni ɵgǝtkǝysǝn.□«Aƣzimdiki halis ⱪurbanliⱪlar» — «halis ⱪurbanliⱪ» Musa pǝyƣǝmbǝr alaⱨidǝ bǝlgiligǝn birhil ⱪurbanliⱪ idi. Biraⱪ bu yǝrdǝ bu ibarǝ pǝⱪǝt kɵqmǝ mǝnidǝ ixlitilgǝn.
109 Jenimni aliⱪinimda daim elip yürimǝn,
Biraⱪ Tǝwrat-ⱪanunungni pǝⱪǝt untumaymǝn.
110 Rǝzillǝr mǝn üqün ⱪiltaⱪ ⱪurdi;
Biraⱪ kɵrsǝtmiliringdin adaxmidim.
111 Agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni miras ⱪilip mǝnggügǝ ⱪobul ⱪildim;
Qünki ular kɵnglümning xadliⱪidur.
112 Mǝn kɵnglümni bǝlgilimiliringgǝ mǝnggügǝ ǝmǝl ⱪilixⱪa,
Yǝni ahirƣiqǝ ǝmǝl ⱪilixⱪa mayil ⱪildim.
113 |ס| (Samǝⱪ) Ala kɵngüllǝrni ɵq kɵrüp kǝldim;
Sɵyginim bolsa, Tǝwrat-ⱪanunungdur.□«Ala kɵngüllǝr» — yaki «ǝstayidil ǝmǝslǝr».
114 Sǝn mening dalda jayim, mening ⱪalⱪanimdursǝn;
Sɵz-kalamingƣa ümid baƣlidim.
115 Mǝn Hudayimning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilixim üqün,
Mǝndin neri bolunglar, i rǝzillik ⱪilƣuqilar!
116 Yaxixim üqün,
Wǝdǝng boyiqǝ meni yɵligǝysǝn;
Ümidimning aldida meni yǝrgǝ ⱪaratmiƣaysǝn.
117 Meni ⱪollap ⱪuwwǝtligǝysǝn, xunda mǝn aman-esǝn yürimǝn;
Wǝ bǝlgilimiliringni ⱨǝrdaim ⱪǝdirlǝymǝn.
118 Bǝlgilimiliringdin azƣanlarning ⱨǝmmisini nǝziringdin saⱪit ⱪilding;
Qünki ularning aldamqiliⱪi ⱪuruⱪtur.
119 Sǝn yǝr yüzidiki barliⱪ rǝzillǝrni daxⱪaldǝk xallap tazilaysǝn;
Xunga mǝn agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni sɵyimǝn.
120 Ətlirim Seningdin bolƣan ǝyminixtin titrǝydu;
Ⱨɵkümliringdin ⱪorⱪup yürimǝn.
121 |ע| (Ayin) Mǝn durus ⱨɵkümlǝrni wǝ adalǝtni yürgüzdum;
Meni ǝzgüqilǝrgǝ taxlap ⱪoymiƣaysǝn;
122 Ɵz ⱪulung üqün yahxiliⱪⱪa kapalǝt bolƣaysǝn;
Tǝkǝbburlarƣa meni ǝzgüzmigǝysǝn.
123 Kɵzüm nijatliⱪingƣa tǝxna bolup,
Ⱨǝm ⱨǝⱪⱪaniyiting toƣruluⱪ wǝdǝnggǝ tǝlmürüp tügixǝy dǝp ⱪaldi;
124 Ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbiting bilǝn ⱪulungƣa muamilǝ ⱪilƣaysǝn;
Bǝlgilimiliringni manga ɵgǝtkǝysǝn.
125 Mǝn Sening ⱪulungdurmǝn;
Agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni bilip yetixim üqün meni yorutⱪaysǝn.
126 Pǝrwǝrdigar ⱨǝrikǝtkǝ kelix waⱪti kǝldi!
Qünki ular Tǝwrat-ⱪanunungni bikar ⱪiliwetidu.
