16
Kelidiƣan ziyankǝxliklǝr
Silǝrning putlixip kǝtmǝslikinglar üqün bularni silǝrgǝ eyttim. Ular silǝrni sinagoglarning jamaǝtliridin ⱪoƣlap qiⱪiriwetidu; ⱨǝmdǝ xundaⱪ bir waⱪit-saǝt keliduki, silǝrni ɵltürgüqi ɵzini Hudaƣa hizmǝt ⱪiliwatimǝn, dǝp ⱨesablaydu.«Ular silǝrni sinagoglarning jamaǝtliridin ⱪoƣlap qiⱪiriwetidu» — yuⱪiriⱪi baxⱪa izaⱨatlarda eytⱪinimizdǝk, Yǝⱨudiy hǝlⱪi birsini «sinagogtin qiⱪiriwǝtsǝ», keyin uning bilǝn ⱨeqⱪandaⱪ bardi-kǝldi ⱪilmay, bǝlki uningƣa tehimu ziyankǝxlik ⱪiliximu mumkin.  Yⱨ. 9:22, 34; 12:42. Ular bularni ya Atini, ya meni tonumiƣanliⱪi üqün ⱪilidu.Yⱨ. 15:21; 1Kor. 2:8. Lekin mǝn bu ixlarni silǝrgǝ eyttimki, waⱪit-saiti kǝlgǝndǝ, mǝn xundaⱪ aldin’ala eytⱪinimni esinglarƣa kǝltürǝlǝysilǝr.«... waⱪit-saiti kǝlgǝndǝ» — demǝk, Yǝⱨudiy hǝlⱪidin wǝ keyin baxⱪilar tǝripidin bolƣan ziyankǝxliklǝr kǝlgǝndǝ.  Yⱨ. 13:19; 14:29.
 
Muⱪǝddǝs Roⱨning yetkǝkqi wǝ ustaz bolidiƣanliⱪi
— Mǝn baxta bularni silǝrgǝ eytmidim, qünki mǝn silǝr bilǝn billǝ idim.
Lekin ǝmdi meni ǝwǝtküqining yeniƣa ⱪaytip ketimǝn. Xundaⱪ turuⱪluⱪ, aranglardin ⱨeqkim mǝndin: «Nǝgǝ ketisǝn?» dǝp sorimaywatidu. Əksiqǝ, silǝrgǝ bularni eytⱪinim üqün, ⱪǝlbinglar ⱪayƣuƣa qɵmüp kǝtti. Əmma mǝn silǝrgǝ ⱨǝⱪiⱪǝtni eytip ⱪoyayki, mening ketixim silǝrgǝ paydiliⱪtur. Qünki ǝgǝr kǝtmisǝm, Yardǝmqi silǝrgǝ kǝlmǝydu. Əmma kǝtsǝm, Uni silǝrgǝ ǝwǝtimǝn.Luⱪa 24:49; Yⱨ. 14:26; 15:26. U kǝlgǝndǝ, bu dunyadikilǝrgǝ gunaⱨ toƣrisida, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ toƣrisida wǝ ahirǝt soriⱪi toƣrisida ⱨǝⱪiⱪǝtni bilgüzidu. U ularni gunaⱨ toƣrisida bilgüzidu, qünki ular manga etiⱪad ⱪilmidi.«U ularni gunaⱨ toƣrisida bilgüzidu» — yaki «U ularni ɵz gunaⱨi toƣruluⱪ bilgüzidu» yaki «U ularni gunaⱨning nemǝ ikǝnlikini bilgüzidu». Degǝndǝk üq tǝrjimisi boluxi mumkin, lekin omumiy mǝnisi asasǝn ohxax. 10 Ularni ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ toƣrisida bilgüzidu, qünki Atamning yeniƣa ⱪaytip barimǝn wǝ silǝr meni yǝnǝ kɵrǝlmǝysilǝr. 11 Ularni ahirǝt soriⱪi toƣrisida bilgüzidu, qünki bu dunyaning ⱨɵkümdari üstigǝ ⱨɵküm qiⱪirildi.«bu dunyaning ⱨɵkümdari» — Xǝytan, Iblis. «...Ularni ahirǝt soriⱪi toƣrisida bilgüzidu, qünki bu dunyaning ⱨɵkümdari üstigǝ ⱨɵküm qiⱪirildi» — 9-11-ayǝttiki «U (Muⱪǝddǝs Roⱨ)... gunaⱨ toƣrisida... ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ toƣrisida... wǝ ahirǝt soriⱪi toƣrisida...bilgüzidu....» degǝnlǝrning üstidǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»dǝ azraⱪ tohtilimiz.  Yⱨ. 12:31; 14:30; Əf. 2:2; Kol. 2:15.
12 Silǝrgǝ eytidiƣan yǝnǝ kɵp sɵzlirim bar idi; lekin silǝr ularni ⱨazirqǝ kɵtürǝlmǝysilǝr. «Silǝrgǝ eytidiƣan yǝnǝ kɵp sɵzlirim bar idi; lekin silǝr ularni ⱨazirqǝ kɵtürǝlmǝysilǝr» — muhlislar ⱪandaⱪ sɵzlǝrni kɵtürǝlmǝydu? Bu toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. 13 Lekin U, yǝni Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi kǝlgǝndǝ, U silǝrni barliⱪ ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ baxlap baridu. Qünki U ɵzlükidin sɵzlimǝydu, bǝlki nemini angliƣan bolsa, xuni sɵzlǝydu wǝ kǝlgüsidǝ bolidiƣan ixlardin silǝrgǝ hǝwǝr beridu. «Qünki U ɵzlükidin sɵzlimǝydu, bǝlki nemini angliƣan bolsa, xuni sɵzlǝydu» — «U (Mukǝddǝs Roⱨ)... nemini angliƣan bolsa» — demǝk, Muⱪǝddǝs Roⱨning Huda wǝ Uning Kalamidin angliƣini. «Muⱪǝddǝs Roⱨ,... nemini angliƣan bolsa, xuni sɵzlǝydu wǝ kǝlgüsidǝ bolidiƣan ixlardin silǝrgǝ hǝwǝr beridu» — bu muⱨim wǝdǝ toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.  Yⱨ. 12:49; 14:26 14 U meni uluƣlaydu; qünki U mǝndǝ bar bolƣanni tapxuruwelip, silǝrgǝ jakarlaydu. 15 Atida bar bolƣanning ⱨǝmmisi ⱨǝm meningkidur; mana xuning üqün mǝn: «U mǝndǝ bar bolƣanni tapxuruwelip, silǝrgǝ jakarlaydu» dǝp eyttim.« Muⱪǝddǝs Roⱨ mǝndǝ bar bolƣanni tapxuruwelip, silǝrgǝ jakarlaydu» — Bu muⱨim wǝdǝ toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.  Yⱨ. 17:10.
 
