6
Yasuɛ d Bab n ssebt
Imsar di ssebt aqa Yasuɛ yuyur deg iyyaren n zzariɛet n imendi. Tuɣa imeḥḍaren nnes řeqqḍen tidrin, ttḥekkan tent s ifassen nsen, ttᵉtten tent. 6:1 [Mt. 12:1-8; Mk. 2:23-28] — Aɛwd. 23:24; Mt. 12:1; Mk. 2:23. Ca n Ifarisiyyen nnan asen: “Mayemmi tᵉtteggem min war iḥeǧřen ad ittwagg di ssebt?” 6:2 Uf. 20:10. Yarra-dd Yasuɛ, inna asen: “Ma war teɣrim min igga Dawud umi iǧuẓ netta d yinni akides? 6:3 1 Ṣm. 21:1-6 Mammec yudef ɣar Taddart n AREBBI, iksi aɣrum n wescan i iǧan x tzewḍa n SIDI i war iḥeǧřen macca nnes mɣir i ikehhanen waha, uca icca zzayes u iwca ɛawed i yinni tuɣa iǧan akides?” Xenni inna asen: “Aqa Mmis n bnadem d Bab n ssebt.” 6:5 Mt. 12:8; Mk. 2:28.
 
Asgenfi n ijj n weryaz deg wass n ssebt
Deg ijj n wass n ssebt nneɣni yudef Yeccu ɣar temzida, ibda issɣara. Tuɣa din ijj n bnadem wenni umi afus nnes iqucceḥ. 6:6 [Mt. 12:9-14; Mk. 3:1-6] — Mt. 12:9; Mk. 3:1. Ḥḍan t imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, ma ad issgenfa di ssebt, ḥima ad xas afen ca n ttuhmet. Maca Netta yargeb x ixarriṣen nsen uca inna i bnadem wenni umi iqucceḥ ufus nnes: “Kkar, bedd di řwesṭ n temzida.” Umi ikkar u tuɣa ibedd din, inna asen Yasuɛ: “Ad kenniw sseqsiɣ x min iḥeǧřen ad ittwagg di ssebt. Ma iḥeǧeř i bnadem maḥend ad igg řxar niɣ řɣar, ad issenjem ijj n řeɛmar niɣ ad t yareddeǧ?” 10 Tuɣa ixezzar ɣar marra inni d as dd-innḍen, inna as i bnadem nni: “Swiẓẓeḍ afus nnec!” Isswiẓẓeḍ Netta afus nnes uca idweř ufus nnes iṣeḥḥ am wenneɣni. 6:10 1 Ij. 13:6; Mt. 12:13; Mk. 3:5 11 Maca nitni dewřen ccuren s zzɛaf uca ssiwřen jar asen x min ɣa ggen i Yasuɛ.
 
Řixḍaret n tenɛac n rrusul
12 Imsar deg wussan nni, aqa iffeɣ Yasuɛ ɣar ijj n wedrar, ḥima ad iẓẓaǧ uca isseɛdu din ǧiřet tekmeř, ittẓaǧa i AREBBI. 6:12 [Mt. 10:1-4; Mk. 3:13-19] 13 Umi tuɣa d aziř, iřaɣa-dd i imeḥḍaren nnes, uca ixḍar zzaysen tenɛac, isemma ten rrusul. 6:13 rrusul - niɣ ‘imazanen’.  6:13 Mt. 10:1; Mk. 3:13; 6:7; Lk. 9:1. 14 Cimɛun, wenni ittkennan Buṭrus, ‘aẓru’, d Andrawus umas, d Yaɛqub d Yuḥanna, d Filippus d Bar-Tulumawus 15 d Matta d Tuma d Yaɛqub, mmis n Ḥalfa, d Cimɛun wenni umi ttkennan ‘Amɛessab’, 16 Yahuda, mmis n Yaɛqub, d Yahuda Isxariyuṭi wenni iǧan d aɣeddar.
 
