Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Rosullarning paaliyǝtliri 1

Rosullarning paaliyǝtliri

Muⱪǝddimǝ

1-2 I ⱨɵrmǝtlik Teofilos, mǝn dǝslǝp yazƣan bayan Əysa ɵzi talliƣan rosullarƣa Muⱪǝddǝs Roⱨ arⱪiliⱪ ǝmrlǝrni tapxurup asmanƣa kɵtürülgǝn küngüqǝ bolƣan uning barliⱪ ǝmǝlliri ⱨǝm barliⱪ tǝlim berixlirining baxlanmisi toƣrisida idi.□ ■

3 U azab-oⱪubǝtlǝrni tartⱪandin keyin, ularƣa kɵp ispatlar bilǝn ɵzining tirik ikǝnlikini kɵrsǝtkǝn; u ularƣa ⱪiriⱪ kün iqidǝ kɵrüngǝn bolup, Hudaning padixaⱨliⱪiƣa ait ixlar toƣruluⱪ sɵzlǝp bǝrgǝn;■ 4 wǝ ular bilǝn jǝm ⱪilinƣanda mundaⱪ ǝmr ⱪildi: — «Yerusalemdin ayrilmay, silǝr mǝndin angliƣan, Atining wǝdisini kütünglar.□ ■ 5 Qünki Yǝⱨya suda qɵmüldürgǝn, lekin silǝr bolsanglar kɵp künlǝr ɵtmǝy Muⱪǝddǝs Roⱨta qɵmüldürülisilǝr».■

Əysaning asmanƣa kɵtürülüxi

6 Rosullar uning bilǝn jǝm ⱪilinƣanda, uningdin: — I Rǝb, sǝn muxu waⱪitta Israilning padixaⱨliⱪini ǝsligǝ kǝltürmǝkqimusǝn? — dǝp soraxⱪa baxlidi.□ ■

7 U ularƣa mundaⱪ dedi:

— Ata Ɵz ⱨoⱪuⱪiƣa asasǝn bekitkǝn waⱪit-pǝytlǝrni silǝrning bilix nesiwǝnglar yoⱪ.□ ■ 8 Biraⱪ Muⱪǝddǝs Roⱨ üstünglarƣa qüxkǝndǝ silǝr küq-ⱪudrǝtkǝ igǝ bolisilǝr, Yerusalem, pütün Yǝⱨudiyǝ wǝ Samariyǝ boyiqǝ ⱨǝm jaⱨanning qǝtlirigiqǝ manga guwaⱨqi bolisilǝr.■

9 U bu sɵzlǝrni ⱪilip bolup, ular ⱪarap turƣanda kɵtürüldi, bir parqǝ bulut uni ariƣa aldi-dǝ, u ularning nǝziridin ƣayib boldi. ■ 10 U asmanƣa kɵtürülgǝndǝ, ular kɵzlirini kɵkkǝ tikip ⱪaraxⱪanda, mana tuyuⱪsiz ularning yenida aⱪ kiyim kiygǝn ikki adǝm pǝyda bolup:□ ■

11 — Əy Galiliyǝliklǝr, nemixⱪa ɵrǝ turƣininglarqǝ asmanƣa ⱪarap ⱪaldinglar? Silǝr silǝrdin ayrilip ǝrxkǝ kɵtürülgǝn xu Əysaning asmanƣa ⱪandaⱪ kɵtürülginini kɵrgǝn bolsanglar, yǝnǝ xu ⱨalda ⱪaytip kelidu, — dedi.□ ■

Yǝⱨudaning orniƣa Mattiyasning tallinixi

12 Andin ular Yerusalemƣa yeⱪin, uningdin bir qaⱪirimqǝ yiraⱪliⱪtiki Zǝytun teƣidin Yerusalemƣa ⱪaytip kǝldi. □ 13 Ular xǝⱨǝrgǝ kirip, ɵzliri turuwatⱪan ɵyning üstünki ⱪǝwitidiki bir ɵygǝ qiⱪti. Xu yǝrdǝ Petrus, Yuⱨanna, Yaⱪup, Andiriyas, Filip, Tomas, Bartolomay, Matta, Alfayning oƣli Yaⱪup, «millǝtpǝrwǝr» Simon wǝ yǝnǝ bir Yaⱪupning oƣli Yǝⱨuda bar idi. □ 14 Bular bir jan bir dil bolup üzüldürmǝy berilip dua-tilawǝt ⱪilixti; bu ixta bir yǝrgǝ jǝm bolƣanlardin birⱪanqǝ ayal, jümlidin Əysaning anisi Mǝryǝm ⱨǝmdǝ Əysaning inilirimu bar idi.■