127 Xu sǝwǝbtin ǝmrliringni altundin artuⱪ sɵyimǝn,
Sap altundin artuⱪ sɵyimǝn;
128 Xunga ⱨǝmmǝ ixlarni baxⱪuridiƣan barliⱪ kɵrsǝtmiliringni toƣra dǝp bilimǝn;
Barliⱪ sahta yolni ɵq kɵrimǝn.
129 |פ| (Pe) Agaⱨ-guwaⱨliⱪliring karamǝttur;
Xunga jenim ularƣa ǝgixidu.
130 Sɵzliringning yeximi nur elip kelidu;
Nadanlarnimu yorutidu.■Zǝb. 19:7
131 Aƣzimni eqip ⱨasirap kǝttim,
Qünki ǝmrliringgǝ tǝxna bolup kǝldim.
132 Namingni sɵygǝnlǝrgǝ bolƣan aditing boyiqǝ,
Jamalingni mǝn tǝrǝpkǝ ⱪaritip xǝpⱪǝt kɵrsǝtkǝysǝn.
133 Ⱪǝdǝmlirimni sɵzüng bilǝn toƣriliƣaysǝn;
Üstümgǝ ⱨeq ⱪǝbiⱨlikni ⱨɵküm sürgüzmigǝysǝn.
134 Meni insanning zulumidin ⱪutuldurƣaysǝn,
Xuning bilǝn Sening kɵrsǝtmiliringgǝ itaǝt ⱪilimǝn.
135 Jamalingning nurini ⱪulungning üstigǝ qaqturƣaysǝn;
Manga bǝlgilimiliringni ɵgǝtkǝysǝn.■Zǝb. 4:6
136 Kɵzlirimdin yax eriⱪliri aⱪidu,
Qünki insanlar Tǝwrat-ⱪanunungƣa boysunmaydu.
137 |צ| (Tsadǝ) Ⱨǝⱪⱪaniydursǝn, i Pǝrwǝrdigar;
Ⱨɵkümliring toƣridur.
138 Sǝn agaⱨ-guwaⱨliⱪliringni ⱨǝⱪⱪaniyliⱪta buyruƣan;
Ular tolimu ixǝnqliktur!
139 Otluⱪ muⱨǝbbitim ɵzümni yoⱪitidu,
Qünki meni har ⱪilƣuqilar sɵzliringgǝ pisǝnt ⱪilmaydu.
140 Sɵzüng toluⱪ sinap ispatlanƣandur;
Xunga ⱪulung uni sɵyidu.■2Sam. 22:31; Zǝb. 12:6; 18:30; Pǝnd. 30:5
141 Mǝn teriⱪtǝkturmǝn, kǝmsitilgǝnmǝn,
Biraⱪ kɵrsǝtmiliringni untumaymǝn.
142 Sening ⱨǝⱪⱪaniyiting ǝbǝdiy bir ⱨǝⱪⱪaniyǝttur,
Tǝwrat-ⱪanunung ⱨǝⱪiⱪǝttur.
143 Pexkǝllik wǝ azab manga qirmixiwaldi;
Biraⱪ ǝmrliring mening hursǝnliklirimdur.
144 Sening agaⱨ-guwaⱨliⱪliringning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪi ǝbǝdiydur;
Yaxiƣin dǝp, meni yorutⱪaysǝn.
145 |ק| (Kof) Mǝn pütün ⱪǝlbim bilǝn Sanga nida ⱪildim, i Pǝrwǝrdigar;
Manga jawab bǝrgǝysǝn;
Mǝn bǝlgilimiliringni tutimǝn.
146 Mǝn Sanga nida ⱪilimǝn;
Meni ⱪutⱪuzƣaysǝn; agaⱨ-guwaⱨliⱪliringƣa ǝgiximǝn.
147 Mǝn tang atmay ornumdin turup pǝryad kɵtürimǝn;
Sɵz-kalamingƣa ümid baƣlidim.■Zǝb. 5:3; 88:13; 130:6
148 Wǝdiliring üstidǝ seƣinip oylinix üqün,
Tündiki jesǝklǝr almaxmay turup kɵzüm eqilidu.■Zǝb. 57:8; 63:1, 6
149 Ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbiting boyiqǝ awazimni angliƣaysǝn;
I Pǝrwǝrdigar, ⱨɵkümliring boyiqǝ meni janlandurƣaysǝn.
