Muqeddes Kalam (latin yéziq) Luqa 21

Tul ayalning ianisi hemmisiningkidin köp

Mar. 12:41-44

1 U béshini kötürüp qariwidi, baylarning öz sediqilirini ibadetxanidiki iane sanduqigha tashlighinini kördi.□ ■ 2 U yene sanduqqa ikki tiyinni tashlawatqan bir namrat tul ayalnimu kördi.□ 3 Shuning bilen u: — Men silerge berheq shuni éytip qoyayki, bu namrat tul ayalning tashlighini hemmeylenningkidin köptur.■ 4 Chünki ularning hemmisi özlirining ashqanliridin iane qilip, Xudagha atighan sadiqilerge qoshup tashlidi; lékin bu ayal namratliqigha qarimay, özining tirikchilik qilidighinining hemmisini iane qilip tashlidi.

Kelgüsi toghrisidiki bésharet

Mat. 24:1-14; Mar. 13:1-13

5 We beziler ibadetxanining nepis tashlar we Xudagha sunulghan hediyeler bilen qandaq bézelgenliki toghrisida sözlishiwatatti. U:■

6 — Siler körüwatqan bu barliq nersilerge nisbeten, shu künler kéliduki, hetta bir tal tashmu tash üstide qaldurulmay, hemmisi gumran qilinidu, — dédi.■

7 Ular uningdin:

— Ustaz, bu dégenliring qachan yüz béridu? Bu ishlarning yüz béridighanliqini ayan qilidighan qandaq alamet bolidu? — dep soridi.

8 U mundaq dédi:

— Azdurulup kétishtin hézi bolunglar. Chünki tola kishiler méning namimni sétip: «Mana özüm shudurmen!» we «Ashu waqit yéqinlashti!» deydu. Shunga ularning keynige kirmenglar.□ ■ 9 Siler urush we topilanglarning xewirini anglighan waqtinglardimu wehimige chüshmenglar; chünki bu ishlarning awwal yüz bérishi muqerrer. Lékin bular, zaman axiri yétip keldi, dégenlik emes.

10 Andin u yene mundaq dédi:

— Bir millet yene bir millet bilen urushqa chiqidu, bir padishahliq yene bir padishahliq bilen urushqa chiqidu. □ ■ 11 Jay-jaylarda shiddetlik yer tewreshler, acharchiliqlar we wabalar bolidu, yer yüzide wehshetler we asmanda heywetlik alametler körünidu. □ 12 Biraq bu herbir weqeler yüz bérishtin ilgiri, kishiler silerge qol sélip tutqun qilidu we silerge ziyankeshlik qilip, silerni sinagoglarning soraqlirigha tapshuridu, zindanlargha tashlaydu; ular méning namim tüpeylidin silerni padishah we hökümdarlarning aldigha élip baridu, ■ 13 we buning bilen ularning aldida guwahliq bérish pursitinglar chiqidu. □ 14 Uning üchün erzge qandaq jawab bérish toghrisida aldin’ala héch oylanmasliqqa qelbinglarda qet’iy niyet qilinglar. ■ 15 Chünki men silerge barliq düshmenliringlar reddiye we ret qilalmighudek pasahetlik til we danishmenlik ata qilimen. ■ 16 Hetta ata-ana, aka-uka, uruq-tughqan we yar-buraderliringlarmu silerge xainliq qilip tutup béridu we ular aranglardiki beziliringlarni öltüridu. □ ■ 17 Siler méning namim tüpeylidin hemme ademning nepritige uchraysiler. ■ 18 Halbuki, béshinglardiki bir tal chachmu halak bolmaydu! ■ 19 Sewr-chidamliq bolghininglarda, jéninglargha ige bolalaysiler.□

Yérusalémning weyran qilinishidin bésharet

Mat. 24:15-21; Mar. 13:14-19

20 — Lékin Yérusalémning düshmen qoshunliri teripidin qorshiwélin’ghanliqini körgininglarda, uning weyran bolush waqti yéqinliship qaptu, dep bilinglar. ■ 21 U chaghda Yehudiye ölkiside turuwatqanlar taghlargha qachsun, sheher ichide turuwatqanlar uningdin chiqip ketsun, yézilarda turuwatqanlar sheherge kirmisun. 22 Chünki shu chagh «intiqam jazasini tartidighan künler»dur; shuning bilen muqeddes yazmilarda barliq pütülgenler emelge ashurulidu.□ ■

