6
Lmuɛjiza n usecci n xemsa ařaf
Awarni man aya iruḥ Yasuɛ ɣar ujemmaḍ n řebḥar n Ljalil, wenni umi qqaren ɛawed řebḥar n Tibiriyas. 6:1 [Mt. 14:13-21; Mk. 6:30-44; Lk. 9:10-17] Iḍfar i-t-i-dd ijj n řɣaci d ameqqran, minzi ẓrin řeɛřamat i igga i imehřac. Řexdenni igeɛɛed Yasuɛ ɣar wedrar uca iqqim dinni ak-d imeḥḍaren nnes. Iqarreb-dd Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu n Wudayen. 6:4 Uf. 12:18; Lawi 23:5, 7; Řxř. 28:16; Aɛwd. 16:1.
Řexdenni issgeɛɛed Yasuɛ tiṭṭawin nnes uca, umi iẓra ijj n řɣaci d ameqqran yusa-dd ɣares, inna i Filippus: “Manis i ɣa nseɣ aɣrum, ḥima ad ccen ina?” 6:5 Mt. 14:14; Mk. 6:34; Lk. 9:13. Inna ammu ḥima ad t ijarreb, minzi Netta issen min ɣa yegg. Yarra-dd xas Filippus: “Aɣrum s mitayen dinar war ten ittqeddi, ɛad mařa kuř ijjen zzaysen ad iksi mɣir drus waha.” Ijjen zeg imeḥḍaren nnes, netta d Andrawus, umas n Cimɛun Buṭrus, inna as: “Aqa da ijj n uḥenjir ɣares xemsa n tecnifin n imendi d tnayen n iseřman, maca man aya war ittqeddi i marra ina!”
10 Yasuɛ inna asen: “Sɣimem iwdan.” Tuɣa din aṭṭas n arbiɛ deg wemcan nni. S uyenni qqimen yeryazen, aqa aten di xemsa-ařaf idsen. 11 Yasuɛ iksi ticnifin, u awarni řami ibarek i tent, ibḍa i-tent x yinni din iqqimen. Ibḍa Netta amenni ɛawed iseřman, ɛlaḥsab anect ixsen ad ccen. 6:11 1 Ṣm. 9:13. 12 Řami jjiwnen, inna i imeḥḍaren nnes: “Yrumem iřeqqwaz iceṭṭen, ḥima uřa d ict n řḥajjet war tᵉttḍeyyiɛ!” 13 Yrun ten uca ɛemmaren tenɛac n tsuǧatin s iřeqqwaz nni iceṭṭen ɣar yinni iccin zi xemsa n tecnifin n imendi.
14 Řami ẓrin iwdan řeɛřamet i igga Yasuɛ, nnan: “Wa d tidett d Anabi i igguren ad dd-yas ɣar ddunect.” 6:14 Aɛwd. 18:15, 18; Aɛwd. 34:10; Lk. 7:16; 24:19; Yḥ. 4:19. 15 Umi issen Yasuɛ, belli ad dd-asen nitni, ad t ṭṭfen ḥima ad t ggen d ajeǧid, xenni innejra ɣar wedrar, ḥaca Netta weḥḥdes.
 
Yasuɛ iggur x waman n řebḥar
16 Řami dd-tewḍa tmeddit, hwan-dd imeḥḍaren nnes ɣar řebḥar, 6:16 [Mt. 14:22-27; Mk. 6:45-52] — Mt. 14:23; Mk. 6:47. 17 u awarni řami nyin di tɣarrabut, qeḍɛen řebḥar ɣar Kafarnaḥum. Tqarreb-dd taǧest u Yasuɛ tuɣa ɛad war ɣarsen dd-yusi. 18 Řebḥar innehweř xasen, minzi asemmiḍ tuɣa ittsuḍ aṭṭas. 19 Ařami tuɣa qeddfen řqedd n ɛřaḥař xemsa u-ɛicrin ař třatin ‘istadiyyen’, ɛřaḥař xemsa kilumitr, ẓrin Yasuɛ iggur x řebḥar, ittqarrab-dd ɣar tɣarrabut nsen, uca ggʷeden. 6:19 istadiyyen
ijj n řmeřɛeb di řweqt n Iyunaniyyen tuɣa ɣares ict tuzzugart n 185 mitr, ixs ad yini ‘ijj n ustadiy’.
20 Maca Netta inna asen: “Aqa d NECC, war tteggʷedem ca.” 21 Nitni xsen ad t ssqebřen di tɣarrabut, uca xenni tiweḍ-dd tɣarrabut deɣya ɣar řbarr i ɣar iǧa ttraḥen.
22 Tiwecca nnes iẓra řɣaci nni ibedd x ujemmaḍ n řebḥar, belli war din tuɣi uřa d ict n tɣarrabut nneɣnit mɣir icten, tenni mani dayes udfen imeḥḍaren nnes, u Yasuɛ war yudif ca di tɣarrabut ak-d imeḥḍaren nnes. 23 Maca usint-i-dd iɣarruba nneɣni zi Tibiriyas zzat i wemcan mani ccin aɣrum nni ibarek Yasuɛ. 24 Řami iẓra řɣaci belli Yasuɛ war din iǧi ɛad uřa d imeḥḍaren nnes, nyin uřa d nitni deg iɣarruba-ya uca usin-dd ɣar Kafarnaḥum, arezzun x Yasuɛ.
 
