14
Udayen arezzun ad nɣen Yasuɛ
Awarni i tnayen n wussan tuɣa teǧa Tɣarṣt n Useɛdu n Řɛid n Weɣrum břa Antun, u tuɣa imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen arezzun ict n tewwart maḥend ad t ṭṭfen s teḥraymect uca ad t nɣen. 14:1 [Mt. 26:1-5; Lk. 22:1-2; Yḥ. 11:45-53] — Mt. 26:2; Lk. 22:1; Yḥ. 11:55; 13:1. Maca nitni nnan: “War ittiři di Řɛid, ḥima war ittiři uɣewwuɣ di řgens.”
 
Adhan n Yasuɛ di Bayt-Ɛanya
Řami tuɣa iqqim ɣar ṭṭabřa di Bayt-Ɛanya di taddart n Cimɛun, wenni di iǧa řbarṣ, tusa-dd ict n temɣart, aqa-t ɣares ijj n uɣarraf n alabaster dayes zzect i wedhan zi řeɛṭur n ṣṣenbel teṣbeḥ, tiɣřa. Tarzem taziyyat nni, tfarreɣ i-tt x uzeǧif n Yasuɛ. 14:3 [Mt. 26:6-13; Yḥ. 12:1-8] Tuɣa din ca n imeḥḍaren, xeyyqen aṭṭas deg ixef nsen x man aya, nnan: “Mayemmi aḍeyyeɛ n zzect-a i wedhan? Minzi iři ad tᵉttwammenz zzect-a s ktar zi teřt-mya dinar uca xenni ad immewc i imezřaḍ.” Uca xeyyqen xas aṭṭas. Maca Yasuɛ inna: “Jjem tt! Mayemmi xas tᵉttɛeddam? Aqa tegga dayi ijj n cɣeř icna. Minzi imezřaḍ aqa aten řebda akidwem, tzemmarem ad kisen teggem řxar meřmi ma texsem, maca Necc war kidwem ttɣimiɣ řebda. 14:7 Aɛwd. 15:11. Nettat tegga min umi tzemmar. Aqa tizzar temseḥ arrimet inu s řeɛṭur i wenḍeř. S tidett, Necc ad awem iniɣ: Mani ma i ɣa ittwabarreḥ s Řexbar-a Aṣebḥan zzayi di marra ddunect, ad xebbaren ɛawed x min tegga, d řidaret i nettat.”
 
Yahuda izzenz ixef nnes maḥend ad isellem Yasuɛ
10 Xenni iruḥ Yahuda Isxariyuṭi, ijjen zi tenɛac, ɣar imeqqranen n ikehhanen ḥima ad asen isellem Yasuɛ. 14:10 [Mt. 26:14-16; Lk. 22:3-6] — Mt. 26:14; Lk. 22:4. 11 Umi sřin man aya, farḥen uca waɛden ad as wcen tmenyat n nnuqart. U netta tuɣa yarezzu ict n tewwart, ḥima ad asen t isellem.
 
Asewjed n Amensi n Useɛdu
12 Deg wass amezwar n Weɣrum břa Antun, umi ttnuman Wudayen ad ɣarṣen i Tɣarṣt n Useɛdu, nnan as imeḥḍaren nnes: “Mani texsed ad nraḥ ḥima ad nessewjed maḥend ad tecced amensi n Useɛdu?” 14:12 [Mt. 26:17-25; Lk. 22:7-14; 21-23; Yḥ. 13:21-30] — Uf. 12:17; Mt. 26:17; Lk. 22:7. 13 Issekk tnayen zeg imeḥḍaren nnes, inna asen: “Ruḥem ɣar tendint, u xzar, ad temsagarem ak-d ijj n weryaz, yarbu ict n teqbuct n waman. Ḍfarem t! 14 U mani ɣa yadef, inim i bab n taddart: ‘Amseřmad nneɣ iqqar: Mani teǧa tɣurfet ḥima ad cceɣ amensi n Useɛdu ak-d imeḥḍaren inu?’ 15 Xenni netta ad awem immeř ijj n arwa imɣar sennej, issu, iɛdeř. Dinni i d aneɣ ɣa tesswejdem.” 16 Ffɣen imeḥḍaren, usin-dd ɣar tendint uca ufin marra am mammec tuɣa d asen inna, xenni sswejden i umensi n Useɛdu.
 
