10
Rimliⱪ yüzbexiƣa pǝrixtining kɵrünüxi
Ⱪǝysǝriyǝ xǝⱨiridǝ Korniliy isimlik bir adǝm bolup, u Rim ⱪoxunidiki «Italiyǝliklǝr» ⱪismining yüzbexi idi. U ihlasmǝn adǝm bolup, ɵzi wǝ pütkül ɵyidikiliri Hudadin ⱪorⱪatti. U mǝrdlik bilǝn namratlarƣa hǝyr-sahawǝt ⱪilip, daim Hudaƣa dua-tilawǝt ⱪilatti.« Korniliy ihlasmǝn adǝm bolup, ɵzi wǝ pütkül ɵyidikiliri Hudadin ⱪorⱪatti...» — Korniliy bǝlkim sinagogⱪa ⱪatnaxⱪan «Hudadin ⱪorⱪⱪuqi» dǝp atalƣan yat ǝlliklǝrdin biri idi. Gǝrqǝ Yǝⱨudiylarning rimliⱪlarƣa huxi bolmisimu, u etiⱪadi tüpǝylidin Yǝⱨudiy namratlarƣa xundaⱪ hǝyrlik ixlarni ⱪilatti. Bir küni qüxtin keyin saǝt üqlǝrdǝ, u ƣayibanǝ bir kɵrünüxtǝ Hudaning bir pǝrixtisining ɵzining yeniƣa kǝlgǝnlikini oquⱪ kɵrdi. Pǝrixtǝ uni:
— Korniliy! — dǝp qaⱪirdi.«qüxtin keyin saǝt üqlǝrdǝ» — Ⱪanaan (Pǝlǝstin) waⱪti bilǝn «saǝt toⱪⱪuzlarda».
Korniliy uningƣa kɵzlirini tikip ⱪattiⱪ qɵqüp:
— Tǝⱪsir, nemǝ ix? — dǝp soridi.
Pǝrixtǝ uningƣa:
— Sening dualiring wǝ hǝyr-sahawǝtlik ixliring Huda aldiƣa ǝslǝtmǝ ⱪurbanliⱪtǝk berip yǝtti. Əmdi sǝn Yoppaƣa adǝm ǝwǝtip, Petrus dǝpmu atilidiƣan Simon isimlik adǝmni qaⱪirtip kǝl. U Simon isimlik bir kɵnqining ɵyidǝ meⱨman bolup turuwatidu. Simonning ɵyi dengiz boyida, — dedi.
Uningƣa sɵzligǝn pǝrixtǝ kǝtkǝndin keyin, Korniliy ɵydiki hizmǝtqilǝrdin ikkini wǝ daim yenida turup hizmǝt ⱪilƣuqilar iqidiki ihlasmǝn bir lǝxkǝrni qaⱪirdi. Barliⱪ ixlarni qüxǝndürgǝndin keyin, ularni Yoppaƣa ǝwǝtti.
 