150 Ⱪǝbiⱨ niyǝtkǝ ǝgǝxkǝnlǝr manga yeⱪinlaxti,
Ular Tǝwrat-ⱪanunungdin yiraⱪtur.
151 I Pǝrwǝrdigar, Sǝn manga yeⱪin turisǝn;
Barliⱪ ǝmrliring ⱨǝⱪiⱪǝttur.
152 Uzundin beri agaⱨ-guwaⱨliⱪliringdin ɵgǝndimki,
Ularni mǝnggügǝ inawǝtlik ⱪilƣansǝn.
153 |ר| (Rǝx) Mening har bolƣinimni kɵrgǝysǝn, meni ⱪutuldurƣaysǝn;
Qünki Tǝwrat-ⱪanunungni untumidim.
154 Mening dǝwayimni soriƣaysǝn, ⱨǝmjǝmǝt bolup meni ⱪutⱪuzƣaysǝn;
Wǝdǝng boyiqǝ meni janlandurƣaysǝn.
155 Nijatliⱪ rǝzillǝrdin yiraⱪtur;
Qünki ular bǝlgilimiliringni izdimǝydu.
156 Rǝⱨimdilliⱪliring kɵptur, i Pǝrwǝrdigar;
Ⱨɵkümliring boyiqǝ meni janlandurƣaysǝn.
157 Manga ziyankǝxlik ⱪilƣuqilar ⱨǝm meni har ⱪilƣuqilar kɵptur;
Biraⱪ agaⱨ-guwaⱨliⱪliringdin ⱨeq qǝtnimidim.
158 Mǝn asiyliⱪ ⱪilƣuqilarƣa ⱪarap yirgǝndim,
Qünki ular sɵzüngni tutmaydu.□«Mǝn asiyliⱪ ⱪilƣuqilarƣa ⱪarap yirgǝndim» — yaki «Mǝn asiyliⱪ ⱪilƣuqilarƣa ⱪarap azablandim».
159 Sening kɵrsǝtmiliringni xunqǝ sɵygǝnlikimni kɵrgǝysǝn;
Ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbiting boyiqǝ meni janlandurƣaysǝn, i Pǝrwǝrdigar.
160 Sɵz-kalamingni mujǝssǝmligǝndǝ andin ⱨǝⱪiⱪǝt bolur;
Sening ⱨǝrbir adil ⱨɵkümüng ǝbǝdiydur.□«Sɵz-kalamingni mujǝssǝmligǝndǝ andin ⱨǝⱪiⱪǝt bolur» — bu naⱨayiti muⱨim bir jümlǝ. Toluⱪ, ǝtrapliⱪ ⱨǝⱪiⱪǝtni pǝⱪǝt Muⱪǝddǝs Kitabtiki bir ayǝttinla bilgili bolmaydu, bǝlki kɵp ayǝtlǝrning yiƣindisi arⱪiliⱪla («mujǝssǝmligǝndǝ») andin «toluⱪ ⱨǝⱪiⱪǝt» yaki «ⱨǝr tǝrǝplik ⱨǝⱪiⱪǝt» qiⱪidu.
161 |ש| (Xiyn) Əmirlǝr bikardin-bikar manga ziyankǝxlik ⱪilidu;
Biraⱪ yürikim kalaming aldidila titrǝydu.
162 Birsi zor olja tapⱪandǝk,
Wǝdǝngdin huxallinimǝn.
163 Sahtiliⱪtin nǝprǝtlinip yirginimǝn;
Sɵyginim Tǝwrat-ⱪanunungdur.
164 Ⱨǝⱪⱪaniy ⱨɵkümliring tüpǝylidin,
Kündǝ yǝttǝ ⱪetim Seni mǝdⱨiyilǝymǝn.
165 Tǝwratingni sɵygǝnlǝrning zor hatirjǝmliki bar;
Ⱨeq nǝrsǝ ularni putliyalmas.
166 Mǝn nijatliⱪingƣa ümid baƣlap küttüm, i Pǝrwǝrdigar,
Əmrliringgǝ ǝmǝl ⱪilip.