17 Ɣar uɛecci yusa-dd ak-d tenɛac n rrusul nnes. 14:17 Mt. 26:20; Lk. 22:14. 18 Řami tuɣa qqimen ɣar ṭṭabřa, ttᵉtten, inna Yasuɛ: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa ijjen zzaywem wenni kidi ittᵉtten, ad ayi iɣdar!” 14:18 Izhd. 41:10; Řex. 1:17. 19 Bdan ttecḍinen, nnan as ijjen awarni wenneɣni: “Ma d necc?” 20 Inna asen: “Aqa-t d ijjen zi tenɛac i issisnen akidi aɣrum di ṭṭebṣi. 21 Aqa Mmis n bnadem ad iraḥ mammec d as tura. Maca uct x weryaz nni zi ɣa ittwaɣdar Mmis n bnadem. Iḥřa as i weryaz nni mři war dd-ixřiq.”
 
Amensi n Siditneɣ
22 Řami tuɣa ttᵉtten, iksi Yasuɛ aɣrum, ibarek i-t, yarẓa i-t uca iwca asen t, inna: “Ksim, ccem, aqa ta d Arrimet inu.” 14:22 [Mt. 26:26-30; Lk. 22:15-20; 1 Kur. 11:23-25] — Irm. 16:7 23 Xenni iksi řkas, iqada, ibarek, uca iwca asen t, u marra idsen swin zzayes. 24 Inna asen: “Aqa ina d Idammen inu n Řɛahd n Jdid i ɣa ittwassizřen i waṭṭas n iwdan. 14:24 Irm. 31:31; Mt. 26:28, Mk. 14:24, Lk. 22:20, 1 Kur. 11:25, 2 Kur. 3:6, Ɛbr. 8:6, 8, 13; 9:15; 12:24 25 S tidett, Necc ad awem iniɣ, Necc war sesseɣ ɛemmarṣ ɛad zi řɣiǧet n tzayart ař ass i di i tt ɣa sweɣ jdid di Tgeldit n AREBBI.” 26 Awarni řami ɣennjen nitni iẓři n ttesbiḥ, ffɣen ɣar wedrar n Zzitun.
 
Yasuɛ izwar issiweř x wenkar n Buṭrus
27 Inna asen Yasuɛ: “Aqa marra kenniw ad dayi tenderfem di ǧiřet-a, minzi tura:
 
‘Aqa ad wteɣ Ameksaw
uca ad ttwazuzzaren iḥuřiyyen.’ 14:27 [Mt. 26:31-35; Lk. 22:31-34; Yḥ. 13:36-38] — Zak. 13:7; Mt. 26:31; Yḥ. 16:32.
 
28 Maca awarni řami ttwassnekkareɣ, ad awem izwareɣ ɣar Ljalil.” 14:28 Mt. 26:32; 28:10; Mk. 16:7.
29 Inna as Buṭrus: “Waxxa ad dayek nderfen marra, necc war dayek ttnedrifeɣ ca.” 30 Inna as Yasuɛ: “S tidett, Necc ad ac iniɣ, aqa ass-a di ǧiřet-a, qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ tnayen n twařawin, ad ayi tenkared třata n twařawin.” 14:30 Mt. 26:34; Lk. 22:34; Yḥ. 13:38. 31 Maca netta tuɣa iqqar s tmijja ijehden ɛad aṭṭas: “Mařa ittxeṣṣa ad mmteɣ akidek, war Cek nekkareɣ, a Sidi inu!” Uca am netta, ammu i nnan uřa d nitni marra. 14:31 Yḥ. 13:37.
 