Ƣǝm-ⱪayƣuliringlar mǝnggü huxalliⱪⱪa aylinidu
16 Az waⱪittin keyin, meni kɵrmǝysilǝr; wǝ yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni ⱪayta kɵrisilǝr, qünki mǝn Atamning yeniƣa ketimǝn».«yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni ⱪayta kɵrisilǝr, qünki mǝn Atamning yeniƣa ketimǝn» — bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ muxu yǝrdǝ «qünki mǝn Atamning yeniƣa ketimǝn» degǝn sɵz tepilmaydu. Lekin bizningqǝ 17-ayǝt uning ǝslidǝ barliⱪini ispatlaydu.  Yⱨ. 7:33.
17 Xunga muhlislarning bǝziliri bir-birigǝ:
— Bizlǝrgǝ: — «Az waⱪittin keyin, meni kɵrmǝysilǝr; yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni ⱪayta kɵrisilǝr» wǝ yǝnǝ «Qünki mǝn Atamning yeniƣa ketimǝn» degini nemǝ deginidu? 18 «Az waⱪittin keyin» degǝn sɵzining mǝnisi nemǝ? Uning nemilǝrni dǝwatⱪanlirini bilmiduⱪ, — deyixidu.
19 Əysa ularning ɵzidin nemini sorimaⱪqi bolƣinini bilip ularƣa mundaⱪ dedi:
— «Mening «Az waⱪittin keyin, meni kɵrmǝysilǝr; yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni kɵrisilǝr» deginimning mǝnisini bir-biringlardin sorawatamsilǝr? «Mening «Az waⱪittin keyin, meni kɵrmǝysilǝr; yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni kɵrisilǝr» — Mǝsiⱨning muxu deginidǝ kɵzdǝ tutⱪini, bizningqǝ, uning ɵlümi, dǝpnǝ ⱪilinixi wǝ ɵlümdin tirilip muhlisliriƣa ɵzini ayan ⱪilixidin ibarǝt. 20 Bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ, mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, silǝr yiƣa-zar kɵtürüsilǝr, lekin bu dunyadikilǝr huxal boluxup ketidu; silǝr ⱪayƣurisilǝr, lekin ⱪayƣuliringlar xadliⱪⱪa aylinidu. 21 Ayal kixi tuƣutta azablinidu, qünki uning waⱪit-saiti yetip kǝlgǝn; lekin bowiⱪi tuƣulup bolƣandin keyin, bir pǝrzǝntning dunyaƣa kǝlgǝnlikining xadliⱪi bilǝn tartⱪan azabini untup ketidu. Yǝx. 26:17. 22 Xuningƣa ohxax, silǝrmu ⱨazir azabliniwatisilǝr, lekin mǝn silǝr bilǝn ⱪayta kɵrüximǝn, ⱪǝlbinglar xadlinidu wǝ xadliⱪinglarni ⱨeqkim silǝrdin tartiwalalmaydu. 23 Xu kündǝ silǝr mǝndin ⱨeqnǝrsǝ sorimaysilǝr. Bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ, mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, mening namim bilǝn Atidin nemini tilisǝnglar, u xuni silǝrgǝ beridu. Yǝr. 29:12; Mat. 7:7; 21:22; Mar. 11:24; Luⱪa 11:9; Yⱨ. 14:13; 15:7; Yaⱪ. 1:5; 1Yuⱨa. 3:22; 5:14. 24 Ⱨazirƣiqǝ mening namim bilǝn ⱨeqnemǝ tilimidinglar. Əmdi tilǝnglar, erixisilǝr, buning bilǝn xadliⱪinglar tolup taxidu!
 