23 Emdi shu künlerde hamilidar ayallar we bala émitidighanlarning haligha way! Chünki bu zéminda éghir qischiliq bolidu we ershtiki ghezep bu xelqning béshigha chüshidu; □ 24 Ular qilichning bisida yiqitilidu we tutqun qilinip, barliq ellerge élip kétilidu; «yat ellerning waqti» toshquche, Yérusalém yat ellerning ayagh astida qalidu.□ ■

Mesihning kélidighanliqi heqqide

Mat. 24:29-31; Mar. 13:24-27

25 — Quyash, ay, yultuzlardimu alametler bolidu; yer yüzidiki eller arisida déngiz-okyanlarning güldürlishidin we dolqunlarning dawalghushliridin parakendichilik bolidu. ■ 26 Ademler qorqup, yer yüzige kélidighan apetlerni wehime ichide kütüp es-hoshini yoqitidu; chünki asmandiki küchler lerzige kélidu. □ 27 Andin kishiler Insan’oghlining küch-qudret we ulugh shan-sherep bilen bir bulut ichide kéliwatqanliqini köridu.■

28 Lékin bu alametler körünüshke bashlighanda, qeddinglarni ruslap béshinglarni kötürünglar, chünki bu silerni azad qilishtiki nijat yéqinlashti, dégenliktur.■

Enjür derixidin sawaq élish

Mat. 24:32-35; Mar. 13:28-31

29 U ulargha mundaq bir temsilni sözlep berdi:

— Enjür derixi we bashqa barliq derexlerge qaranglar. ■ 30 Ularning yéngidin bixlan’ghanda ulargha qarap, özünglar yazning yétip kélishige az qalghanliqini bilisiler. 31 Shuningdek, baya déyilgen alametlerning yüz bériwatqanliqini körgininglarda, Xudaning padishahliqining yéqin qalghalnliqini bilinglar. 32 Men silerge berheq shuni éytip qoyayki, bu alametlerning hemmisi emelge ashurulmay turup, bu dewr ötmeydu. □ 33 Asman-zémin yoqilidu, biraq méning sözlirim hergiz yoqalmaydu.□ ■

Hoshyar bolunglar

34 — Lékin özünglargha agah bolunglarki, köngülliringlar eysh-ishret, meyxorluq we tirikchilikning ghem-endishiliri bilen bixudlashmisun, shu küni üstünglargha tuyuqsiz chüshmisun. □ ■ 35 Chünki u goya tuzaqtek barliq yer yüzide herbir turuwatqanlarning béshigha chüshidu. ■ 36 Shunga herqandaq waqitlarda hoshyar bolunglar, yüz bérish aldida turuwatqan bu ishlardin özünglarni qachurup Insan’oghli aldida hazir bolup turushqa layiq hésablinish üchün herdaim dua qilinglar, — dédi.□ ■

37 Emdi u kündüzliri ibadetxanida telim béretti, axshamliri sheherdin chiqip, kéchini Zeytun téghi dep atalghan taghda ötküzetti. ■ 38 We barliq xelq uning telimini anglighili tang seherde ibadetxanigha kirip, uning yénigha kéletti.

Luqa
<
21
>

□21:1 «U... baylarning öz sediqilirini ibadetxanidiki iane sanduqigha tashlighinini kördi» — «iane sanduqi» dégen söz adette grék tilida «xezine»ni körsitidu. Lékin mushu yerde ibadetxanidiki xezine üchün sediqiler yighilidighan jay, belkim chong bir sanduqni körsetse kérek.

■21:1 2Pad. 12:10; Mar. 12:41.