Taẓaǧit n Yasuɛ di Xitsimaniy
32 Usin-dd ɣar wemcan umi qqaren ‘Xitsimaniy’. Inna i imeḥḍaren nnes: “Qqimem da, ařami ẓuǧeɣ Necc” 14:32 [Mt. 26:36-46; Lk. 22:39-46] — Mt. 26:36; Lk. 22:39; Yḥ. 18:1. 33 Xenni iksi akides Buṭrus d Yaɛqub d Yuḥanna uca ibda ittnexřaɛ, iggʷed aṭṭas. 34 Inna asen: “Aqa řeɛmar inu icḍen ař řmewt. Qqimem da, teḥḍam!” 14:34 Yḥ. 12:27. 35 Yuyur cwayt ɣar zzat uca iwḍa ɣar temmurt, iẓẓuǧ ḥima, mařa iɛeddeř, ad xas teɛdu tsaɛɛet nni. 14:35 Mt. 26:39; Lk. 22:42 36 Inna: “Baba, Baba inu, kuřci tzemmared xas! Ksi xafi řkas-a, maca war ittiři min xseɣ Necc, maca min texsed Cek.” 14:36 Yḥ. 6:38.
37 Uca idweř-dd, yufa i-ten ṭṭṣen. Inna as i Buṭrus: “A Cimɛun, ma aqa cek tᵉtteṭṭṣed? Ma war tzemmared ad teḥḍid uřa d ict n tsaɛɛet? 14:37 Mt. 26:40; Lk. 22:45. 38 Ḥḍam, ẓaǧem, ḥima war tᵉttidfem deg ujarreb. Arruḥ aqa iwjed, maca ddat aqa teḍɛef.” 14:38 Gal. 5:17. 39 Uca yuyur ɛawed, iẓẓuǧ, iɛawed i wawařen nni d ijjen.
40 Idweř-dd ɛawed, yusa-dd ɣarsen twařa nneɣni yufa i-ten ṭṭṣen, maɣar tuɣa tiṭṭawin nsen deqřent u nitni war ssinen mammec xas dd ɣa yarren. 41 Uca idweř-dd Netta ɣarsen twařa wiss třata, inna asen: “Ṭṭṣem řexxu, tareyyḥem! Aqa yudes-dd uneggar, tiweḍ-dd tsaɛɛet. Xzarem, Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n imednab. 42 Kkarem, ad nraḥ. Xzarem, aqa da wenni d ayi ɣa isellmen, aqa yudes-dd.”
 
Aḥebbes n Yasuɛ
43 Am tuɣa ɛad issawař, yusa-dd Yahuda, ijjen zi tenɛac. Tuɣa akides iryazen aṭṭas s řesyuf d iɛumad. Usin-dd nitni zeg imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens. 14:43 [Mt. 26:47-56; Lk. 22:47-53; Yḥ. 18:3-12] — Mt. 26:47; Lk. 22:47; Yḥ. 18:3. 44 Uca wenni t i ɣa iɣdaren tuɣa ittegg asen ict n řeɛřamet, iqqar: “Wenni i ɣa ssudmeɣ d wenni Netta. Ṭṭfem t uca awyem t-i-dd.” 45 Deɣya yuyur ɣares, inna: “A Amseřmad inu, a Amseřmad inu!”, uca issudem i-t. 14:45 2 Ṣm. 20:9. 46 Ssarsen xas ifassen uca ṭṭfen t. 47 Ijjen zeg inni din ibedden ijbed ssif nnes, iwta amsexxar n arrays n ikehhanen, iqess as amezzuɣ. 48 Yarra-dd Yasuɛ, inna asen: “Ma axmi x yijj n uqṭaṭɛiy i teffɣem xafi s řesyuf d iɛumad, ḥima ad ayi tᵉṭṭfem? 49 Kuř ass tuɣa ayi akidwem di Zzawect Tameqqrant sseřmadeɣ, war d ayi tᵉṭṭifem. Maca man aya imsar, ḥima ad ttwakemmřent Tira Iqeddsen.” 14:49 Izhd. 22:7; 69:10; Lk. 24:25. 50 Xenni jjin t imeḥḍaren nnes uca arewřen. 14:50 Ayub 19:13; Izhd. 88:9. 51 Iḍfar i-t ijj n uɛezri, tuɣa yarḍ ict n tecḍaḍt n řeqṭen waha x tqeddit nnes, uca ṭṭfen t-i-dd. 52 Maca netta ijja tacḍaḍt uca yarweř zzaysen d aɛaryan.
 