Bu dunya üstidin ƣǝlibǝ ⱪilix
25 Silǝrgǝ bularni tǝmsillǝr bilǝn eytip bǝrdim. Biraⱪ xundaⱪ bir waⱪit keliduki, u qaƣda silǝrgǝ yǝnǝ tǝmsillǝr bilǝn sɵzlimǝymǝn, Ata toƣruluⱪ silǝrgǝ oquⱪ eytimǝn. «Silǝrgǝ bularni tǝmsillǝr bilǝn eytip bǝrdim. Biraⱪ xundaⱪ bir waⱪit keliduki, u qaƣda silǝrgǝ yǝnǝ tǝmsillǝr bilǝn sɵzlimǝymǝn, ata toƣruluⱪ silǝrgǝ oquⱪ eytimǝn» — tǝmsillǝrdin bolƣan birnǝqqǝ misallar 10-babtin («ⱪoylarning ixiki» wǝ «yahxi padiqi» toƣruluⱪ) 13-babtin (ularƣa «put yuyux» toƣruluⱪ tǝmsil wǝ ɵlgǝ) 15-babtin («ⱨǝⱪiⱪiy üzüm teli» toƣruluⱪ) wǝ 21-ayǝttin («tuƣutta bolƣan ayal» toƣruluⱪ) tepilidu. 26 Xu küni tilǝkliringlarni mening namim bilǝn iltija ⱪilisilǝr. Mǝn silǝr üqün Atidin tǝlǝp ⱪilimǝn, dǝp eytmaymǝn; 27 qünki Ata ɵzimu silǝrni sɵyidu; qünki silǝr meni sɵyisilǝr wǝ mening Hudaning yenidin kǝlgǝnlikimgǝ ixǝndinglar.Yⱨ. 17:8.
28 Mǝn Atining yenidin qiⱪip bu dunyaƣa kǝldim; ǝmdi mǝn yǝnǝ bu dunyadin ketip Atining yeniƣa barimǝn».Yⱨ. 13:3.
29 Muhlisliri:
— Mana sǝn ⱨazir oquⱪ eytiwatisǝn, tǝmsil kǝltürüp sɵzlimiding! «Mana sǝn ⱨazir oquⱪ eytiwatisǝn, tǝmsil kǝltürüp sɵzlimiding!» — muhlislarning ⱨǝⱪiⱪiy qüxǝngǝn-qüxǝnmigini 31-ayǝttin kɵrünidu. 30 Biz sening ⱨǝmmini bilginingni, xundaⱪla ⱨeqkimning sǝndin soal sorixining ⱨajiti yoⱪluⱪini ǝmdi bilip yǝttuⱪ. Xuningdin sening Hudaning yenidin kǝlgǝnlikinggǝ ixǝnduⱪ, — deyixti.«ⱨeqkimning sǝndin soal sorixining ⱨajiti yoⱪ» — mǝnisi bǝlkim Mǝsiⱨning ularning ɵzidin sorimaⱪqi bolƣan soallirini tehi sorimay turupla, ularning sorimaⱪqi bolƣinini alliⱪaqan bilgǝnlikini kɵzdǝ tutidu.  Yⱨ. 21:17.
31 Əysa jawabǝn ularƣa:
— Ⱨazir ixǝndinglarmu? 32 Mana, xundaⱪ waⱪit-saiti kelǝy dǝp ⱪaldi, xundaⱪla kelip ⱪaldiki, ⱨǝmminglar meni yalƣuz taxlap ⱨǝrbiringlar ɵz yolliringlarƣa tarⱪilip ketisilǝr. Biraⱪ mǝn yalƣuz ǝmǝsmǝn, qünki Ata mǝn bilǝn billidur. «ⱨǝmminglar meni yalƣuz taxlap ⱨǝrbiringlar ɵz yolliringlarƣa tarⱪilip ketisilǝr» — «ɵz yolliringlarƣa» yaki «ɵzünglarningkigǝ» (demǝk, ɵz ɵyünglarƣa). «Matta» 26:56, «Mar.» 14:50ni kɵrüng.  Zǝk. 13:7; Mat. 26:31; Mar. 14:27; Yⱨ. 8:29; 14:10. 33 Silǝrning mǝndǝ hatirjǝmlikkǝ igǝ boluxunglar üqün bularni silǝrgǝ eyttim. Bu dunyada turup azab-oⱪubǝt tartisilǝr, ǝmma ƣǝyrǝtlik bolunglar! Mǝn bu dunya üstidin ƣǝlibǝ ⱪildim!Yǝx. 9:5; Yⱨ. 14:27; Rim. 5:1; Əf. 2:13; Kol. 1:20.
 