□21:2 «U yene sanduqqa ikki tiyinni tashlawatqan bir namrat tul ayalnimu kördi» — bu «tiyin» (grék tilida «lepton») «dénarius»ning 1/128i bolup, bir ishlemchining bir künlük ish heqqi ichide «alte minut»luq puligha barawer.

■21:3 2Kor. 8:12.

■21:5 Mat. 24:1; Mar. 13:1.

■21:6 1Pad. 9:7; Mik. 3:12; Luqa 19:44.

□21:8 «Mana özüm shudurmen» — «Mana özüm Mesihdurmen» dégen menini bildüridu. «Ashu waqit» — qiyamet künini körsitidu.

■21:8 Yer. 29:8; Mat. 24:4; Ef. 5:6; Kol. 2:18; 2Tés. 2:2; 1Yuh. 4:1.

□21:10 «Bir millet yene bir millet bilen urushqa chiqidu, bir padishahliq yene bir padishahliq bilen urushqa chiqidu» — ibraniy tilida (shundaqla grék tilida) bu ibare dunya boyiche kéngeygen urushlarni körsitishi mumkin («Yesh.» 19:2, «2Tar.» 15:3-6de bu turaqliq ibare toghruluq misallar bar.

■21:10 Yesh. 19:2.

□21:11 «Yer yüzide wehshetler we asmanda heywetlik alametler körünidu» — grék tilidiki eyni tékistte «yer yüzide» dégen söz yoq. Biraq bizningche héliqi «heywetlik alametler» asmanda bolidighanliqi tekitlen’gendin kéyin, «wehshetler» bolsa choqum «yer yüzide» bolushi kérek. 25-ayetnmu körüng.

■21:12 Mat. 10:17; 24:9; Mar. 13:9; Yuh. 16:2; Ros. 4:3; 5:18; 12:4; 16:24; Weh. 2:10.

□21:13 «... buning bilen ularning aldida guwahliq bérish pursitinglar chiqidu» — «guwahliq bérish» mushu yerde xush xewer yetküzüsh, Xudaning nijati Reb Eysa Mesih arqiliq dunyagha keldi, dep jakarlashtin ibaret.

■21:14 Mat. 10:19; Mar. 13:11.

■21:15 Mis. 4:12; Yesh. 54:17; Mat. 10:19; Ros. 6:10.

□21:16 «xainliq qilip tutup béridu» — bu birla söz bilen ipadilinidu.

■21:16 Mik. 7:6; Ros. 7:59; 12:2.

■21:17 Mat. 10:22; Mar. 13:13.

■21:18 1Sam. 14:45; 2Sam. 14:11; 1Pad. 1:52; Mat. 10:30.

□21:19 «Sewr-chidamliq bolghininglarda, jéninglargha ige bolalaysiler» — bu ayette «jan» yaki jismaniy hayat yaki ademning öz wujudini, shundaqla rohiy hayatini körsitidu. Bizningche mushu yerde insanning rohiy hayatidiki emeliy jehetlerni körsitidu. Birside rohiy hayat bar bolsa, undaqta u özini tutalaydighan, türlük rohiy hujumlargha taqabil turalaydighan bolidu — mesilen, özide bar bolghan ensireshler, qorqunchlar, shehwaniy hewesler qatarliqlarni Mesihge boysunduralaydu (mesilen, «2Kor.» 10:5, «1Tés.» 4:4ni körüng).

■21:20 Dan. 9:27; Mat. 24:15; Mar. 13:14.

□21:22 «intiqam jazasini tartidighan künler» — «intiqam jazasi» grék tilida bu söz hem «intiqam» hem «toluq, mutleq höküm chiqirish» dep ipadilinidu. «Mat.» 23:35ni körüng. Bu «intiqam» yaki «höküm chiqirilish»ni Xuda Özining xelqi Yehudiylar üstige yürgüzidu. Bu, mushu yerde (12-24-ayet) Yérusalém shehirining miladiye 70-yili muhasirige élinishi we weyran qilinishini körsitighan bésharettur. Kéyinki ayetler axir zamanni körsitidu.

■21:22 Dan. 9:26,27; Mat. 24:15; Mar. 13:14.

□21:23 «bu zéminda éghir qischiliq bolidu...» — yaki «yer yüzide éghir qischiliq bolidu».