Yasuɛ zzat i Jmaɛet Tameqqrant n Wudayen
53 Iwyen Yasuɛ ɣar Qayafa, arrays n ikehhanen, uca munen-dd ɣares marra imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens d imseřmaden n idlisen. 14:53 [Mt. 26:57-68; Lk. 22:54-55; 63-71; Yḥ. 18:13-14; 19-24] — Mt. 26:57; Lk. 22:54; Yḥ. 18:13, 24. 54 Tuɣa Cimɛun iḍfar i-t-i-dd zi řaggʷaj, ɣar daxeř n řemraḥ n arrays n ikehhanen, uca tuɣa iqqim jar iɛessasen, ittweqqaḥ ixef nnes ɣar tmessi. 55 Tuɣa imeqqranen n ikehhanen d marra Jmaɛet Tameqqrant arezzun cchadet ḍidd i Yasuɛ ḥima ad t nɣen, maca war tt ufin, 14:55 ’Jmaɛet Tameqqrant - niɣ: ‘Jmaɛet n řḥukkam imeqqranen n Wudayen’.  14:55 Mt. 26:59; Řex. 6:13. 56 minzi aṭṭas tuɣa xas cehhden s ẓur, maca cchadat nsen war ttmeřqint.
57 Xenni kkaren ca uca cehden xas s ẓur, nnan: 58 “Neccin nesřa as umi inna: ‘Ad hedmeɣ Zzawect Tameqqrant i ittwaggen s ifassen uca di třata n wussan ad bniɣ icten nneɣnit i war ittwaggen s ifassen.’ ” 14:58 Mk. 15:29; Yḥ. 2:19. 59 Maca uřa ammu war ttmeřqint ca cchadat nsen.
60 Xenni ikkar arrays n ikehhanen di řwesṭ nsen uca isseqsa Yasuɛ, inna as: “Ma war dd-tarrid s ca? Min xak cehhden yina?” 14:60 Mt. 26:62. 61 Maca Netta isqar, war dd-yarri s ca. Isseqsa t arrays n ikehhanen ɛawed, inna as: “Ma Cek d Lmasiḥ, Mmis n Lmubarek?” 14:61 Ica. 53:7; Řex. 8:32. 62 Inna as Yasuɛ: “Aqa d NECC! U kenniw ad tẓarem Mmis n bnadem ittɣima x ufusi n jjehd, ad dd-yas s iseynuten n ujenna.” 14:62 Dan. 7:13; Izhd. 110:1; Mt. 16:27; 24:30; 25:31; Lk. 21:27; Řex. 1:11; 1 Ts. 4:16; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7. 63 Icarreg arrays n ikehhanen tcamir nnes, inna: “Mayemmi neḥdaj ɛad řechud! 64 Aqa tesřim aceqqef nni! Min dd awem iḍharen?” Uca marra ḥekmen xas belli isdaheǧ řmewt. 65 Ca zzaysen bdan ssusufen xas, ttřeḥḥafen i uɣembub nnes, ccaten t s řpuniyyat, qqaren as: “Nabb!” Uca wtin t iɛessasen x uqabsi nnes. 14:65 Ayub 16:10; Ica. 50:6; Yḥ. 19:3.
 
Ankar n Buṭrus
66 Řami tuɣa Cimɛun di řemraḥ swadday, tusa-dd din icten zi tiyya n arrays n ikehhanen. 14:66 [Mt. 26:69-75; Lk. 22:56-62; Yḥ. 18:15-18; 25-27] — Mt. 26:58, 69; Lk. 22:55; Yḥ. 18:16, 17. 67 Umi t teẓra ittweqqaḥ, texzar dayes, tenna: “Aqa tuɣa cek ak-d Yasuɛ Nnaṣiri.” 68 Maca netta inkar, inna: “War t ssineɣ, war fhimeɣ min teqqared.” Iffeɣ barra ɣar tesqift n tewwart, uca řexdenni issquqeɛ uyaẓiḍ. 69 Umi t teẓra tayya ijj n umur nneɣni, tebda teqqar i yinni din ibedden: “Aqa wa d ijjen zzaysen!” 14:69 Mt. 26:71; Lk. 22:58; Yḥ. 18:25. 70 Maca netta inkar i umur nneɣni. Cwayt xenni nnan inni tuɣa din ibedden i Buṭrus: “S tidett, cek zzaysen nican, minzi cek ɛawed d Ajalili. Řḥarḍ nnec am wenni nsen.” 71 Ibda ineɛɛeř ixef nnes, ittjjaǧa: “War ssineɣ Bnadem-a mixef tessawařem.” 72 Řexdenni issquqeɛ uyaẓiḍ wiss martayen. Ifekkar Cimɛun deg wawař i inna Yasuɛ: “Qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ wiss martayen, ad ayi tenkared třata n twařawin.” Xenni ibda ittru aṭṭas. 14:72 Mt. 26:34, 75; Lk. 22:61; Yḥ. 13:38; 18:27.
 