167 Jenim agaⱨ-guwaⱨliⱪliringƣa ǝgixidu,
Ularni intayin sɵyimǝn.
168 Barliⱪ yollirim aldingda bolƣaq,
Kɵrsǝtmiliring ⱨǝm agaⱨ-guwaⱨliⱪliringƣa ǝgiximǝn.
169 |ח| (Taw) Mening pǝryadim aldingƣa yeⱪin kǝlsun, i Pǝrwǝrdigar;
Kalaming boyiqǝ meni yorutⱪaysǝn.
170 Yelinixim aldingƣa kǝlsun;
Wǝdǝng boyiqǝ meni ⱪutuldurƣaysǝn.
171 Manga bǝlgilimiliringni ɵgitixing üqün,
Lǝwlirimdin mǝdⱨiyilǝr urƣup qiⱪidu.
172 Tilim sɵzüngni küylǝp nahxa eytidu,
Qünki ǝmrliringning ⱨǝmmisi ⱨǝⱪⱪaniydur.
173 Ⱪolung manga yardǝmgǝ tǝyyar bolsun;
Qünki mǝn kɵrsǝtmiliringni talliwaldim.
174 Mǝn nijatliⱪingƣa tǝlmürüp tǝxna bolup kǝldim, i Pǝrwǝrdigar;
Sening Tǝwrating mening hursǝnlikimdur.
175 Jenim yaxisun, u Seni mǝdⱨiyilǝydu,
Sening ⱨɵkümliring manga yardǝm ⱪilsun.
176 Mǝn yoldin adaxⱪan ⱪoydǝk tǝmtirǝp ⱪaldim;
Ⱪulungni izdigǝysǝn;
Qünki ǝmrliringni untup ⱪalƣinim yoⱪ.■Yǝx. 53:6; Luⱪa 15:4-7
□119:1 « א (Alǝf) Yolda mukǝmmǝl bolƣanlar, Pǝrwǝrdigar Tǝwrat-ⱪanunida mangidiƣanlar bǝhtliktur!» — bu 119-küy «elipbǝ tǝrtipilik» küy. Ⱨǝr sǝkkiz ayǝt bir guruppa bolidu. Ⱨǝrbir guruppidiki sǝkkiz ayǝt ohxax ⱨǝrb bilǝn baxlinidu, ⱨǝrbir guruppa (jǝmiy 22 guruppa) ibraniy tilining elipbǝlik tǝrtipi boyiqǝ yengi bir ⱨǝrp bilǝn baxlinidu. «Pǝrwǝrdigar Tǝwrat-ⱪanunida mangidiƣanlar bǝhtliktur!» — «Tǝwrat» (toraⱨ) degǝn sɵz ibraniy tili bolup, ǝslidǝ «yolyoruⱪ», «tǝrbiyǝ» degǝn mǝnidǝ, bu yǝrdǝ: «ⱪanun», «tǝlim», «Huda bǝrgǝn barliⱪ kitablar» degǝn omumiy mǝnidǝ ixlitilidu. Adǝttǝ Musa pǝyƣǝmbǝr arⱪiliⱪ kǝltürülgǝn Tǝwrattiki «Yaritilix» «Misirdin qiⱪix» «Lawiyliⱪlar» «Qɵl-bayawandiki sǝpǝr» ⱨǝm «Ⱪanun xǝrⱨi» degǝn aldinⱪi bǝx ⱪisimni kɵrsitidu.
■119:19 Yar. 47:9; 1Tar. 29:15; Zǝb. 39:12; Ibr. 11:13
■119:24 Zǝb. 43:3; 112:1; 119:35, 47, 77, 174;
■119:26 Zǝb. 25:4; 27:11; 86:11
□119:38 «Sǝn ⱪulungƣa bolƣan wǝdǝngni ǝmǝlgǝ axurƣaysǝn; Xuning bilǝn hǝⱪlǝr Sǝndin ǝyminidu» — baxⱪa birnǝqqǝ tǝrjimiliri bar, jümlidin: «Sening ǝyminixinggǝ berilgǝn ⱪulung üqün wǝdǝngni ǝmǝlgǝ axurƣaysǝn».