Yasuɛ Netta d Aɣrum Iddaren
25 Řami t ufin x ujemmaḍ n řebḥar, nnan as: “A Amseřmad nneɣ, meřmi dd-tusid da?” 26 Yasuɛ yarra-dd xasen, inna: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Kenniw tarezzum xafi, war iǧi umi teẓrim řeɛřamat, maca umi teccim aɣrum uca tejjiwnem. 27 War ttxedmem i macca ixessaren, maca i macca ittɣiman i Tudart ittduman, tenni d awem i ɣa iwc Mmis n bnadem, minzi AREBBI, Babas, issars ṭṭabeɛ nnes xas.” 6:27 Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Yḥ. 1:33; 3:16; 4:14; 5:37; 6:40, 54; 8:18; 2 Bṭ. 1:17; Asa. 7:2; 9:4. 28 Nnan as: “Min ɣa negg, ḥima ad negg řexdayem n AREBBI?” 29 Yarra-dd Yasuɛ, inna asen: “Ta d řxedmet n AREBBI, aqa ad tamnem deg Wenni dd-issekk Netta.” 6:29 1 Yḥ. 3:23. 30 Xas uca nnan as: “Man řeɛřamet i ɣa tegged xenni ḥima ad t nẓar uca ad zzayek namen? Man řxedmet i ɣa tegged? 6:30 Mt. 12:38; 16:1; Mk. 8:11; Lk. 11:29; 1 Kur. 1:22. 31 Řejdud nneɣ ccin ‘manna’ di řexřa am mammec tura: ‘Netta iwca asen-dd aɣrum zeg ujenna, ḥima ad t ccen’.” 6:31 Uf. 16:4, 14; Řxř. 11:7; Naḥ. 9:15; Izhd. 78:24, 25; 1 Kur. 10:3.
32 Inna asen Yasuɛ: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: War iǧi d Musa i d awem iwcin aɣrum zeg ujenna, maca Baba ittic awem Aɣrum n tidett zeg ujenna. 33 Minzi Aɣrum n AREBBI d Netta wenni dd-ihwan zeg ujenna uca ittic Tudart i ddunect.” 34 Nnan as: “A Siditneɣ, ewc aneɣ-dd řebda aɣrum-a.” 35 Yasuɛ inna asen: “NECC d Aɣrum Iddaren. Wenni ɣari dd ɣa yasen, war ittřiẓ ɛemmarṣ, u wenni dayi i ɣa yamnen, war ittfidi ɛad ɛemmarṣ. 6:35 Ica. 55:1; Yḥ. 4:14; 7:37. 36 Maca Necc nniɣ awem, waxxa kenniw teẓrim ayi, war tuminem ca. 37 Kuř ijj i d ayi ɣa iwc Baba, ad ɣari dd-yas u wenni ɣari dd ɣa yasen, war t ssuffuɣeɣ ca ɣar barra. 38 Minzi Necc hwiɣ-dd zeg ujenna, war iǧi ca ḥima ad ggeɣ min xseɣ Necc, maca ḥima ad ggeɣ min ixs wenni d ayi dd-issekken. 6:38 Mt. 26:39; Mk. 14:36; Lk. 22:42; Yḥ. 5:30. 39 D man aya min ixs Wenni d ayi dd-issekken, aqa Necc war ssweddareɣ uřa d ijjen zeg yinni d ayi iwca, maca ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru. 6:39 Yḥ. 10:28; 17:12; 18:9. 40 D man aya min ixs Baba wenni d ayi dd-issekken, aqa kuř ijj wenni i ɣa iẓaren Mmis uca ad dayes yamen, ad ɣares tiři Tudart ittduman, uca Necc ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru.” 6:40 Yḥ. 3:16; 4:14; 6:27, 54.
41 Udayen cetcan zzayes, minzi inna: “Necc d Aɣrum i dd-ihwan zeg ujenna.” 42 Nnan: “Ma d wanita war iǧi bu d Yasuɛ, mmis n Yusuf? Neccin nessen babas d yemmas! Mammec i ɣa yini Weryaz-a: ‘Necc hwiɣ-dd zeg ujenna?’ ” 6:42 Mt. 13:55; Mk. 6:3. 43 Yasuɛ yarra-dd xasen, inna: “War ttcetcam ca jar awem. 44 War izemmar uřa d ijj ad ɣari dd-yas, mɣir mařa ijebd i-t-i-dd Baba wenni d ayi dd-issekken uca Necc ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru. 6:44 Izři 1:4; Yḥ. 6:65. 45 Aqa tura deg idlisen n inabiyyen: ‘Nitni marra ad ttwassřemden zi AREBBI!’ S uyenni kuř ijj wenni d as isřin zi Baba u iřmed i-t zzayes, ad ɣari dd-yas. 6:45 Ica. 54:13; Irm. 31:33; Ɛbr. 8:10; 10:16. 46 Uřa d ijj war izemmar ad iẓar Baba, mɣir wenni iǧan zi AREBBI, d Netta i ittwařin Baba. 6:46 Mt. 11:27; Lk. 10:22; Yḥ. 1:18; 7:29; 8:19. 47 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni dayi ittamnen, ad ɣares tiři Tudart ittduman. 6:47 Yḥ. 3:16,36. 48 NECC d Aɣrum Iddaren. 49 Řejdud nwem ccin ‘manna’ di řexřa uca mmuten, 6:49 Uf. 16:4; Řxř. 11:7; Izhd. 78:24. 50 maca man aya d Aɣrum i dd-ihwan zeg ujenna, ḥima bnadem ad zzayes yecc, war ittmetti ca: 51 NECC d Aɣrum Iddaren i dd-ihwan zeg ujenna. Mařa ijjen icca zeg Weɣrum-a, ad iddar i řebda. Aɣrum nni i ɣa wceɣ Necc, netta d Arrimet inu i ɣa wceɣ i Tudart n ddunect.” 6:51 Yḥ. 11:26; Ɛbr. 10:5, 10.
52 Udayen mmenɣen jar asen, nnan: “Mammec i ɣa yegg Wanita ad aneɣ iwc Arrimet nnes ḥima ad tt necc?” 6:52 Yḥ. 3:9. 53 Inna asen Yasuɛ: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Mařa war tᵉttᵉttem Arrimet n Mmis n bnadem u war tessesem Idammen nnes, war ɣarwem bu Tudart deg ixef nwem. 54 Wenni i ɣa iccen Arrimet inu uca ad isuw Idammen inu, ad ɣares tiři Tudart ittduman u Necc ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru. 6:54 Yḥ. 3:16; 4:14; 6:27,40. 55 Minzi Arrimet inu d macca d tidett uca Idammen inu d tissit d tidett. 56 Wenni i ɣa iccen Arrimet inu uca ad isu Idammen inu, ad dayi iqqim u Necc dayes. 57 Am mammec d ayi dd-issekk Baba iddaren uca Necc ddareɣ zi Baba, ammu ɛawed wenni zzayi i ɣa iccen, ad zzayi iddar. 58 Wa d Aɣrum i dd-ihwan zeg ujenna. War iǧi ca am mammec ccin řejdud nwem ‘manna’ uca mmuten, wenni i ɣa iccen Aɣrum-a, ad iddar i řebda.” 6:58 Yḥ. 3:13. 59 Inna man aya di temzida, am tuɣa isseřmad di Kafarnaḥum.
 