Hudaning Petrusⱪa wǝⱨiy berixi
Ətisi ular sǝpǝr ⱪilip xǝⱨǝrgǝ yeⱪinlaxⱪanda, qüx waⱪti bolup, Petrus dua ⱪilix üqün ɵgzigǝ qiⱪti. «qüx waⱪti» — ibraniylarning waⱪti bilǝn «saǝt altidǝ».  2Pad. 4:33; Mat. 6:6. 10 Uning ⱪorsiⱪi eqip ketip, bir nǝrsǝ yǝy dedi. Biraⱪ ular ƣiza tǝyyarlawatⱪanda, ƣayibanǝ bir alamǝt Petrusni oruwaldi. 11 U asman eqilip, tɵt burjikidin baƣlanƣan ⱨalda yǝr yüzigǝ qüxürülüwatⱪan kǝng dastihandǝk bir nǝrsini kɵrdi. 12 Dastihanda ⱨǝrhil tɵt putluⱪ ⱨaywanlar, yǝr beƣirliƣuqilar, asmandiki uqar-ⱪanatlarmu bar idi. 13 Uningƣa bir awaz anglandi: —
«Ornungdin tur, Petrus, ulardin soyup yǝ!»
14 — Yaⱪ, Rǝb, ⱨǝrgiz bolmaydu! Mǝn ⱨeqⱪaqan ⱨeqⱪandaⱪ napak yaki ⱨaram nǝrsini yegǝn ǝmǝsmǝn! — dedi Petrus.«Yaⱪ. Rǝb, ⱨǝrgiz bolmaydu! Mǝn ⱨeqⱪaqan ⱨeqⱪandaⱪ napak yaki ⱨaram nǝrsini yegǝn ǝmǝsmǝn!» — dastihandiki ⱨǝrhil ⱨaywanlar iqidǝ Tǝwrat ⱪanuni ⱨaram dǝp bekitkǝn nurƣun janiwarlar bolsa kerǝk idi.  Law. 11:4; Ⱪan. 14:7.
15 Awaz ikkinqi ⱪetim kelip uningƣa:
— Huda ⱨalal dǝp pakliƣanni sǝn ⱨaram demǝ! — deyildi.Mat. 15:11; Rim. 14:17,20; 1Tim. 4:4; Tit. 1:15.
16 Bu ix üq ⱪetim yüz berip, andin dastihandǝk bolƣan xu nǝrsǝ dǝrⱨal asmanƣa elip qiⱪip ketildi.
17 Petrus kɵrgǝn ƣayibanǝ alamǝtning mǝnisi toƣrisida ⱪaymuⱪup turƣanda, mana Korniliy ǝwǝtkǝn kixilǝr Simonning ɵyini tepip, dǝrwaza aldida turatti.
18 Ular birsini qaⱪirip, uningdin Petrus dǝpmu atilidiƣan Simon degǝn birsi bu yǝrdǝ turamdu? — dǝp soridi.«Ular , yǝni Korniliy ǝwǝtkǝn kixilǝr birsini qaⱪirip, uningdin Petrus dǝpmu atilidiƣan Simon degǝn birsi bu yǝrdǝ turamdu? — dǝp soridi» — 18-21-ayǝtlǝrdin ⱪariƣanda, dǝslǝptǝ ⱨeqkim muxu adǝmlǝrning soaliƣa jawab bǝrmidi. Yǝⱨudiy ⱪerindaxlar dǝrwazining sirtida birnǝqqǝ rimliⱪlarning, jümlidin bir rimliⱪ ǝskǝrning Petrus toƣruluⱪ sorawatⱪanliⱪini kɵrüp, bǝlkim jawab berixtin bir’az ⱪorⱪⱪan boluxi mumkin idi.
19 Petrus tehiqǝ xu ƣayibanǝ alamǝtning mǝnisi üstidǝ oyliniwatⱪanda, Roⱨ uningƣa:
— Mana, seni üq adǝm izdǝp kǝldi. «Mana, Roⱨ uningƣa: — Mana, seni üq adǝm izdǝp kǝldi... dedi» — «Roⱨ» muxu yǝrdǝ Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨi. 20 Ornungdin tur, pǝskǝ qüx, ⱨeq ikkilǝnmǝy ular bilǝn billǝ barƣin. Qünki ularni ǝwǝtküqi Mǝn! — dedi.
21 Petrus pǝskǝ qüxüp, ⱨeliⱪi adǝmlǝrgǝ:
— Silǝr izdigǝn kixi mana mǝn bolimǝn. Bu yǝrgǝ kelix sǝwǝbinglar nemikin? — dedi.
22 Ular jawabǝn: — Ⱨǝⱪⱪaniy bir adǝm, Hudadin ⱪorⱪidiƣan, xundaⱪla pütkül Yǝⱨudiy hǝlⱪi tǝripligǝn Korniliy isimlik rimliⱪ yüzbexi muⱪǝddǝs bir pǝrixtǝ tǝripidin sizni ɵyigǝ qaⱪirtip, sizdin sɵz-kalam anglaxⱪa ǝmr ⱪilinƣan! — dedi.
23 Xunga Petrus ularni ɵygǝ tǝklip ⱪilip, ⱪondurup meⱨman ⱪildi.
Ətisi ornidin turup u ular bilǝn billǝ yolƣa qiⱪti. Yoppadiki ⱪerindaxlardin bǝziliri ularƣa ⱨǝmraⱨ bolup mangdi. 24 Ikkinqi küni, ular Ⱪǝysǝriyǝgǝ yetip bardi. Əmdi Korniliy tuƣⱪanliri wǝ yeⱪin yar-buradǝrlirini ɵyigǝ qaⱪirip, Petruslarni tǝⱪⱪǝzarliⱪ bilǝn kütüp turatti. 25 Petrus ɵygǝ kirgǝndǝ, Korniliy aldiƣa qiⱪip, ayiƣiƣa ɵzini etip sǝjdǝ ⱪildi. 26 Lekin Petrus dǝrⱨal uni yɵlǝp turƣuzup:
— Ornungdin turƣin! Mǝnmu bir insan, halas! — dedi.Ros. 14:14; Wǝⱨ. 19:10; 22:9.
27 U Korniliy bilǝn gǝp ⱪilƣaq ɵygǝ kiriwidi, ɵyning iqigǝ yiƣilƣan top-top adǝmlǝrni kɵrdi. 28 U ularƣa:
— Silǝrgǝ mǝlumki, biz Yǝⱨudiylarning yat ǝlliklǝrdin birsi bilǝn bardi-kǝldi ⱪilixi yaki ɵylirigǝ kirixi Tǝwrat ⱪanun-ǝⱪidilirimizgǝ hilap. Lekin Huda manga ⱨeqⱪandaⱪ adǝmni napak yaki ⱨaram demǝslikim kerǝklikini ayan ⱪildi. Mis. 23:32; 34:15; Ⱪan. 7:2; Yⱨ. 4:9; 18:28; Ros. 11:3; 15:8; Əf. 3:6. 29 Xuning üqün silǝr adǝm ǝwǝtip meni qaⱪirƣanda, ⱨeq rǝt ⱪilmay aldinglarƣa kǝldim. Əmdi soray, meni nemǝ dǝp qaⱪirdinglar? — dedi.
30 Korniliy mundaⱪ dedi:
— Tɵt künning aldida bügünki muxu waⱪitⱪiqǝ roza tutⱪanidim; saǝt üqlǝrdǝ mǝn ɵydǝ dua ⱪiliwatattim. Tuyuⱪsiz kiyimliridin nur qaⱪnap turidiƣan bir adǝm aldimda pǝyda bolup ɵrǝ turdi: «saǝt üqlǝrdǝ» — ibraniylarning waⱪti bilǝn «saǝt toⱪⱪuzlarda». Bǝzi kona kɵqümilǝrdǝ «roza tuttum» degǝn sɵzlǝr tepilmaydu. 31 «Korniliy! Duaying ijabǝt ⱪilindi wǝ hǝyr-sahawǝtlik ixliring Huda aldiƣa ǝslǝtmǝ ⱪurbanliⱪtǝk yǝtti. Mat. 28:3; Mar. 16:5; Luⱪa 24:4. 32 Xunga Yoppaƣa adǝm ǝwǝtip, Petrus dǝpmu atilidiƣan Simon isimlik adǝmni qaⱪirtip kǝl. U dengiz boyida olturaⱪluⱪ Simon isimlik bir kɵnqining ɵyidǝ meⱨman bolup turuwatidu» dedi. 33 Xuning üqün, dǝrⱨal ɵzlirini qaⱪirip kelixkǝ adǝm ǝwǝtkǝnidim. Ɵzliri külbǝmgǝ kelip yahxi ⱪildila! Əmdi biz ⱨǝmmǝylǝn Huda ɵzlirigǝ ǝmr ⱪilƣan barliⱪ sɵzlǝrni anglax üqün Hudaning aldida ⱨazir turuwatimiz.
 