 

14:1 14:1 [Mt. 26:1-5; Lk. 22:1-2; Yḥ. 11:45-53] — Mt. 26:2; Lk. 22:1; Yḥ. 11:55; 13:1.

14:3 14:3 [Mt. 26:6-13; Yḥ. 12:1-8]

14:7 14:7 Aɛwd. 15:11.

14:10 14:10 [Mt. 26:14-16; Lk. 22:3-6] — Mt. 26:14; Lk. 22:4.

14:12 14:12 [Mt. 26:17-25; Lk. 22:7-14; 21-23; Yḥ. 13:21-30] — Uf. 12:17; Mt. 26:17; Lk. 22:7.

14:17 14:17 Mt. 26:20; Lk. 22:14.

14:18 14:18 Izhd. 41:10; Řex. 1:17.

14:22 14:22 [Mt. 26:26-30; Lk. 22:15-20; 1 Kur. 11:23-25] — Irm. 16:7

14:24 14:24 Irm. 31:31; Mt. 26:28, Mk. 14:24, Lk. 22:20, 1 Kur. 11:25, 2 Kur. 3:6, Ɛbr. 8:6, 8, 13; 9:15; 12:24

14:27 14:27 [Mt. 26:31-35; Lk. 22:31-34; Yḥ. 13:36-38] — Zak. 13:7; Mt. 26:31; Yḥ. 16:32.

14:28 14:28 Mt. 26:32; 28:10; Mk. 16:7.

14:30 14:30 Mt. 26:34; Lk. 22:34; Yḥ. 13:38.

14:31 14:31 Yḥ. 13:37.

14:32 14:32 [Mt. 26:36-46; Lk. 22:39-46] — Mt. 26:36; Lk. 22:39; Yḥ. 18:1.

14:34 14:34 Yḥ. 12:27.

14:35 14:35 Mt. 26:39; Lk. 22:42

14:36 14:36 Yḥ. 6:38.

14:37 14:37 Mt. 26:40; Lk. 22:45.

14:38 14:38 Gal. 5:17.

14:43 14:43 [Mt. 26:47-56; Lk. 22:47-53; Yḥ. 18:3-12] — Mt. 26:47; Lk. 22:47; Yḥ. 18:3.

14:45 14:45 2 Ṣm. 20:9.

14:49 14:49 Izhd. 22:7; 69:10; Lk. 24:25.

14:50 14:50 Ayub 19:13; Izhd. 88:9.

14:53 14:53 [Mt. 26:57-68; Lk. 22:54-55; 63-71; Yḥ. 18:13-14; 19-24] — Mt. 26:57; Lk. 22:54; Yḥ. 18:13, 24.

14:55 14:55 ’Jmaɛet Tameqqrant - niɣ: ‘Jmaɛet n řḥukkam imeqqranen n Wudayen’.

14:55 14:55 Mt. 26:59; Řex. 6:13.

14:58 14:58 Mk. 15:29; Yḥ. 2:19.

14:60 14:60 Mt. 26:62.

14:61 14:61 Ica. 53:7; Řex. 8:32.

14:62 14:62 Dan. 7:13; Izhd. 110:1; Mt. 16:27; 24:30; 25:31; Lk. 21:27; Řex. 1:11; 1 Ts. 4:16; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7.

14:65 14:65 Ayub 16:10; Ica. 50:6; Yḥ. 19:3.

14:66 14:66 [Mt. 26:69-75; Lk. 22:56-62; Yḥ. 18:15-18; 25-27] — Mt. 26:58, 69; Lk. 22:55; Yḥ. 18:16, 17.

14:69 14:69 Mt. 26:71; Lk. 22:58; Yḥ. 18:25.

14:72 14:72 Mt. 26:34, 75; Lk. 22:61; Yḥ. 13:38; 18:27.