Aṭṭas n imeḥḍaren bdan tteggʷejjen x Yasuɛ
60 Aṭṭas n imeḥḍaren nnes, umi sřin man aya, nnan: “Awař-a iqseḥ. Wi izemmaren ad as iseř?” 61 Maca Yasuɛ issen deg Ixef nnes, aqa imeḥḍaren nnes cetcan x man aya, uca inna asen: “Ma ad tenqarḍem di man aya? 62 I mammec mařa teẓrim Mmis n bnadem ittgeɛɛad ɣar mani iřa iǧa qbeř? 6:62 Mk. 16:19; Lk. 24:50; Yḥ. 3:13; Řex. 1:9; Afa. 4:8. 63 Arruḥ d Netta isseddaren, arrimet war tneffeɛ i walu. Awařen i d awem nniɣ, aqa aten d Arruḥ d Tudart. 6:63 2 Kur. 3:6. 64 Maca aqa din ca jar awem inni war yuminen.” Minzi Yasuɛ issen zeg umezwaru man yen iǧan inni war yuminen u man wen t i ɣa iɣdaren. 6:64 Yḥ. 2:25; 13:11. 65 Inna asen: “S uyenni nniɣ awem: War izemmar uřa d ijj ad ɣari dd-yas, mɣir mařa temmewc as zi Baba.” 6:65 Yḥ. 6:44. 66 Zi řweqt nni dewřen aṭṭas zeg imeḥḍaren nnes ɣar ḍeffar, war qqimen ca gguren akides.
67 Inna Yasuɛ i tenɛac: “Ma uřa d kenniw texsem ad tuyurem?” 68 Cimɛun Buṭrus yarra-dd xas, inna: “A Sidi, wi ɣar i ɣa nraḥ? Cek ɣarek awařen n Tudart ittduman, 6:68 Řex. 5:20. 69 u neccin numen u nessen aqa Cek d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI Iddaren.” 6:69 Mt. 16:16; Mk. 8:29; Lk. 9:20; Yḥ. 11:27. 70 Yasuɛ inna asen: “Ma war iǧi d Necc i kenniw dd-ixḍaren d tenɛac? Uca ijjen zzaywem d cciṭan.” 6:70 Lk. 6:13. 71 Inna man aya x Yahuda, mmis n Cimɛun Isxariyuṭi, minzi wanita tuɣa ixs ad t isellem. Netta d ijjen zi tenɛac.
 