Huda yat ǝllǝrgimu nijat ata ⱪilidu
34-35 Petrus aƣzini eqip mundaⱪ dedi:
— Bǝrⱨǝⱪ, mǝn Hudani ⱨeqⱪandaⱪ adǝmgǝ yüz-hatirǝ ⱪilmaydu, dǝp qüxinip yǝttim; bǝlki ⱨǝr ǝldin bolƣanlar iqidǝ Uningdin ⱪorⱪidiƣan wǝ ⱨǝⱪⱪaniyǝt yürgüzidiƣan kixi bolsila, Uning aldida mǝⱪbuldur. Ⱪan. 10:17; 2Tar. 19:7; Ayup 34:19; Rim. 2:11; Gal. 2:6; Əf. 6:9; Kol. 3:25; 1Pet. 1:17. 36 Huda Israil hǝlⱪigǝ yǝtküzgǝn sɵz-kalam, yǝni Əysa Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ (u pütkül mǝwjudalarƣa Rǝbdur) inaⱪ-jatirjǝmlik jakarlanƣan hux hǝwǝr silǝrgǝ mǝlumƣu; Yǝx. 9:5; 52:7; Yⱨ. 16:33; Rim. 5:1; Kol. 1:20. 37-38 Silǝrningmu Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝr qɵmüldürüx qaⱪiriⱪini yǝtküzgǝndin tartip, Galiliyǝdin baxlap pütkül Yǝⱨudiyǝ zeminlirida Nasarǝtlik Əysa toƣruluⱪ guwaⱨliⱪtin — yǝni Hudaning ⱪandaⱪ ⱪilip uni Muⱪǝddǝs Roⱨ wǝ küq-ⱪudrǝt bilǝn mǝsiⱨligǝnliki, xuning bilǝn u ⱨǝmmǝ yǝrni kezip, yahxi ǝmǝllǝrni ⱪilip, Iblisning ilkidǝ bolƣanlarning ⱨǝmmisini saⱪaytⱪanliⱪidin hǝwiringlar bardur. Qünki Huda uning bilǝn billǝ idi. Yǝx. 8:23; 9:1; Mat. 4:12; Mar. 1:14,38, 39; Luⱪa 4:14; Zǝb. 45:7; Yǝx. 61:1; Luⱪa 4:18. 39 Bizmu uning ⱨǝm Yǝⱨudiylarning zeminida ⱨǝm Yerusalemda ⱪilƣan pütün ǝmǝllirining guwaⱨqiliri. Ular uni yaƣaqⱪa esixi bilǝnmu ɵltürdi. «Yǝⱨudiylarning zemini» — Yǝⱨudiyǝ. «ular uni yaƣaqⱪa esip ɵltürdi» — grek tilida «ular uni dǝrǝhtǝ esip ɵltürdi». 40-41 Biraⱪ üqinqi küni, Huda uni ⱪayta tirildürüp namayan ⱪildi. Biraⱪ ⱨǝmmǝ kixilǝrgǝ ǝmǝs, pǝⱪǝt Huda Ɵzi aldi bilǝn talliƣan guwaⱨqilar, yǝni u ɵlümdin tirilgǝndin keyin uning bilǝn ⱨǝmdastihan bolƣan bizlǝrning arimizda namayan ⱪildi. «... uning bilǝn ⱨǝmdastihan bolƣan bizlǝr...» — grek tilida «...uning bilǝn yegǝn wǝ iqkǝn bizlǝr...».  Mar. 16:14; Luⱪa 24:34; Yⱨ. 20:19; Ros. 2:24; 1Kor. 15:5. 42 U bizgǝ hǝlⱪⱪǝ hux hǝwǝr yǝtküzüxni wǝ ɵzining Huda tǝripidin tiriklǝr wǝ ɵlgǝnlǝrning soraⱪqisi ⱪilinip tǝyinlǝngüqi ikǝnlikini jakarlaxni ǝmr ⱪildi. Mat. 28:19; Mar. 16:15; Yⱨ. 15:16; Ros. 17:31. 43 Barliⱪ pǝyƣǝmbǝrlǝr uningƣa guwaⱨliⱪ beriduki, ⱨǝrkim uningƣa etiⱪad ⱪilƣan bolsa uning nami arⱪiliⱪ gunaⱨliri kǝqürüm ⱪilinidu.Yar. 3:15; 22:18; 26:4; 49:10; Ⱪan. 18:15; Zǝb. 132:11; Yǝx. 4:2; 7:14; 9:5; 40:10; Yǝr. 23:5; 33:14; Əz. 34:23; 37:24; Dan. 9:24; Mik. 7:20; Ros. 15:9.
44 Petrus tehi bu sɵzlǝrni ⱪiliwatⱪanda, Muⱪǝddǝs Roⱨ sɵz-kalamni anglawatⱪan ⱨǝmmǝ kixigǝ qüxti. Ros. 8:17. 45 Petrus bilǝn billǝ kǝlgǝn hǝtnilik bolƣan ixǝngüqilǝrning ⱨǝrbiri Muⱪǝddǝs Roⱨning yat ǝllǝrdikilǝrgimu ata ⱪilinip tɵkülgǝnlikini kɵrüp bǝk ⱨǝyran boluxti. «hǝtnilik bolƣan ixǝngüqilǝr» — (Yoppadin kǝlgǝn) Yǝⱨudiylarni kɵrsitidu. «yat ǝllǝrdikilǝrgǝ» — demǝk, Yǝⱨudiy ǝmǝslǝrgǝ. 46 Qünki ularning karamǝt namǝlum tillarda sɵzlixip Hudani uluƣliƣanliⱪini anglidi. Xunga Petrus:Mar. 16:17; Ros. 2:4.
47 — Muxu kixilǝr bizgǝ ohxax Muⱪǝddǝs Roⱨni ⱪobul ⱪilƣuqi bolƣan bolsa, kim ularning suƣa qɵmüldürüxni ⱪobul ⱪilixini tosalisun?! — dedi.Ros. 8:36; 11:17.
48 Xuning bilǝn u ularning Rǝbning namida qɵmüldürülüxini buyrudi. Andin ular Petrusning ular bilǝn birnǝqqǝ kün turuxini ɵtündi.
 