□119:41 « ו: (Waw) Wǝ meⱨir-muⱨǝbbǝtliring yenimƣa kǝlsun, i Pǝrwǝrdigar....» — muxu sǝkkiz ayǝt (41-48-ayǝt) ⱨǝmmisi ibraniy tilida: «waw» bilǝn baxlinidu; uyƣur tilidiki «wǝ» muxu «waw»din (ǝrǝb tilining wasitisi bilǝn) kǝlgǝn.
□119:48 «mǝn sɵyüp kǝlgǝn ǝmrliringgǝ ⱪollirimni sozup intilimǝn» — yaki «mǝn sɵyüp kǝlgǝn ǝmrliringgǝ ⱪollirimni sozup kɵtürimǝn».
□119:57 «Ɵzüng mening nesiwǝmdursǝn, i Pǝrwǝrdigar; «Sening sɵz-kalamingni tutay» — dedim» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: — «Mening nesiwǝm, i Pǝrwǝrdigar, Sening sɵz-kalamingni tutuxtin ibarǝttur, — dedim».
□119:58 «Mǝn pütün ⱪǝlbim bilǝn didaringƣa intilip yelindim» — yaki «Mǝn pütün ⱪǝlbim bilǝn iltipatingƣa intilip yelindim».
□119:70 «Ularning ⱪǝlbi tuymas bolup kǝtti» — degǝn sɵz ibraniy tilida «Ularning ⱪǝlbi mayliⱪ bolup kǝtti» dǝp elinƣan.
■119:73 Ayup 10:9; Zǝb. 139:13-16
□119:75 «Sening ⱨɵkümliringning ⱨǝⱪⱪaniy ikǝnlikini ... bilimǝn» — ibraniy tilida «Sening ⱨɵkümliringning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪtur ... dǝp bilimǝn».
□119:91 «Sening ⱨɵküm-ⱪanuniyǝtliring bilǝn bular bügünki kündimu turidu» — «bular» bolsa 89-ayǝttǝ tilƣa elinƣan Hudaning sɵz-kalami wǝ 90-ayǝttǝ tilƣa elinƣan yǝr-zemin bolsa kerǝk.
□119:101 «Ayaƣlirimni ⱨǝmmǝ yaman yoldin tarttim» — «tarttim» — ibraniy tilida «baƣlidim» yaki «qüxǝklidim».
■119:103 Zǝb. 19:10; Pǝnd. 8:11
□119:108 «Aƣzimdiki halis ⱪurbanliⱪlar» — «halis ⱪurbanliⱪ» Musa pǝyƣǝmbǝr alaⱨidǝ bǝlgiligǝn birhil ⱪurbanliⱪ idi. Biraⱪ bu yǝrdǝ bu ibarǝ pǝⱪǝt kɵqmǝ mǝnidǝ ixlitilgǝn.
□119:113 «Ala kɵngüllǝr» — yaki «ǝstayidil ǝmǝslǝr».
■119:140 2Sam. 22:31; Zǝb. 12:6; 18:30; Pǝnd. 30:5
■119:147 Zǝb. 5:3; 88:13; 130:6
□119:158 «Mǝn asiyliⱪ ⱪilƣuqilarƣa ⱪarap yirgǝndim» — yaki «Mǝn asiyliⱪ ⱪilƣuqilarƣa ⱪarap azablandim».
□119:160 «Sɵz-kalamingni mujǝssǝmligǝndǝ andin ⱨǝⱪiⱪǝt bolur» — bu naⱨayiti muⱨim bir jümlǝ. Toluⱪ, ǝtrapliⱪ ⱨǝⱪiⱪǝtni pǝⱪǝt Muⱪǝddǝs Kitabtiki bir ayǝttinla bilgili bolmaydu, bǝlki kɵp ayǝtlǝrning yiƣindisi arⱪiliⱪla («mujǝssǝmligǝndǝ») andin «toluⱪ ⱨǝⱪiⱪǝt» yaki «ⱨǝr tǝrǝplik ⱨǝⱪiⱪǝt» qiⱪidu.
■119:176 Yǝx. 53:6; Luⱪa 15:4-7