□21:24 «Ular ... tutqun qilinip, barliq ellerge élip kétilidu; «yat ellerning waqti» toshquche, Yérusalém yat ellerning ayagh astida qalidu» — «eller» mushu yerde Yehudiy emeslerni körsitidu. «Yat ellerning waqti» — Grék tilida «yat ellerning waqitliri». «Yat ellerning waqti toshquche» dégen ibare Yehudiy xelqi axir zamanda qaytidin Yérusalémda turidighanliqini we Yérusalémni idare qilidighanliqini körsitidu. Bu ibare we shundaqla bu babtiki bashqa bésharetler üstide «qoshumche söz»imizde azraq toxtilimiz.

■21:24 Rim. 11:25.

■21:25 Yesh. 13:10; Ez. 32:7; Yo. 3:4; 3:15; Mat. 24:29; Mar. 13:24; Weh. 6:12.

□21:26 «asmandiki küchler lerzige kélidu» — «asmandiki küchler» belkim asmandiki jisimlar (quyash, ay, yultuz qatarliqlar)ni we hem asmanda Xudaning perishtiliri bilen jeng qiliwatqan jin-sheytanlarnimu körsitishi mumkin.

■21:27 Dan. 7:10; Mat. 16:27; 24:30; 25:31; 26:64; Mar. 13:26; 14:62; Ros. 1:11; 2Tés. 1:10; Weh. 1:7.

■21:28 Rim. 8:23.

■21:29 Mat. 24:32; Mar. 13:28.

□21:32 «bu alametlerning hemmisi emelge ashurulmay turup, bu dewr ötmeydu» — eger tilgha élin’ghan alamet Yérusalémning weyran bolushigha (miladiye 70-yili) (20-24-ayet) qaritilghan bolsa, undaqta «bu dewr» dégen söz tebiiyki (1) Eysaning dewride yashap ötken ademlerni körsitidu. (2) eger Mesihning dunyagha qaytip kélishige (27-ayet) qaritilghan bolsa, «dewr» dégen söz belkim pütün Yehudiye xelqini körsitidu; (3) bu ayetlerde éytilghan weqelerning bashlinish dewride yashighanlarni körsitidu. Shunga barliq weqeler shu dewr ichide yüz béridu, dégenlik bolidu. Bizningche (3)-sherh aldi-keyni ayetlerge eng bap kélidu.

□21:33 «Asman-zémin yoqilidu, biraq méning sözlirim hergiz yoqalmaydu» — grék tili «asman-zémin ötidu, biraq méning sözlirim hergiz ötmeydu».

■21:33 Zeb. 102:25-27; Yesh. 51:6; Mat. 24:35; Ibr. 1:11.

□21:34 «shu küni üstünglargha tuyuqsiz chüshmisun» — «shu kün» muqeddes kitabta daim dégüdek Mesih dunyagha qaytip kélidighan, insanlardin hésab alidighan künni körsitidu.

■21:34 Rim. 13:13; 1Tés. 5:6; 1Pét. 4:7.

■21:35 1Tés. 5:2; 2Pét. 3:10; Weh. 3:3; 16:15.

□21:36 «yüz bérish aldida turuwatqan bu ishlardin özünglarni qachurup» — yaki «yüz bérish aldida turuwatqan bu ishlardin qutulup...». Emdi étqadchilar bu dehshetlik weqelerdin ötüp kétemdu, yaki awwal élip kétilemdu? Bu muhim mesile. Oqurmenler mushu ayetning aldi-keynidiki söz-ayetlerge qarap özliri bir xulasige kéleleydu. Biz bashqa yerlerdimu bu téma üstide toxtalghan («Tésalonikaliqlargha (2)»diki «qoshumche söz»imizde). «hazir bolup layiq hésablinish üchün...» — bezi kona köchürmilerde: «küchlendürülüshünglar üchün...» déyilidu.

■21:36 Mat. 24:42; 25:13; Mar. 13:33; Luqa 12:40; 1Tés. 5:6.

■21:37 Yuh. 8:2.