 

10:2 « Korniliy ihlasmǝn adǝm bolup, ɵzi wǝ pütkül ɵyidikiliri Hudadin ⱪorⱪatti...» — Korniliy bǝlkim sinagogⱪa ⱪatnaxⱪan «Hudadin ⱪorⱪⱪuqi» dǝp atalƣan yat ǝlliklǝrdin biri idi. Gǝrqǝ Yǝⱨudiylarning rimliⱪlarƣa huxi bolmisimu, u etiⱪadi tüpǝylidin Yǝⱨudiy namratlarƣa xundaⱪ hǝyrlik ixlarni ⱪilatti.

10:3 «qüxtin keyin saǝt üqlǝrdǝ» — Ⱪanaan (Pǝlǝstin) waⱪti bilǝn «saǝt toⱪⱪuzlarda».

10:9 «qüx waⱪti» — ibraniylarning waⱪti bilǝn «saǝt altidǝ».

10:9 2Pad. 4:33; Mat. 6:6.

10:14 «Yaⱪ. Rǝb, ⱨǝrgiz bolmaydu! Mǝn ⱨeqⱪaqan ⱨeqⱪandaⱪ napak yaki ⱨaram nǝrsini yegǝn ǝmǝsmǝn!» — dastihandiki ⱨǝrhil ⱨaywanlar iqidǝ Tǝwrat ⱪanuni ⱨaram dǝp bekitkǝn nurƣun janiwarlar bolsa kerǝk idi.