Yasuɛ isseřmad u issgenfa
17 Ihwa-dd Yasuɛ akidsen uca ibedd di řewḍa. Tuɣa akides ijj n ubarru n imeḥḍaren nnes d ijj n ubarru n iwdan zi marra Yahudiyya d Urcalim u zi tma n řebḥar ɣar Ṣur d Ṣaydun. 6:17 [Mt. 4:23-25; 5:1-12] — Mt. 4:25; Mk. 3:7. 18 Nitni usin-dd ḥima ad as sřen u ad ttwassgenfan zi řehřac nsen, tuɣa akidsen uřa d inni ittwaɣezzan zi řaryaḥ imengas, uca ttwassgenfan. 19 Marra řɣaci tuɣa ittexs ad t iḥada, minzi tuɣa itteffeɣ-dd zzayes jjehd nni issgenfan kuřci. 6:19 Mk. 5:30.
 
Lbaraka d nneɛřet
20 Issgeɛɛed tiṭṭawin nnes ɣar imeḥḍaren nnes, inna:
 
“Sseɛd nwem, kenniw, a imezřaḍ,
minzi Tageldit n AREBBI i kenniw. 6:20 Mt. 5:2.
21 Sseɛd nwem, kenniw, inni iǧuẓen řexxu,
minzi kenniw ad tᵉttwassjiwnem.
Sseɛd nwem, kenniw, inni ittrun řexxu,
minzi kenniw ad tḍeḥcem.6:21 Ica. 61:3; 65:13; 66:10.
22 Sseɛd nwem, umi kenniw carrhen iwdan,
ttaẓẓřen xawem, ttekkwaren kenniw,
uca ssfeṭṭaḥen zeg yisem nwem
x ssibbet n Mmis n bnadem.6:22 Mt. 5:11; 1 Bṭ. 2:19; 3:14; 4:14.
23 Farḥem deg wass nni, negzem s řefraḥet,
minzi, aqa řajar nwem imɣar deg ujenna,
minzi ammu tuɣa tteggen
řejdud nsen deg inabiyyen. 6:23 Řex. 5:41; 7:51.
24 Maca uct xawem, kenniw, aytbab n wagřa,
minzi aqa tᵉṭṭfem afewwej nwem.6:24 Ɛam. 6:1, 8.
25 Uct xawem, kenniw, inni ijjiwnen,
minzi ad tǧaẓem.
Uct xawem, kenniw inni iḍeḥḥcen řexxu,
minzi ad tceḍnem, ad trum. 6:25 Ica. 65:13; Yaɛ. 4:9; 5:1.
26 Uct xawem umi iwdan ad xawem ssiwřen mliḥ,
minzi ammu tuɣa tteggen řejdud nsen
ak-d inabiyyen issxarriqen.”
 