 

6:1 6:1 [Mt. 14:13-21; Mk. 6:30-44; Lk. 9:10-17]

6:4 6:4 Uf. 12:18; Lawi 23:5, 7; Řxř. 28:16; Aɛwd. 16:1.

6:5 6:5 Mt. 14:14; Mk. 6:34; Lk. 9:13.

6:11 6:11 1 Ṣm. 9:13.

6:14 6:14 Aɛwd. 18:15, 18; Aɛwd. 34:10; Lk. 7:16; 24:19; Yḥ. 4:19.

6:16 6:16 [Mt. 14:22-27; Mk. 6:45-52] — Mt. 14:23; Mk. 6:47.

6:19 6:19 istadiyyen ijj n řmeřɛeb di řweqt n Iyunaniyyen tuɣa ɣares ict tuzzugart n 185 mitr, ixs ad yini ‘ijj n ustadiy’.

6:27 6:27 Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Yḥ. 1:33; 3:16; 4:14; 5:37; 6:40, 54; 8:18; 2 Bṭ. 1:17; Asa. 7:2; 9:4.

6:29 6:29 1 Yḥ. 3:23.

6:30 6:30 Mt. 12:38; 16:1; Mk. 8:11; Lk. 11:29; 1 Kur. 1:22.

6:31 6:31 Uf. 16:4, 14; Řxř. 11:7; Naḥ. 9:15; Izhd. 78:24, 25; 1 Kur. 10:3.

6:35 6:35 Ica. 55:1; Yḥ. 4:14; 7:37.

6:38 6:38 Mt. 26:39; Mk. 14:36; Lk. 22:42; Yḥ. 5:30.

6:39 6:39 Yḥ. 10:28; 17:12; 18:9.

6:40 6:40 Yḥ. 3:16; 4:14; 6:27, 54.

6:42 6:42 Mt. 13:55; Mk. 6:3.

6:44 6:44 Izři 1:4; Yḥ. 6:65.

6:45 6:45 Ica. 54:13; Irm. 31:33; Ɛbr. 8:10; 10:16.

6:46 6:46 Mt. 11:27; Lk. 10:22; Yḥ. 1:18; 7:29; 8:19.

6:47 6:47 Yḥ. 3:16,36.

6:49 6:49 Uf. 16:4; Řxř. 11:7; Izhd. 78:24.

6:51 6:51 Yḥ. 11:26; Ɛbr. 10:5, 10.

6:52 6:52 Yḥ. 3:9.

6:54 6:54 Yḥ. 3:16; 4:14; 6:27,40.

6:58 6:58 Yḥ. 3:13.

6:62 6:62 Mk. 16:19; Lk. 24:50; Yḥ. 3:13; Řex. 1:9; Afa. 4:8.

6:63 6:63 2 Kur. 3:6.

6:64 6:64 Yḥ. 2:25; 13:11.

6:65 6:65 Yḥ. 6:44.

6:68 6:68 Řex. 5:20.

6:69 6:69 Mt. 16:16; Mk. 8:29; Lk. 9:20; Yḥ. 11:27.

6:70 6:70 Lk. 6:13.