10:14 Law. 11:4; Ⱪan. 14:7.

10:15 Mat. 15:11; Rim. 14:17,20; 1Tim. 4:4; Tit. 1:15.

10:18 «Ular , yǝni Korniliy ǝwǝtkǝn kixilǝr birsini qaⱪirip, uningdin Petrus dǝpmu atilidiƣan Simon degǝn birsi bu yǝrdǝ turamdu? — dǝp soridi» — 18-21-ayǝtlǝrdin ⱪariƣanda, dǝslǝptǝ ⱨeqkim muxu adǝmlǝrning soaliƣa jawab bǝrmidi. Yǝⱨudiy ⱪerindaxlar dǝrwazining sirtida birnǝqqǝ rimliⱪlarning, jümlidin bir rimliⱪ ǝskǝrning Petrus toƣruluⱪ sorawatⱪanliⱪini kɵrüp, bǝlkim jawab berixtin bir’az ⱪorⱪⱪan boluxi mumkin idi.

10:19 «Mana, Roⱨ uningƣa: — Mana, seni üq adǝm izdǝp kǝldi... dedi» — «Roⱨ» muxu yǝrdǝ Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨi.

10:26 Ros. 14:14; Wǝⱨ. 19:10; 22:9.

10:28 Mis. 23:32; 34:15; Ⱪan. 7:2; Yⱨ. 4:9; 18:28; Ros. 11:3; 15:8; Əf. 3:6.

10:30 «saǝt üqlǝrdǝ» — ibraniylarning waⱪti bilǝn «saǝt toⱪⱪuzlarda». Bǝzi kona kɵqümilǝrdǝ «roza tuttum» degǝn sɵzlǝr tepilmaydu.

10:31 Mat. 28:3; Mar. 16:5; Luⱪa 24:4.

10:34-35 Ⱪan. 10:17; 2Tar. 19:7; Ayup 34:19; Rim. 2:11; Gal. 2:6; Əf. 6:9; Kol. 3:25; 1Pet. 1:17.

10:36 Yǝx. 9:5; 52:7; Yⱨ. 16:33; Rim. 5:1; Kol. 1:20.

10:37-38 Yǝx. 8:23; 9:1; Mat. 4:12; Mar. 1:14,38, 39; Luⱪa 4:14; Zǝb. 45:7; Yǝx. 61:1; Luⱪa 4:18.

10:39 «Yǝⱨudiylarning zemini» — Yǝⱨudiyǝ. «ular uni yaƣaqⱪa esip ɵltürdi» — grek tilida «ular uni dǝrǝhtǝ esip ɵltürdi».

10:40-41 «... uning bilǝn ⱨǝmdastihan bolƣan bizlǝr...» — grek tilida «...uning bilǝn yegǝn wǝ iqkǝn bizlǝr...».

10:40-41 Mar. 16:14; Luⱪa 24:34; Yⱨ. 20:19; Ros. 2:24; 1Kor. 15:5.

10:42 Mat. 28:19; Mar. 16:15; Yⱨ. 15:16; Ros. 17:31.

10:43 Yar. 3:15; 22:18; 26:4; 49:10; Ⱪan. 18:15; Zǝb. 132:11; Yǝx. 4:2; 7:14; 9:5; 40:10; Yǝr. 23:5; 33:14; Əz. 34:23; 37:24; Dan. 9:24; Mik. 7:20; Ros. 15:9.

10:44 Ros. 8:17.

10:45 «hǝtnilik bolƣan ixǝngüqilǝr» — (Yoppadin kǝlgǝn) Yǝⱨudiylarni kɵrsitidu. «yat ǝllǝrdikilǝrgǝ» — demǝk, Yǝⱨudiy ǝmǝslǝrgǝ.

10:46 Mar. 16:17; Ros. 2:4.

10:47 Ros. 8:36; 11:17.