 

16:2 «Ular silǝrni sinagoglarning jamaǝtliridin ⱪoƣlap qiⱪiriwetidu» — yuⱪiriⱪi baxⱪa izaⱨatlarda eytⱪinimizdǝk, Yǝⱨudiy hǝlⱪi birsini «sinagogtin qiⱪiriwǝtsǝ», keyin uning bilǝn ⱨeqⱪandaⱪ bardi-kǝldi ⱪilmay, bǝlki uningƣa tehimu ziyankǝxlik ⱪiliximu mumkin.

16:2 Yⱨ. 9:22, 34; 12:42.

16:3 Yⱨ. 15:21; 1Kor. 2:8.

16:4 «... waⱪit-saiti kǝlgǝndǝ» — demǝk, Yǝⱨudiy hǝlⱪidin wǝ keyin baxⱪilar tǝripidin bolƣan ziyankǝxliklǝr kǝlgǝndǝ.

16:4 Yⱨ. 13:19; 14:29.

16:7 Luⱪa 24:49; Yⱨ. 14:26; 15:26.

16:9 «U ularni gunaⱨ toƣrisida bilgüzidu» — yaki «U ularni ɵz gunaⱨi toƣruluⱪ bilgüzidu» yaki «U ularni gunaⱨning nemǝ ikǝnlikini bilgüzidu». Degǝndǝk üq tǝrjimisi boluxi mumkin, lekin omumiy mǝnisi asasǝn ohxax.

16:11 «bu dunyaning ⱨɵkümdari» — Xǝytan, Iblis. «...Ularni ahirǝt soriⱪi toƣrisida bilgüzidu, qünki bu dunyaning ⱨɵkümdari üstigǝ ⱨɵküm qiⱪirildi» — 9-11-ayǝttiki «U (Muⱪǝddǝs Roⱨ)... gunaⱨ toƣrisida... ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ toƣrisida... wǝ ahirǝt soriⱪi toƣrisida...bilgüzidu....» degǝnlǝrning üstidǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»dǝ azraⱪ tohtilimiz.

16:11 Yⱨ. 12:31; 14:30; Əf. 2:2; Kol. 2:15.

16:12 «Silǝrgǝ eytidiƣan yǝnǝ kɵp sɵzlirim bar idi; lekin silǝr ularni ⱨazirqǝ kɵtürǝlmǝysilǝr» — muhlislar ⱪandaⱪ sɵzlǝrni kɵtürǝlmǝydu? Bu toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.