Tayri i řɛedyan
27 “Maca Necc ad awem iniɣ, i yinni ittesřan: Xsem řɛedyan nwem, thillam deg inni kenniw icarrhen, 6:27 [Mt. 5:38-48; 7:12] — Uf. 23:4; Awřn. 25:21; Mt. 5:44; Rum. 12:20; 1 Kur. 4:12. 28 barkem i yinni kenniw ineɛɛřen u ẓaǧem x yinni xawem ittɛeddan. 6:28 Lk. 23:34; Řex. 7:60. 29 I wenni cek iwtin ɣar umeggiz, arr as-dd s wenneɣni, u wenni d ac ɣa ikksen ajeǧab, war t ttᵉṭṭef ad iksi uřa d tcamir nnec. 6:29 Mt. 5:40; 1 Kur. 6:7. 30 Marra wenni d ac ɣa ittaren, ewc as t, u wenni i ɣa iksin min iǧan nnec, war d as t ttᵉttar. 6:30 Aɛwd. 15:7; Mt. 5:42. 31 Am mammec texsed ad awem ggen iwdan, ggem uřa d kenniw daysen amenni. 6:31 Mt. 7:12. 32 Mařa texsem ɣar yinni kenniw ittexsen, man tcuni i ɣarwem. Aqa uřa d imednab ttexsen inni i ten ittexsen. 6:32 Mt. 5:46. 33 Mařa teggem řxar i yinni d awem itteggen řxar, man tcuni i ɣarwem. Aqa uřa d imednab tteggen amenni. 34 U mařa tarḍřem i iwdan i zi tᵉttrajam ad awem dd-arren, man tcuni i ɣarwem? Aqa uřa d imednab arḍřen i imednab, ḥima ad asen dd-idweř amenni ɛawed. 6:34 Aɛwd. 15:8; Mt. 5:42. 35 Maca xsem řɛedyan nwem, ggem d asen tcuni, arḍřem, war tqeṭṭɛem řayas i ca n yijjen. Xenni ad yiři řajar nwem imɣar, ad tiřim d tarwa n Umɛuǧi x kuřci, minzi aqa ittegg s ttasiɛ n řxaḍar ak-d iɛeffanen d yinni war t icekkaren. 6:35 Mt. 5:45.
36 Areḥmem am mammec iǧa Babatwem d arḥim. 37 War ḥekkem, war tᵉttwaḥakamem. War ttḥasabem, war tᵉttwaḥasbem. Ɣfarem, ad awem ittwaɣfar. 6:37 Mt. 7:1; Rum. 2:1; 1 Kur. 4:5.
38 Wcem, ad awem immewc, ad nḍaren ijj n řmud icna, ideqqes, ittwassenhezz, ifeyyeḍ deg weḥsin nwem. Minzi s řmud i zi ɣa tweznem kenniw, ad zzayes tᵉttwaweznem uřa d kenniw.” 6:38 Awřn. 10:22; 19:17; Mt. 7:2; Mk. 4:24.
Amedya n uxecciw d teḥnact
39 Netta inna asen ijj n umedya: “Ma izemmar udarɣař ad indeh adarɣař? Ma war weṭṭin s tnayen idsen deg weḥfur? 6:39 [Mt. 7:1-5] — Ica. 42:19; Mt. 15:14. 40 Ameḥḍar war iǧi ca ḥsen zeg umseřmad nnes, maca kuř ameḥḍar nican ad yiři am umseřmad nnes. 6:40 Mt. 10:24; Yḥ. 13:16; 15:20. 41 Mayemmi txezzared ɣar uxecciw, tenni di tiṭṭ n umac, maca taḥnact, tenni di tiṭṭ nnec, war kis teřhid? 6:41 Mt. 7:3. 42 Mammec tᵉttegged teqqared i umac: ‘Uma, ejj ayi ad ac dd-ssuffɣeɣ axecciw i dayek di tiṭṭ nnec!’, u xzar, cek simant nnec war tᵉttwiřid ca taḥnact i ɣarek di tiṭṭ nnec. Cek, a amnafeq, suffeɣ-dd amezwaru taḥnact nni ɣarek di tiṭṭ nnec, xenni ad tᵉttwařid mliḥ maḥend ad tessuffɣed axecciw zi tiṭṭ n umac.”
 
Tacejjart d řɣiǧet nnes
43 “War din bu tcejjart taṣebḥant i dd-issɣemmayen řɣiǧet texsar, niɣ tacejjart ixsaren i dd-issɣemmayen řɣiǧet taṣebḥant. 6:43 tacejjart - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’).  6:43 [Mt. 7:17-20; 12:34-35] — Mt. 7:17; 12:33. 44 Minzi kuř tacejjart tᵉttwassen s řɣiǧet nnes, minzi war yrun zeg isennanen řbacur, u war řeqqḍen aḍiř zi cbarq ak-d isennanen. 6:44 Mt. 7:16. 45 Bnadem aṣebḥan zi řkenz n wuř nnes d aṣebḥan ad issuffeɣ min iṣebḥen uca bnadem aɛeffan zi řkenz n wuř nnes d aɛeffan ad dd-issuffeɣ tuɛeffna. S min zi iccur wuř, zzayes ssawařen iyencicen.” 6:45 Mt. 12:35.
 