15 Xu künlǝrning biridǝ, Petrus ⱪerindaxlar otturisida ɵrǝ turup (jǝm boluxⱪanlar bir yüz yigirmigǝ yeⱪin idi) mundaⱪ dedi:

16 — Ⱪerindaxlar, Əysani tutⱪanlarƣa yol baxliƣuqi bolƣan Yǝⱨuda ⱨǝⱪⱪidǝ Muⱪǝddǝs Roⱨning burun Dawut arⱪiliⱪ aldin eytⱪan muⱪǝddǝs yazmilardiki sɵzliri ǝmǝlgǝ exixi muⱪǝrrǝr idi. □ ■ 17 Qünki Yǝⱨudamu arimizdin biri ⱨesablanƣan wǝ Hudaning bu hizmitidin nesiwisi bar idi ■ 18 (u ⱪilƣan ⱪǝbiⱨlikning in’amidin erixkǝn pulƣa bir parqǝ yǝr setiwalƣanidi, u xu yǝrdǝ bexiqilap yiⱪilip, üqǝy-ⱪerini quwulup kǝtti; ■ 19 bu ix pütkül Yerusalemdikilǝrgǝ mǝlum bolup, ular u yǝrni ɵz tili bilǝn «Ⱨaⱪǝldǝma» dǝp ataxti. Buning mǝnisi «ⱪan tɵkülgǝn yǝr» degǝnliktur) ■ 20 Qünki Zǝburda Yǝⱨudaƣa ⱪaritilƣan munu sɵzlǝr pütülgǝn: —

«Uning turalƣusi qɵlgǝ aylansun,

Uningda ⱨeq turƣuqi bolmisun!»

Wǝ: —

«Uning yetǝkqilik orniƣa baxⱪa birsi qiⱪsun!»□ ■

21-22 Xuning üqün, Rǝb Əysaning tirilgǝnlikigǝ biz bilǝn tǝng guwaⱨliⱪ berixi üqün, bir kixini talliximiz kerǝk. Bu kixi Əysa arimizda yürgǝn künlǝrdǝ, Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝrdin qɵmüldürüxni ⱪobul ⱪilƣan kündin baxlap taki asmanƣa kɵtürülgǝn küngiqǝ biz bilǝn baxtin-ahir billǝ bolƣan kixilǝrdin boluxi kerǝk, — dedi.□ ■

23 Xuning bilǝn ular Yüsüp (yǝnǝ Barsabas dǝpmu atalƣan, yǝnǝ bir ismi Yustus) bilǝn Mattiyas degǝn ikki kixini bekitip, mundaⱪ dua ⱪilixti:■

24-25 — Sǝn, i ⱨǝmmǝ adǝmning ⱪǝlbini bilgüqi Pǝrwǝrdigar! Yǝⱨuda teyilip bu hizmǝt wǝ rosulluⱪtin mǝⱨrum bolup ɵzigǝ has bolƣan yǝrgǝ kǝtti. Əmdi u taxlap ⱪoyƣan hizmǝt wǝ rosulluⱪning nesiwisigǝ igǝ boluxⱪa bu ikkiylǝndin ⱪaysisini talliƣanliⱪingni kɵrsǝtkǝysǝn!■

26 Andin ular bu ikki kixigǝ qǝk taxliwidi, qǝk Mattiyasⱪa qiⱪti. Xuning bilǝn u on bir rosul bilǝn bir ⱪatardin orun alƣan ⱨesablandi.□

□1:1-2 «....mǝn dǝslǝp yazƣan bayan Əysa ɵzi talliƣan rosullarƣa Muⱪǝddǝs Roⱨ arⱪiliⱪ ǝmrlǝrni tapxurup asmanƣa kɵtürülgǝn küngüqǝ bolƣan uning barliⱪ ǝmǝlliri ⱨǝm barliⱪ tǝlim berixlirining baxlanmisi toƣrisida idi» — demǝk, «Luⱪa» degǝn kitabta ««uning barliⱪ ǝmǝlliri ⱨǝm barliⱪ tǝlim berixlirining baxlanmisi» hatirlinidu; «Rosullarning paaliyǝtliri»dǝ bolsa Əysaning «barliⱪ ǝmǝlliri ⱨǝm barliⱪ tǝlim berixliri»ning dawami hatirlinidu.

■1:1-2 Luⱪa 1:1-3; Mar. 16:19; Luⱪa 9:51; Yⱨ. 20:21; Əf. 2:17; 1Tim. 3:16.

■1:3 Mar. 16:14; Yⱨ. 20:19; 21:1; 1Kor. 15:5.

□1:4 «Atining wǝdisi» — Muⱪǝddǝs Roⱨ, ǝlwǝttǝ.

■1:4 Luⱪa 24:48, 49; Yⱨ. 14:26; 15:26; 16:7.