16:13 «Qünki U ɵzlükidin sɵzlimǝydu, bǝlki nemini angliƣan bolsa, xuni sɵzlǝydu» — «U (Mukǝddǝs Roⱨ)... nemini angliƣan bolsa» — demǝk, Muⱪǝddǝs Roⱨning Huda wǝ Uning Kalamidin angliƣini. «Muⱪǝddǝs Roⱨ,... nemini angliƣan bolsa, xuni sɵzlǝydu wǝ kǝlgüsidǝ bolidiƣan ixlardin silǝrgǝ hǝwǝr beridu» — bu muⱨim wǝdǝ toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.

16:13 Yⱨ. 12:49; 14:26

16:15 « Muⱪǝddǝs Roⱨ mǝndǝ bar bolƣanni tapxuruwelip, silǝrgǝ jakarlaydu» — Bu muⱨim wǝdǝ toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz.

16:15 Yⱨ. 17:10.

16:16 «yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni ⱪayta kɵrisilǝr, qünki mǝn Atamning yeniƣa ketimǝn» — bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ muxu yǝrdǝ «qünki mǝn Atamning yeniƣa ketimǝn» degǝn sɵz tepilmaydu. Lekin bizningqǝ 17-ayǝt uning ǝslidǝ barliⱪini ispatlaydu.

16:16 Yⱨ. 7:33.

16:19 «Mening «Az waⱪittin keyin, meni kɵrmǝysilǝr; yǝnǝ bir’az waⱪit ɵtkǝndin keyin, meni kɵrisilǝr» — Mǝsiⱨning muxu deginidǝ kɵzdǝ tutⱪini, bizningqǝ, uning ɵlümi, dǝpnǝ ⱪilinixi wǝ ɵlümdin tirilip muhlisliriƣa ɵzini ayan ⱪilixidin ibarǝt.

16:21 Yǝx. 26:17.

16:23 Yǝr. 29:12; Mat. 7:7; 21:22; Mar. 11:24; Luⱪa 11:9; Yⱨ. 14:13; 15:7; Yaⱪ. 1:5; 1Yuⱨa. 3:22; 5:14.

16:25 «Silǝrgǝ bularni tǝmsillǝr bilǝn eytip bǝrdim. Biraⱪ xundaⱪ bir waⱪit keliduki, u qaƣda silǝrgǝ yǝnǝ tǝmsillǝr bilǝn sɵzlimǝymǝn, ata toƣruluⱪ silǝrgǝ oquⱪ eytimǝn» — tǝmsillǝrdin bolƣan birnǝqqǝ misallar 10-babtin («ⱪoylarning ixiki» wǝ «yahxi padiqi» toƣruluⱪ) 13-babtin (ularƣa «put yuyux» toƣruluⱪ tǝmsil wǝ ɵlgǝ) 15-babtin («ⱨǝⱪiⱪiy üzüm teli» toƣruluⱪ) wǝ 21-ayǝttin («tuƣutta bolƣan ayal» toƣruluⱪ) tepilidu.

16:27 Yⱨ. 17:8.

16:28 Yⱨ. 13:3.

16:29 «Mana sǝn ⱨazir oquⱪ eytiwatisǝn, tǝmsil kǝltürüp sɵzlimiding!» — muhlislarning ⱨǝⱪiⱪiy qüxǝngǝn-qüxǝnmigini 31-ayǝttin kɵrünidu.

16:30 «ⱨeqkimning sǝndin soal sorixining ⱨajiti yoⱪ» — mǝnisi bǝlkim Mǝsiⱨning ularning ɵzidin sorimaⱪqi bolƣan soallirini tehi sorimay turupla, ularning sorimaⱪqi bolƣinini alliⱪaqan bilgǝnlikini kɵzdǝ tutidu.

16:30 Yⱨ. 21:17.

16:32 «ⱨǝmminglar meni yalƣuz taxlap ⱨǝrbiringlar ɵz yolliringlarƣa tarⱪilip ketisilǝr» — «ɵz yolliringlarƣa» yaki «ɵzünglarningkigǝ» (demǝk, ɵz ɵyünglarƣa). «Matta» 26:56, «Mar.» 14:50ni kɵrüng.

16:32 Zǝk. 13:7; Mat. 26:31; Mar. 14:27; Yⱨ. 8:29; 14:10.

16:33 Yǝx. 9:5; Yⱨ. 14:27; Rim. 5:1; Əf. 2:13; Kol. 1:20.