Taddart x sseǧaḥ
46 “Mayemmi d ayi tᵉttřaɣam: ‘A Sidi, a Sidi!’ uca war tᵉtteggem ca min qqareɣ? 6:46 [Mt. 7:24-27] — Mal. 1:6; Mt. 7:21; 25:11; Lk. 13:25; Rum. 2:13; Yaɛ. 1:22. 47 Marra wenni ɣari i dd ɣa yasen, ad iseř i wawařen inu uca ad zzaysen igg, Necc ad awem ssecneɣ min di yarwes netta. 6:47 Mt. 7:24. 48 Netta yarwes deg ijj n bnadem i ibnan ict n taddart. Netta iɣza, iḥfar uca issars dsas x sseǧaḥ. Umi dd-tusa sseḥřet, tqebbeḍ řḥemřet taddart nni uca war tzemmar ad tt tessenhezz, minzi tuɣa dsas nnes x sseǧaḥ. 49 Maca wenni ittesřan war ittegg, yarwes di bnadem i ibnan taddart nnes x temmurt břa dsas. Umi tt-i-dd-tqebbeḍ řḥemřet, řexdenni tewḍa. Tuɣa afartek n taddart nni d ameqqran.”
 
 

6:1 6:1 [Mt. 12:1-8; Mk. 2:23-28] — Aɛwd. 23:24; Mt. 12:1; Mk. 2:23.

6:2 6:2 Uf. 20:10.

6:3 6:3 1 Ṣm. 21:1-6

6:5 6:5 Mt. 12:8; Mk. 2:28.

6:6 6:6 [Mt. 12:9-14; Mk. 3:1-6] — Mt. 12:9; Mk. 3:1.

6:10 6:10 1 Ij. 13:6; Mt. 12:13; Mk. 3:5

6:12 6:12 [Mt. 10:1-4; Mk. 3:13-19]

6:13 6:13 rrusul - niɣ ‘imazanen’.

6:13 6:13 Mt. 10:1; Mk. 3:13; 6:7; Lk. 9:1.

6:17 6:17 [Mt. 4:23-25; 5:1-12] — Mt. 4:25; Mk. 3:7.

6:19 6:19 Mk. 5:30.

6:20 6:20 Mt. 5:2.

6:21 6:21 Ica. 61:3; 65:13; 66:10.

6:22 6:22 Mt. 5:11; 1 Bṭ. 2:19; 3:14; 4:14.

6:23 6:23 Řex. 5:41; 7:51.

6:24 6:24 Ɛam. 6:1, 8.

6:25 6:25 Ica. 65:13; Yaɛ. 4:9; 5:1.

6:27 6:27 [Mt. 5:38-48; 7:12] — Uf. 23:4; Awřn. 25:21; Mt. 5:44; Rum. 12:20; 1 Kur. 4:12.

6:28 6:28 Lk. 23:34; Řex. 7:60.

6:29 6:29 Mt. 5:40; 1 Kur. 6:7.

6:30 6:30 Aɛwd. 15:7; Mt. 5:42.

6:31 6:31 Mt. 7:12.

6:32 6:32 Mt. 5:46.

6:34 6:34 Aɛwd. 15:8; Mt. 5:42.

6:35 6:35 Mt. 5:45.

6:37 6:37 Mt. 7:1; Rum. 2:1; 1 Kur. 4:5.

6:38 6:38 Awřn. 10:22; 19:17; Mt. 7:2; Mk. 4:24.

6:39 6:39 [Mt. 7:1-5] — Ica. 42:19; Mt. 15:14.

6:40 6:40 Mt. 10:24; Yḥ. 13:16; 15:20.

6:41 6:41 Mt. 7:3.

6:43 6:43 tacejjart - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’).

6:43 6:43 [Mt. 7:17-20; 12:34-35] — Mt. 7:17; 12:33.

6:44 6:44 Mt. 7:16.

6:45 6:45 Mt. 12:35.

6:46 6:46 [Mt. 7:24-27] — Mal. 1:6; Mt. 7:21; 25:11; Lk. 13:25; Rum. 2:13; Yaɛ. 1:22.

6:47 6:47 Mt. 7:24.