■1:5 Yǝx. 44:3; Yo. 2:27-29; Mat. 3:11; Mar. 1:8; Luⱪa 3:16; Yⱨ. 1:26; Ros. 2:4; 11:15, 16; 19:4.

□1:6 «muxu waⱪitta Israilning padixaⱨliⱪini ǝsligǝ kǝltürmǝkqimusǝn?» — yaki «muxu waⱪitta padixaⱨliⱪni Israilƣa ⱪayturamsǝn?».

■1:6 Mat. 24:3.

□1:7 «Ata Ɵz ⱨoⱪuⱪiƣa asasǝn bekitkǝn waⱪit-pǝytlǝrni silǝrning bilix nesiwǝnglar yoⱪ» — «ata» muxu yǝrdǝ Hudani kɵrsitidu.

■1:7 Mat. 24:36.

■1:8 Yǝx. 2:3; Luⱪa 24:48; Yⱨ. 15:27; Ros. 2:4,32; Əz.11:23; Zǝk.4:14

■1:9 Mar. 16:19; Luⱪa 24:51.

□1:10 «ularning yenida aⱪ kiyim kiygǝn ikki adǝm pǝyda bolup...» — bu «adǝmlǝr» pǝrixtilǝr bolsa kerǝk.

■1:10 Mat. 28:3.

□1:11 «Silǝr silǝrdin ayrilip ǝrxkǝ kɵtürülgǝn xu Əysaning asmanƣa ⱪandaⱪ kɵtürülginini kɵrgǝn bolsanglar, yǝnǝ xu ⱨalda ⱪaytip kelidu» — «Dan.» 7:13-14, «Zǝk.» 14:1-3ni kɵrüng.

■1:11 Dan. 7:13; Zǝk.14:4; Mat. 24:30; Mar. 13:26; Luⱪa 21:27; 1Tes. 1:10; 2Tes. 1:10; Wǝⱨ. 1:7.

□1:12 «uningdin bir qaⱪirimqǝ yiraⱪliⱪtiki Zǝytun teƣi...» — grek tilida «uningdin xabat künlük bir sǝpǝr yiraⱪliⱪtiki Zǝytun teƣi...)».

□1:13 «Xu yǝrdǝ Petrus, Yuⱨanna, Yaⱪup, Andiriyas, Filip, Tomas, Bartolomay, Matta, Alfayning oƣli Yaⱪup, «millǝtpǝrwǝr» Simon wǝ yǝnǝ bir Yaⱪupning oƣli Yǝⱨuda bar idi» — grek tilida «Xu yǝrdǝ Petrus bilǝn Yuⱨanna wǝ Yaⱪup bilǝn Andiriyas, Filip wǝ Tomas, Bartolomay wǝ Matta, Alfayning oƣli Yaⱪup wǝ «millǝtpǝrwǝr» Simon wǝ yǝnǝ bir Yaⱪupning oƣli Yǝⱨuda bar idi».

■1:14 Mat. 13:55.

□1:16 «Dawut arⱪiliⱪ aldin eytⱪan...» — grek tilida «Dawutning aƣzi arⱪiliⱪ aldin eytⱪan...».

■1:16 Zǝb. 41:9; Mat. 26:23, 47; Mar. 14:43; Yⱨ. 13:18; 18:3.

■1:17 Mat. 10:4; Mar. 3:19; Luⱪa 6:16.

■1:18 2Sam. 17:23; Mat. 27:5.

■1:19 Mat. 27:8.

□1:20 «Uning turalƣusi qɵlgǝ aylansun, uningda ⱨeq turƣuqi bolmisun!» — «Zǝb.» 69:25. «Uning yetǝkqilik orniƣa baxⱪa birsi qiⱪsun!» — «Zǝb.» 108:8.

■1:20 Zǝb. 69:25; 109:8

□1:21-22 «Rǝb Əysaning tirilgǝnlikigǝ biz bilǝn tǝng guwaⱨliⱪ berixi üqün, bir kixini talliximiz kerǝk» — demǝk, Yǝⱨudaning orniƣa «guwaⱪlaⱪ berix» üqün.

■1:21-22 Ros. 6:3.

■1:23 Ros. 6:6.

■1:24-25 1Sam. 16:17; 1Tar. 28:9; 29:17; Zǝb. 7:9; Yǝr. 11:20; 17:10; 20:12; Ros. 15:8; Wǝⱨ. 2:23.

□1:26 «andin ular bu ikki kixigǝ qǝk taxliwidi, qǝk Mattiyasⱪa qiⱪti. Xuning bilǝn u on bir rosul bilǝn bir ⱪatardin orun alƣan ⱨesablandi» — «on ikkinqi rosul» degǝn tema toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ tohtilimiz.